Για ποια οπλικά συστήματα ζητεί εμπάργκο η Αθήνα

Προετοιμασμένη για παν ενδεχόμενο παραμένει η Αθήνα έναντι της Αγκυρας, έπειτα και από την προεξόφληση συνέχισης των τουρκικών ερευνών για το επόμενο δίμηνο. Εν μέσω αυτής της διαρκούς επιχειρησιακής κλιμάκωσης, η Αθήνα διαμηνύει και προς τους Ευρωπαίους εταίρους της ότι δεν είναι δυνατόν ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. να απειλείται από την Τουρκία και την ίδια στιγμή να συνεχίζουν κανονικά οι εξαγωγές όπλων προς τη χώρα.

Η ρητή αναφορά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για εμπάργκο όπλων στην Τουρκία από τους εταίρους στην Ε.Ε. αλλά και κατ’ ιδίαν προς τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας, έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος απ’ όσο αναγνωρίζουν οι ίδιες οι χώρες που τα εξάγουν. Αλλωστε αυτά περιέγραψε με λεπτομέρεια ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στην επιστολή του προς τους ομολόγους του Γερμανίας, Ιταλίας και Ισπανίας.

Η πλέον σοβαρή πτυχή της βοήθειας που παρέχουν πολλοί από τους Ευρωπαίους εταίρους προς την Τουρκία δεν αφορά μόνο τους εξοπλισμούς αλλά, πολύ σημαντικότερα, την τεχνογνωσία που παρέχεται, η οποία έχει επιτρέψει στην Αγκυρα να αναπτύξει αλματωδώς και την εγχώρια αμυντική της βιομηχανία και να την επεκτείνει κυρίως στον τομέα της ανάπτυξης μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAV) και drones.

Το κύριο όπλο αιχμής, το οποίο ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ρητώς στους συνομιλητές του, είναι το υποβρύχιο τύπου 214 (πανομοιότυπα με τα τύπου «Παπανικολής» του Πολεμικού Ναυτικού), γερμανικής σχεδίασης και ναυπήγησης στην Τουρκία. Το Βερολίνο έχει παραχωρήσει το σύνολο της τεχνογνωσίας ναυπήγησής τους στην Αγκυρα αλλά και τα συστήματα Αναερόβιας Πρόωσης (AIP). Ανάλογη είναι και η συνεργασία Βερολίνου – Αγκυρας στον τομέα παραγωγής του ολοκληρωμένου προγράμματος των αρμάτων μάχης Λέοπαρντ (2A4). Παρέχει, επίσης, σημαντική τεχνολογική βοήθεια στην παραγωγή του αντιαεροπορικού συστήματος μεσαίου βεληνεκούς Korkut (τύπου Rheinmetall), αλλά και τα φορητά βλήματα PorSav (πρόκειται πρακτικά για την τουρκική εκδοχή των γνωστών στην Ελλάδα πυραύλων «Stinger»).

Οι Γερμανοί συζητούν, επίσης, με τους Τούρκους, προκειμένου να τους παρέχουν την τεχνογνωσία για τον κινητήρα του «εγχώριου» άρματος μάχης «Αλτάι». Στο σκέλος των κινητήρων, οι Τούρκοι συζητούν με το Βερολίνο για τη διαμόρφωση του «εθνικού» μαχητικού αεροσκάφους TFX, το οποίο, βέβαια, παραμένει ένα σχέδιο επί χάρτου.

Οι Γερμανοί παρείχαν, επίσης, κινητήρες για την εθνική κορβέτα του τουρκικού ναυτικού, ενώ το ίδιο ακριβώς κάνουν στη λεγόμενη εθνική φρεγάτα (MilGem). Μαζί με τους Γάλλους και τους Ισπανούς (ευρωπαϊκή συμπαραγωγή), παρείχαν τεχνογνωσία και για την ανάπτυξη των μεταγωγικών αεροσκαφών τύπου Α-400. Οι φρεγάτες τύπου ΜΕΚΟ, αποτελούν, επίσης, έναν γερμανικό τύπο πλοίου ο οποίος έχει αναπτυχθεί για το τουρκικό ναυτικό, στο οποίο και παραχωρήθηκε η σχετική τεχνογνωσία. Στο πλαίσιο της προσπάθειας επέκτασης της πολυτυπίας του τουρκικού στόλου, το Λονδίνο έχει παραχωρήσει το σχέδιο για την ανάπτυξη της φρεγάτας τύπου TF-2000, συμφωνώντας, προφανώς και στην παροχή τεχνογνωσίας. Από τα τουρκικά σχέδια η TF-2000 είναι πολύ πιθανό να προχωρήσει ταχέως λόγω και της κοινής βούλησης Αγκυρας – Λονδίνου (το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εκτός Ε.Ε. άλλωστε) για στενότερη συνεργασία σε όλους τομείς.

Η Ιταλία έχει παράσχει σημαντική τεχνογνωσία στην Τουρκία, μέσω της παράδοσης των επιθετικών ελικοπτέρων τύπου Τ-129-ATAK (πιστό αντίγραφο των Α-129) και των κατασκοπευτικών δορυφόρων τύπου GokTurk. Η Ισπανία παραχώρησε τα σχέδια και την τεχνογνωσία για το ελικοπτεροφόρο «Αναντολού», ενώ πώλησε στην Αγκυρα τα Αεροσκάφη Ναυτικής Συνεργασίας τύπου CN-235, τα οποία μαζί με τα ιταλικής κατασκευής ΑΤR-72 αποτελούν το «μάτι» της τουρκικής αεροπορίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Ενα από τα ευτράπελα της ευρωπαϊκής στάσης έναντι της Τουρκίας στον τομέα των εξοπλισμών είναι η ανάπτυξη των οχημάτων τύπου «HIZIR» (Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού), τα οποία χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. για τη φύλαξη των τουρκικών συνόρων.

Ο διπλωματικός μαραθώνιος της Αθήνας

Διπλωματική βεντάλια ανοίγει η Αθήνα, παράλληλα προς το κεντρικό μέλημα αυτής της περιόδου που δεν είναι άλλο από την τουρκική επιθετικότητα και την αντιμετώπισή της. Ενδειξη των δυσκολιών που αντιμετωπίζονται είναι ο τορπιλισμός της πρωτοβουλίας του γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ περί μορατόριουμ ασκήσεων στις 28 και 29 Οκτωβρίου (εθνικές εορτές Ελλάδας και Τουρκίας) από την Αγκυρα, μάλιστα με την έκδοση NAVTEX για πραγματικά πυρά, 25 ναυτικά μίλια (ν.μ.) ανατολικά του Καστελλόριζου.

Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος νωρίτερα, στο δελτίο Τύπου που εκδόθηκε από το γραφείο του, ήταν αρκετά προσεκτικός ώστε να μην παρουσιάσει το μορατόριουμ ως τετελεσμένο αλλά ως πρόταση του κ. Στόλτενμπεργκ. Αυτό το κλίμα έλλειψης εμπιστοσύνης είχε επιβεβαιωθεί και κάποιες ημέρες νωρίτερα (12 Οκτωβρίου), όταν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε εντολή για ανανέωση των ερευνών του «Ορούτς Ρέις» στο Καστελλόριζο, παρά το γεγονός ότι οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχαν συμφωνήσει ότι θα υπάρξει ημερομηνία για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών.

Ισως η πιο σημαντική εξέλιξη των τελευταίων ημερών αφορά τη συμφωνία Ελλάδας και Αλβανίας για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Κατά την επίσκεψή του στα Τίρανα, ο κ. Δένδιας ενημέρωσε τον ομόλογό του, αλλά και τον πρωθυπουργό της χώρας Εντι Ράμα, για την πρόθεση της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά ύδατά της από τα 6 στα 12 ν.μ. σε όλο το Ιόνιο, αλλά δεν περιορίστηκε μόνο σε αυτό, καθώς έκανε το ίδιο και για την αλβανική αντιπολίτευση. Για την Αθήνα η προσφυγή στη Χάγη αποτελεί σημειολογικά πολύ σημαντικότερη συμφωνία, καθώς πιστοποιεί έναντι ακόμα και του πιο κακόπιστου επικριτή τη δέσμευση της Ελλάδας στο διεθνές δίκαιο και στα δικαιοδοτικά όργανά του. Επί της ουσίας, ανέφεραν καλά πληροφορημένες πηγές, το συνυποσχετικό προσφυγής στη Χάγη είναι ένα έγγραφο δίχως πολλές δυσκολίες, γι’ αυτό και οι σχετικές συζητήσεις θα προχωρήσουν ταχέως.

Οι ελληνορωσικές σχέσεις

Το επόμενο σημαντικό διπλωματικό βήμα η Αθήνα θα το κάνει αύριο, καθώς θα την επισκεφθεί ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος θα συναντήσει τον κ. Δένδια και θα γίνει δεκτός από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Αναμένεται ότι ο κ. Λαβρόφ θα θέσει ζητήματα που αφορούν τη συμμετοχή της Ελλάδας σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΑΣΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης και ο ΟΗΕ, όπου, κατά τη Μόσχα, η Αθήνα θα έπρεπε να έχει μια πιο φιλική στάση έναντι των ρωσικών θέσεων. Στη Μόσχα υπάρχει κατανόηση για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, θα ήθελαν, ωστόσο, όταν στη Συμμαχία τίθενται ζητήματα που αφορούν τη Ρωσία, η Αθήνα να διαχωρίζει ελαφρώς τη θέση της.

Από την πλευρά της Μόσχας αναμένεται ακόμα να τεθεί ζήτημα εξεύρεσης τρόπων οικονομικής συνεργασίας που να μην επηρεάζονται από τις κυρώσεις που υπάρχουν. Η Αθήνα αναμένεται να εκφράσει κατανόηση για τα υπαρκτά συμφέροντα της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τον ρόλο που διαδραματίζει ως καίριος παράγων στα ακανθώδη ζητήματα Συρίας και Λιβύης. Την Αθήνα βοηθάει και η αναθέρμανση των σχέσεων Ρωσίας – Κύπρου, μετά και την τελευταία επίσκεψη του κ. Λαβρόφ στη Λευκωσία.

Από την ελληνική πλευρά αναμένεται, ακόμα, να τεθεί και ζήτημα Τουρκίας, καθώς εκτιμάται ότι υπάρχει στρατηγική αντίθεση στη Συρία, στη Λιβύη και στον Καύκασο. Αναμένεται με ενδιαφέρον αν ο κ. Λαβρόφ θέσει και ζήτημα κάποιας συνεργασίας στα, εκ των πραγμάτων περιορισμένα, εξοπλιστικά. Μια άλλη ενδιαφέρουσα επίσκεψη, που έχει περάσει «κάτω από τα ραντάρ» και πραγματοποιείται αύριο στην Αθήνα, είναι αυτή του υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ Γκάμπι Ασκενάζι.

Βασίλης Νέδος
Καθημερινή



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση