H «βελούδινη» επανάσταση στην Αρμενία: Ενδεχόμενη αλλαγή του status quo θα οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση τον Καύκασο

Της Ελένης Θεοχάρους

Με περισσή αγωνία καταθέτω το μέχρι στιγμής εράνισμα των πληροφοριών μου από διαπρεπείς Αρμενίους, φίλους στο Ερεβάν και από τον διεθνή τύπο, για όλα όσα συμβαίνουν στην Αρμενία.

Ο Serzh Sargsyan μέχρι πρότινος Πρόεδρος της Αρμενίας και νυν Πρωθυπουργός είχε καταφέρει να διατηρήσει τις ισορροπίες και να αντιστέκεται σταθερά στη διελκυστίνδα ανάμεσα στον εναγκαλισμό της Ρωσίας με την Τελωνειακή Ευρασιατική Ένωση και τη διαδικασία σύζευξης της Αρμενίας με την ΕΕ. Δεν είναι τυχαίο που άλλοι τον χαρακτηρίζουν Ρωσόφιλο και άλλοι όργανο της Δύσης.

Ήταν ο άνθρωπος που μετέτρεψε το ή-ή σε και–και. ( Ή με Ρωσία ή με ΕΕ-Και με Ρωσία και με ΕΕ).

Παραιτήθηκε μετά από μαζικές διαδηλώσεις που έφεραν τη χώρα στο χείλους του γκρεμού, τόσο λόγω των κινδύνων ενός εμφυλίου πολέμου, όσο και λόγω του κινδύνου εξωτερικής επίθεσης από το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία. Ήδη, οι δύο αυτές χώρες μετακίνησαν στρατεύματα και βαρύ οπλισμό στα σύνορα με την Αρμενία, ενώ ο στρατός στο Ναγκόρνο Καραμπάχ τέθηκε σε ύψιστη ετοιμότητα.

Ευτυχώς μετά από 11 μέρες μαζικών διαδηλώσεων και συγκρούσεων, τόσο ανάμεσα σε αντιμαχόμενους διαδηλωτές, όσο και ανάμεσα σε διαδηλωτές και την Αστυνομία, ο Πρωθυπουργός Sargsyan παραιτήθηκε ενώ αφέθηκε ελεύθερος ο επικεφαλής των αντιφρονούντων δημοσιογράφος και βουλευτής NikolPashinyan.

«Οι πολίτες είναι εναντίον μου, γι’ αυτό παραιτούμαι» δήλωσε ο Sargsyan, που είχε αναλάβει ως Πρωθυπουργός μετά από δύο πεντάχρονες θητείες στην Προεδρία της Αρμενίας.

Η σύλληψη του Pashinyan προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που έγιναν ποτέ στο Ερεβάν.

Η εκλογή του Sargsyan στην Πρωθυπουργία θεωρήθηκε από μεγάλες μάζες του πληθυσμού, ως υφαρπαγή της εξουσίας μετά τη συνταγματική αλλαγή της 9ης Απριλίου, με την οποία το σύστημα διακυβέρνησης μετατράπηκε από Προεδρικό σε Κοινοβουλευτικό. Θεωρήθηκε δηλαδή ότι οι εξουσίες που είχε ο Sargsyan ως Πρόεδρος θα συνεχίζονταν να παραμένουν στα χέρια του και ως πρωθυπουργός.

Πολλοί πίστεψαν ότι αυτή η αλλαγή και η συνέχιση της εξουσίας Sargsyan έγινε με δυτική παρέμβαση –καίτοι όπως έγραψα πιο πάνω ο Sargsyan θεωρείται Ρωσόφιλος- κατά τα πρότυπα των πραξικοπηματικών παρεμβάσεων στην Ουκρανία, που είχαν τα γνωστά αποτελέσματα. Εν προκειμένω, πολύ φοβάμαι πως μια ενδεχόμενη αλλαγή του status quo θα οδηγήσει σε πλήρη αποσταθεροποίηση τον Καύκασο, ειδικά αν η Ρωσία χάσει τον έλεγχο της κατάστασης στην Αρμενία, διακόψει τη χορήγηση ανταλλακτικών για τον Αρμενικό στρατό και στηρίξει το Αζερμπαϊτζάν, στο οποίο έχει ήδη χορηγήσει οπλισμό αξίας €4 δισ.

Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν ότι πολλές ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από τη Δύση και εμπλέκονται σε εκπαιδευτικά και κοινωνικά προγράμματα στη μετα-σοβιετική Αρμενία, έχουν πείσει τους πολίτες ότι η θλιβερή οικονομική κατάσταση της χώρας οφείλεται στη διαφθορά των φιλορωσικών Κυβερνήσεων και στην ίδια τη Ρωσία.

Η θεωρούμενη ως «φιλορωσική στάση» του Sargsyan προκάλεσε τις αντιδράσεις του πληθυσμού γιατί οι πολίτες πίστεψαν ότι η χώρα θα παραμείνει εσαεί υποχείριο της Ρωσίας, η δε Ρωσία προφανώς θορυβήθηκε από την πιθανότητα νέων αναταράξεων στον Καύκασο.

Ωστόσο, η Αρμενία έχει ενισχύσει τους δεσμούς της με την ΕΕ, υπογράφοντας τη συμφωνία συνεργασίας (PartnershipAgreement) και ενισχύοντας τους διπλωματικούς και οικονομικούς δεσμούς της με την ΕΕ. Φυσικά διατήρησε την οικονομική σχέση με τη Ρωσία παρά το γεγονός ότι –συμφώνως προς δυτικές πηγές– η Ρωσία συντηρεί τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ για να εξοπλίζει με το αζημίωτο και τις δύο πλευρές με βαρύ σύγχρονο και πανάκριβο οπλισμό.

Ο επικεφαλής των εξεγερμένων Nikol Pashinyan χαρακτήρισε την έκρηξη των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων ως «βελούδινη επανάσταση» και δήλωσε ότι ούτε η Κυβέρνηση ούτε οι Αρχές και εξουσίες της χώρας έχουν πλέον οποιαδήποτε νομιμοποίηση. Κάλεσε τους δημοσίους υπαλλήλους, τους στρατιωτικούς και τους υπηρετούντες στα σώματα ασφαλείας να υπακούνε μόνο σε επαναστατικές επιτροπές.

Η πραγματικότητα όμως είναι ότι ο Sargsyan δεν προέβη σε καμιά αντισυνταγματική ενέργεια και δεν έχει παραβεί κανένα νόμο μέχρι στιγμής, συνεπώς οι αιτιάσεις του Pashinyan δεν στηρίζονται σε καμιά νομική βάση, ενώ η συμπεριφορά του έχει όλα τα χαρακτηριστικά ηγέτη μιας επανάστασης, ο οποίος δεν έχει καμία διάθεση συνδιαλλαγής αλλά επιμένει στην ανατροπή της Κυβέρνησης με οποιοδήποτε κόστος. Και η «βελούδινη» επανάστασή του λίγο απέχει από το να καταστεί πολυαίμακτη σύγκρουση και εμφύλιος πόλεμος.

Είναι γεγονός ότι πολλοί Αρμένιοι πιστεύουν ότι η ανατροπή της Κυβέρνησης και η απομάκρυνση της χώρας από τη Ρωσία, που είναι στρατηγικός σύμμαχος της Αρμενίας, προς όφελος των σχέσεων με την ΕΕ –το ίδιο ακριβώς στόρυ με την περίπτωση της Ουκρανίας– θα οδηγήσει σε οικονομική ανάπτυξη και ευμάρεια...

Η διαφορά με τις προηγούμενες διαδηλώσεις εναντίον του Sargsyan είναι ότι αυτή τη στιγμή λαμβάνουν χώρα σε όλη την επικράτεια και όχι μόνο στο Ερεβάν. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι ότι πολλοί αστυνομικοί μεταφέρονται στα νοσοκομεία φέροντας βαριά τραύματα από μαχαίρια –γεγονός που δεν είναι συμβατό με την ψυχοσύνθεση του Αρμενικού λαού. Είναι προφανές ότι κάποιοι, με αλλότριους στόχους, έχουν παρεισφρήσει ανάμεσα στους εξεγερμένους.

Η εξέγερση είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη διότι εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την Αρμενία, το Ναγκόρνο Καραμπάχ και τη σταθερότητα στον Καύκασο.

Εύχομαι, με την παραίτηση Sargsyan να ηρεμήσουν τα πνεύματα.

Η εκτίμησή μου είναι πως η Ρωσία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την Αρμενία! Άλλωστε, η τεράστια στρατιωτική βάση 20 χιλιόμετρα από το Αραράτ είναι στρατηγικό σημείο υψίστης σημασίας για τη Ρωσία.

Απόψεις


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση