Τι έχουν γίνει οι ξένοι μαχητές του ISIS;

Το Ισλαμικό Κράτος έχει αποκτήσει φήμη -μεταξύ άλλων- για τον μεγάλο και διαφορετικό αριθμό των ξένων μαχητών που εντασσόταν στις τάξεις του. Με αφορμή την κυκλοφορία του Armed Conflict Survey 2020, η Virginia Comolli και ο Francesco Milan εξερευνούν την κληρονομιά αυτής της εξαιρετικά αποτελεσματικής προσπάθειας προσέλκυσης.

VC: Μια σημαντική και περίπλοκη φάση στην μάχη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, γνωστό ως ISIS, είναι να καταλάβουμε τι έχει συμβεί σε εκείνους τους ξένους τρομοκράτες μαχητές (FTFs) από την πτώση του Χαλιφάτου. Μπορείτε να ρίξετε λίγο φως σε αυτό;

FM: Το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας, χιλιάδες Ευρωπαίοι πολίτες άφησαν τις εστίες τους και ενώθηκαν με το ρεύμα των επίδοξων και βετεράνων τζιχαντιστών που ταξίδευαν για να ενταχθούν στο χαλιφάτο από όλο τον κόσμο. Για τις κυβερνήσεις και τις υπηρεσίες ασφάλειας, η αντιμετώπιση και η παρακολούθηση αυτής της ροής έχει γίνει κεντρικός πυλώνας στην ευρύτερη μάχη εναντίον του ISIS.

Ωστόσο, καθώς εξερευνώ την Armed Conflict Survey, αυτό είναι απλώς μια πτυχή του κόσμου των FTFs -και αντιθέτως, μπορεί να μην είναι καν το πιο πιεστικό. Παρά τις ανησυχίες των κυβερνήσεων, οι αριθμοί των πραγματικών επιστροφών είναι σχετικά χαμηλοί, και το ίδιο είναι και το επίπεδο ενασχόλησης τους με βίαιο εξτρεμισμό κατά την επιστροφή τους. Ενώ παραδοσιακά ο κίνδυνος επιστροφής των FTFs που διεξάγουν τρομοκρατικές επιθέσεις στις χώρες προέλευσής τους ήταν σταθερά χαμηλός, δεν είναι ακόμη σαφές εάν το τωρινό κύμα επιστροφών του ISIS θα ακολουθήσει αυτό το γενικό πρότυπο και αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μεταξύ ακαδημαϊκών και φορέων χάραξης πολιτικής.


VC: Πόσοι από αυτούς τους μαχητές ήρθαν από την Ευρώπη;

FM: Εκτιμάται ότι 40.000 FTFs έχουν ενταχθεί στο χαλιφάτο τα τελευταία έξι χρόνια, συμπεριλαμβανομένων και σχεδόν 5.000 Ευρωπαίων πολιτών. Σχεδόν 2.000 συλληφθέντες FTFs παραμένουν υπό κράτηση στη Συρία, όπου οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις επιβλέπουν την κράτησή τους. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς τους κρατούμενους διαθέτουν διαβατήρια της ΕΕ.

VC: Αυτό αποτελεί σαφώς ένα σοβαρό πονοκέφαλο για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Τι κάνουν για αυτό;

FM: Είναι, και για να περιπλέξει τα πράγματα, πολλοί FTFs βρίσκονται εδώ με τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν προσεγγίσει το πρόβλημα με πολλούς τρόπους, από συντονισμένες προσπάθειες σε μια προσέγγιση ίδια για όλους, προσπαθώντας παράλληλα να καταλάβουν εάν οι επαναπατρισμοί, οι εγχώριες δοκιμές και τα προγράμματα από-ριζοσπαστικοποίησης αξίζουν το πολιτικό ρίσκο και τον κίνδυνο ασφάλειας. Η επιχειρησιακή συνεργασία, από την άλλη πλευρά, ήταν πιο επιτυχημένη. Πρωτοβουλίες όπως η Επιχείρηση Gallant Phoenix, (υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και τροφοδοτούμενη από την ΕΕ), αρχικά προγραμματιζόταν να παρακολουθεί τους ξένους μαχητές που ταξιδεύουν προς το χαλιφάτο, αλλά έχουν αναδιαμορφωθεί για να εστιάζουν στη ροή των FTFs που φεύγουν από αυτό.

VC: Ποια είναι η μακροπρόθεσμη εικόνα;

FM: Αυτό που μας λέει η ροή FTFs ανά τον κόσμο στην εποχή του ISIS, είναι ότι οι ευνοϊκές συνθήκες στην περιοχή είναι ένας μεγάλος "παράγοντας έλξης” στην τροφοδότηση της μετανάστευσης ξένων μαχητών, στην προσέλκυση εκείνων που επιδιώκουν να μετεγκατασταθούν και να συνεχίσουν να πολεμούν. Όπως δείχνει η Armed Conflict Survey, καθώς σημαντικοί αριθμοί FTFs διασκορπίζονται σε ολόκληρη τη Συρία και το Ιράκ και αδρανοποιήθηκαν τις τελευταίες ημέρες του χαλιφάτου ή μετεγκαταστάθηκαν σε άλλες τζιχανιστικές πρώτες γραμμές, είναι ακόμη ενεργή μια σημαντική γραμμή "ξένων μαχητών καριέρας”, από τη Λιβύη στις Φιλιππίνες. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει έναν πολύ μεγαλύτερο μακροπρόθεσμο στρατηγικό κίνδυνο από αυτόν που θέτουν οι επαναπατριζόμενοι.

VC: Είναι το ζήτημα των ξένων μαχητών μια ιδιαιτερότητα τζιχανιστικών οργανώσεων; Έχετε παρατηρήσει οτιδήποτε συγκρίσιμο σε άλλους τύπους ενόπλων ομάδων;

FM: Ενώ το πρόβλημα έχει φτάσει σε μια άνευ προηγουμένου κλίμακα με την άνοδο του ISIS, το φαινόμενο δεν συνδέεται αποκλειστικά με τζιχαντιστικές οργανώσεις. Ακροδεξιά κινήματα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, έχουν αναπτύξει δίκτυα ξένων μαχητών που έχουν ενταχθεί σε παραστρατιωτικές οργανώσεις που μάχονται στην Ουκρανία, είτε με φιλο-ουκρανικές ή φιλό-ρωσικές δυνάμεις, και μια πρόσφατη έρευνα ανέδειξε πώς και η Ρωσία και η Ουκρανία μετατρέπονται σε κέντρα για δίκτυα στα οποία αποκτά κανείς παραστρατιωτική εκπαίδευση. ΟΙ αυξανόμενες ανησυχίες για ακροδεξιά τρομοκρατία, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, υποδηλώνουν ότι οι κυβερνήσεις ενδέχεται να αντιμετωπίσουν την πρόκληση των ξένων μαχητών σε δύο μέτωπα, με τους τζιχαντιστές FTFs να βρίσκονται στο επίκεντρο των ανησυχιών για την ασφάλειας με τους ακροδεξιούς ομολόγους τους.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση