Η στροφή του Όρμπαν προς τον Πούτιν

Του Toni Skoric

Για την έβδομη φορά από το ξεκίνημα της ουκρανικής κρίσης, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτωρ Όρμπαν συναντήθηκε με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαδίμηρο Πούτιν.

Ο εθνοσυντηρητικός Όρμπαν είναι ένας από τους πιο ηχηρούς επικριτές των κυρώσεων της Δύσης εναντίον της Ρωσίας. Η σχέση ανάμεσα στις δύο χώρες έχει ένα ισχυρό οικονομικό θεμέλιο, ιδίως με τη μορφή της σύμβασης παροχής φυσικού αερίου.

Στις 30 Οκτωβρίου, η Ουγγαρία και η Ρωσία υπέγραψαν διάφορες συμφωνίες που αφορούν την κοινωνική ασφάλιση, τον αθλητισμό και την οικονομία κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ρώσου Προέδρου στη Βουδαπέστη.

Σύμφωνα με τον Ούγγρο Υπουργό Εξωτερικών Péter Szijjártó, οι διαβουλεύσεις με τη Μόσχα δεν θέτουν σε κίνδυνο την αφοσίωση της Ουγγαρίας στους εταίρους της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Πώς αντιμετωπίζει όμως η ΕΕ αυτές τις αποσχιστικές τάσεις;

Τα κύρια ζητήματα της επίσκεψης του Βλαδίμηρου Πούτιν στη Βουδαπέστη αναμένεται να είναι οι εισαγωγές ρωσικού αερίου από το 2021 και η σύγκρουση στη Συρία. Υπό τον Όμπαν, η Ουγγαρία έχει υποστηρίξει ρωσικά ενεργειακά σχέδια, που αφορούν τόσο πυρηνική ενέργεια όσο και ενέργεια από υδρογονάνθρακες. Η χώρα εδώ και πολύ καιρό εξαρτάται από τη Ρωσία για την ενεργειακή της πολιτική.

Αυτή η εξάρτηση θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο μόλις ο ρώσος γίγαντας του φυσικού αερίου Gazprom ολοκληρώσει τον αγωγό “Turkish Stream” που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο μέσω της Μαύρης Θάλασσας και της Τουρκίας στα σύνορα της ΕΕ. Μια διακλάδωση του αγωγού πρόκειται να εξυπηρετεί τη Βουλγαρία, τη Σερβία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.

Ο νέος αγωγός που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Κεντρική Ευρώπη παρακάμπτοντας την Ουκρανία, είναι πολιτικώς ελκυστικός τόσο για τον Όρμπαν, όσο και για τον Πούτιν. Με την ολοκλήρωσή του, τέλη διάβασης που αντιστοιχούν σε δισεκατομμύρια δεν θα καταβάλλονται πλέον στην Ουκρανία.

Ακόμη και με την επέκταση του πυρηνικού εργοστασίου Hungarian Paks που χρηματοδοτείται από το Κρεμλίνο, η εξάρτηση της Ουγγαρίας από τη Μόσχα θα αυξηθεί.

Και οι δύο ηγέτες δυσπιστούν έναντι της Ουκρανίας και λέγεται ότι έχουν ασκήσει επιρροή στη στάση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στη χώρα. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας κατά την επίσκεψή του στο Οβάλ Γραφείο τον Μάιο, εσκεμμένα παρουσίασε με αρνητικά χρώματα την Ουκρανία στον Αμερικανό Πρόεδρο.

Ο Όρμπαν έχει επανειλημμένα επικρίνει τις κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας στο παρελθόν. Κατά τη σύνοδο όμως της ΕΕ στα τέλη του 2018, δεν άσκησε βέτο στην επέκταση των κυρώσεων. Αυτό μπορεί να αλλάξει στο μέλλον αν, για παράδειγμα, η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση μετριάσει την προηγουμένως σταθερή της θέση πάνω σ’ αυτό το ζήτημα.

Ο Όρμπαν εξυμνεί την τουρκική επίθεση στη Συρία

Ο Βίκτωρ Όρμπαν έχει επανειλημμένως εκφράσει την κατανόησή του για την τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία, υποστηρίζοντας ότι θα συμβάλει στην αποτροπή μιας ακόμη “πλημμυρίδος προσφύγων” που διαφορετικά θα δραπέτευαν στην Ευρώπη. Ο Όρμπαν αντιτίθεται έντονα στη μετανάστευση, έχει κατασκευάσει φράχτες με αγκαθωτά σύρματα εναντίον των προσφύγων και εντείνει τις δράσεις του εναντίον των ΜΚΟ που παρέχουν υποστήριξη σε πρόσφυγες.

Πριν από λίγες μέρες κάλεσε την ΕΕ να παράσχει οικονομική στήριξη στην Τουρκία για την ανάπτυξη υποδομών στις κατεχόμενες από αυτήν περιοχές της βόρειας Συρίας.

Η Ουγγαρία του Όρμπαν είναι συνεπώς το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ που υποστηρίζει την τουρκική εισβολή στη βόρεια Τουρκία. Ο Πρωθυπουργός Όρμπαν που κατέχει την εξουσία για σχεδόν μία δεκαετία έχει ήδη συγκρουστεί συχνά με τις Βρυξέλλες - για παράδειγμα, λόγω της άρνησής του να υποδεχθεί μετανάστες στο πλαίσιο ενός συστήματος ποσοστώσεων για τα κράτη-μέλη, ή των προσπαθειών του να εντείνει τον κρατικό έλεγχο επί των μέσων ενημέρωσης και των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της χώρας.

Η πορεία της Ρωσίας είναι σαφής: Ο Πούτιν αξιοποιεί κάθε διαφορά άποψης μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ για να την αποδυναμώσει. Ως προς αυτό, η Ουγγαρία του Όρμπαν είναι ένας ευγνώμων στόχος.

Ο Όρμπαν, από τη δική του πλευρά, χρησιμοποιεί την απειλή μιας βαθύτερης επαναπροσέγγισης με τη Ρωσία για να πείσει τους εταίρους του στην ΕΕ να υποχωρήσουν ξανά και ξανά, σύμφωνα με το σύνθημα: “Συμπεριφερθείτε μου καλά, διαφορετικά θα κάνω ένα ακόμη βήμα προς τη Μόσχα”.

Ο Ούγγρος Πρωθυπουργός έχει ήδη συναντηθεί με τον Ρώσο Πρόεδρο επτά φορές από το ξεκίνημα της ουκρανικής κρίσης. Όσο περισσότερο υποδαυλίζει ο Όρμπαν τη σύγκρουση με την ΕΕ, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει η Ρωσία του Πούτιν να επηρεάσει τη διπλωματική ισορροπία εντός της ΕΕ υπέρ της.

Κανείς όμως αρχηγός κράτους δεν μπορεί να αλλάξει τη γεωγραφική κατάσταση: η Ουγγαρία είναι και παραμένει μια κεντρική χώρα της Κεντρικής Ευρώπης και συνεπώς ανήκει στην ΕΕ στρατηγικά, πολιτισμικά και οικονομικά.

Η Ουγγαρία χρειάζεται μια αλλαγή πολιτικής από τους ψηφοφόρους και τον πληθυσμό της. Οι εκλογές της προηγούμενης εβδομάδας γέννησαν την ελπίδα ότι η χώρα αλλάζει. Οι νέες πολιτικές δυνάμεις που νίκησαν στις μεγάλες πόλεις θα πρέπει να ενθαρρυνθούν από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη σε όλα τα επίπεδα.

Στην κατεύθυνση αυτή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλείται να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο. Και η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει τη “διαδικασία του Άρθρου 7” που άνοιξε εναντίον της Ουγγαρίας για να υπερασπιστεί τη συνταγματική τάξη της χώρας και να τερματίσει τη μείωση της πλουραλιστικής ποικιλομορφίας που επιβάλλεται στην Ουγγαρία από τον Όρμπαν.

Η ευρωπαϊκή κοινότητα των χωρών το οφείλει αυτό στον εαυτό της, αλλά και σε εκείνους τους Ούγγρους που συνεχίζουν να υπερασπίζονται ενεργά την ανοιχτή κοινωνία, τη δημοκρατία και τη νομοκρατία.

* Ο Toni Skoric είναι υπεύθυνος του προγραμμάτων του Γραφείου του Ιδρύματος Φρίντριχ Νάουμαν στην Πράγα για την Κεντρική Ευρώπη και τις χώρες της Βαλτικής.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 8 Νοεμβρίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.

Liberal

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση