Και όμως, παρά τα όσα τις χωρίζουν, ΗΠΑ και Τουρκία έρχονται πιο κοντά

Του Eli Lake

Ήταν μόλις πριν από τρεις μήνες που ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ καυχιόταν για τις κυρώσεις που αποσκοπούσαν στην κατάρρευση της οικονομίας της Τουρκίας. Αυτή την εβδομάδα, η Τουρκία έγινε μία από τις οκτώ χώρες που έτυχε απαλλαγής από τις κυρώσεις που αποσκοπούσαν στην αποδυνάμωση της οικονομίας του Ιράν.

Βέβαια, στο μεταξύ, συνέβησαν κάποια πράγματα. Αρχικά, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέτρεψε τελικά στον αμερικανικό πάστορα Άντριου Μπράνσον να αποφυλακιστεί και να επιστρέψει στην πατρίδα του. Η φυλάκισή του ήταν ένας σημαντικός παράγοντας διαμάχης με τον Τραμπ, ο οποίος πίστευε ότι ο Ερντογάν είχε καταπατήσει μια προηγούμενη συμφωνία να τον απελευθερώσει. Η απελευθέρωση του Μπράνσον ήρθε όταν ο Ερντογάν είχε κάποιο ηθικό πλεονέκτημα, λόγω της δολοφονίας από τη Σαουδική Αραβία του αρθρογράφου της Washington Post Τζαμάλ Κασόγκι στο τουρκικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης. Η κυβέρνηση του Ερντογάν συνέλεγε λεπτομέρειες για το σαουδαραβικό έγκλημα για ένα μήνα, αλλά δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει την ηχογράφηση του ίδιου του εγκλήματος.

Αυτή η απόφαση του Ερντογάν μετρίασε την αντι-αμερικανική ρητορική του. Παλαιότερα ήταν "προκλητικός και σκληρός" σχετικά με τις κυρώσεις στο Ιράν, λέει ο Aykan Erdemir, πρώην μέλος του τουρκικού κοινοβουλίου και ερευνητής στο Ίδρυμα για την Προάσπιση των Δημοκρατιών. Όχι πια. Οι Τούρκοι δεν έχουν σταματήσει να αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο, αλλά αγοράζουν λιγότερο.

Η γραμμή των ΗΠΑ για την Τουρκία έχει επίσης μαλακώσει - πέραν της χορήγησης στην Τουρκία απαλλαγής από τις ιρανικές πετρελαϊκές κυρώσεις. Το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών πάγωσε τις κυρώσεις για την κράτηση του Μπράνσον την περασμένη εβδομάδα για δύο ανώτερους Τούρκους αξιωματούχους.


Έτσι θα ήταν εύκολο να δούμε την εχθρότητα του περασμένου καλοκαιριού ανάμεσα στην Άγκυρα και την Ουάσινγκτον ως μία "παρεμβολή στο ραντάρ”. Όπως είπε ένας ανώτερος αξιωματούχος της Τουρκίας τη Δευτέρα, ο νέος τόνος των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας είναι "όπως πρέπει να είναι”. Και πρόσθεσε: "Αυτό που συνέβαινε πριν ήταν μια ανωμαλία. Αυτό είναι το φυσιολογικό”.

Και όμως εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές ανωμαλίες και σημεία τριβής στη σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας. Μία τέτοια περίπτωση είναι και ο Serkan Golge, ένας Τούρκο-Αμερικανός επιστήμονας της NASA ο οποίος, όπως και ο Μπράνσον, συνελήφθη το 2016 ως υποτιθέμενος υποστηρικτής της απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος. Ο Μπράνσον είναι ελεύθερος σήμερα, αλλά ο Golge, μαζί με δύο ακόμη Τούρκους υπηκόους που εργάζονταν για το προξενείο των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη, παραμένουν υπό κράτηση.

Στη συνέχεια, είναι και η αγορά της Τουρκίας, που ολοκληρώθηκε πέρυσι, του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400. Αυτό είναι ένα πρόβλημα, διότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και ο βασικός αντίπαλος του ΝΑΤΟ αυτές τις μέρες είναι η Ρωσία. Οι Τούρκοι συνεχίζουν επίσης να κινούνται εναντίον των κουρδικών συμμάχων της Αμερικής στη Συρία, που πρόσφατα κατέστρεψαν τις θέσεις τους στη βόρεια Συρία.

Τέλος, υπάρχει το ίδιο το Ιράν. Την τελευταία φορά που οι ΗΠΑ επέβαλαν δευτερεύουσες κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, η κρατική Halkbank ενεπλάκη στο μεγαλύτερο σχέδιο κυρώσεων-φοροδιαφυγής στην ιστορία. Τον Μάιο, ένα δικαστήριο των ΗΠΑ επέβαλε ποινή φυλάκισης σε έναν αξιωματούχο της τράπεζας για τη συμμετοχή του στο σκάνδαλο.

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, ο Ερντογάν δήλωσε ότι συζήτησε την υπόθεση της Halkbank σε τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Τραμπ. Εν τω μεταξύ, οι τουρκικές αρχές τη Δευτέρα διέταξαν τη σύλληψη ενός από τους μάρτυρες της εισαγγελικής αρχής, στην περίπτωση αυτή, για την παραβίαση κωδικών κτιρίων στην βίλα του στην Κωνσταντινούπολη.

Ίσως ο Τραμπ σχεδιάζει να ρυθμίσει τις υποθέσεις Golge, Halkbank, S-400 και τις τουρκικές στρατιωτικές δράσεις στη Συρία. Αλλά μέχρι στιγμής φαίνεται πως ο Ερντογάν ανταμείβεται για την απελευθέρωση ενός Αμερικανού πάστορα, ο οποίος δεν έπρεπε ποτέ να κρατηθεί και πως "σφυρίζει αδιάφορα” για μια δολοφονία από τη Σαουδική Αραβία που ποτέ δεν θα έπρεπε να είχε διαταχθεί.

Bloomberg
Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση