«Διαβάζοντας» τους γείτονες

Οι διαφορές με τη γείτονα Τουρκία χάνονται στον χρόνο, πηγάζουν από την Ιστορία, από τη γεωγραφία, από τους ελληνικούς αγώνες εθνικής ανεξαρτησίας και εθνικής ολοκλήρωσης και βεβαίως από την επίλυση του Ανατολικού Ζητήματος μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Και γι’ αυτό, κατά καιρούς έρχονται και επανέρχονται στο προσκήνιο με διάφορες αιτίες και αφορμές, ιδιαιτέρως όταν διαταράσσονται οι διεθνείς ισορροπίες και παρατηρούνται γεωπολιτικές μετατοπίσεις, όπως πραγματικά συμβαίνει τώρα που ο κόσμος αλλάζει.

Ωστόσο η Ιστορία κινείται, δεν μένει στάσιμη.

Και εμείς αλλάξαμε και εκείνοι εξελίχθηκαν.

Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο προόδευσε, εκσυγχρονίστηκε και σήμερα είναι μέλος του πιο προηγμένου και δημοκρατικού κλαμπ του σύγχρονου κόσμου, παίζει ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, διατηρεί συμμαχίες και έχει στέρεη αντίληψη για τις διεθνείς σχέσεις και τη διαχείριση των εθνικών συμφερόντων της, τα υπερασπίζεται χωρίς φόβο, με γνώμονα το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις. Ετσι παραμένει φιλειρηνική, ήρεμη δύναμη, φροντίζοντας πάντα βεβαίως, χωρίς εκπτώσεις, την αμυντική της ικανότητα και το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεών της.


Η Τουρκία από την άλλη, έπαψε να είναι φτωχή και μίζερη, εξελίχθηκε κοινωνικά, αν και πολιτικά παρέμεινε σε γκρίζα ζώνη, σε διαρκή πάλη μεταξύ εκδημοκρατισμού και ανατολίτικου αυταρχισμού.

Η αλήθεια είναι ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχει ισχυροποιηθεί πληθυσμιακά και οικονομικά, παρά τις κατά καιρούς επαναλαμβανόμενες οικονομικές κρίσεις και τα προβλήματα συνοχής που ανακύπτουν κάθε τόσο με τις διεκδικούσες αναγνώριση και δικαιώματα άλλες εθνικές ομάδες που συνυπάρχουν στην τουρκική επικράτεια.

Ταυτόχρονα έχει αναβαθμιστεί στρατιωτικά, και η ηγεσία βαθμιαία ανέκτησε αισθήματα του χαμένου οθωμανικού μεγαλοϊδεατισμού και ηγεμονισμού, εκμεταλλευόμενη και την απομείωση του ρόλου των υπερδυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή.

Στην Ελλάδα παρά ταύτα αντιμετωπίζουμε την τουρκική επιθετικότητα και διεκδίκηση στερεοτυπικά και στατικά.

Επιχειρούμε κάθε φορά να ερμηνεύσουμε την τουρκική στάση και συμπεριφορά με παλαιά ερμηνευτικά εργαλεία, χωρίς γνώση, ενδελεχή μελέτη και επαρκή αξιολόγηση των σημερινών συνθηκών.

Κατά βάση δεν γνωρίζουμε την Τουρκία. Για παράδειγμα, ανακαλύψαμε μόλις τώρα το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», ενώ αυτό είναι διατυπωμένο και επιλεγμένο από το 2006, ως τμήμα μιας ευρύτερης στρατηγικής για τον 21ο αιώνα.

Οπως αποκαλύπτει στο «Βήμα της Κυριακής» ο εμπνευστής του συγκεκριμένου δόγματος, απόστρατος του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, ναύαρχος Τζεμ Γκιουρντενίζ, η Τουρκία φιλοδοξεί να μετεξελιχθεί σε «θαλάσσιο κράτος» τον 21ο αιώνα, με ρόλο και δυνατότητες τόσο στην Ανατολική όσο και στη Δυτική Μεσόγειο, αλλά και παρουσία στην Ερυθρά Θάλασσα, στην Αραβική Θάλασσα, ακόμη και στον Περσικό Κόλπο.

Με τη συνέντευξή του ουσιαστικά έρχεται να δηλώσει ότι η αμφισβήτηση του καθεστώτος των βραχονησίδων του Αιγαίου, του Καστελλορίζου, της υφαλοκρηπίδας και των ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας αποτελούν κομμάτι μιας ευρύτερης στρατηγικής ανοίγματος στη θάλασσα, που χωρίς αμφιβολία συνδέεται και με τις επερχόμενες γεωπολιτικές ανακατατάξεις.

Η Τουρκία δεν κρύβει ότι αναμένει την υποχώρηση της αμερικανικής παρουσίας στη Μέση Ανατολή και την υποβάθμιση του ρόλου της Ατλαντικής Συμμαχίας, όπως και δεν αρνείται ότι προσβλέπει στην κινεζική γεωπολιτική και οικονομική αναβάθμιση, καθώς και στη ρωσική συμμαχία.

Ολα τα παραπάνω μόνο αδιάφορα δεν μπορούν να είναι για την Αθήνα.

Επιβάλλεται εκ των συνθηκών να γνωρίζουμε σε βάθος τις τουρκικές επεξεργασίες και διεκδικήσεις, όπως και τους ευρύτερους στόχους και επιδιώξεις.

Μόνο έτσι θα αποκτήσουμε ικανότητα συγκρότησης αποτελεσματικής και ουσιαστικής πολιτικής απέναντί της.

Το Βήμα


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση