Ο Ερντογάν βρίζει Ε.Ε., Ισραήλ, και Αίγυπτο, αλλά διατηρεί την ίδια στιγμή εμπορικές σχέσεις

Του Γιώργου Σκαφιδά

Υπάρχει ένα παράδοξο στις σχέσεις της Τουρκίας με τους «έξω», που αντί να ενισχύει ίσως τελικά και να υπονομεύει την όποια επιρροή θα μπορούσαν να ασκήσουν οι «έξω» πάνω στο καθεστώς του Ταγίπ Ερντογάν.

Διότι μόνο ως παράδοξο θα μπορούσε να ερμηνεύσει κανείς το γεγονός ότι οι διμερείς συναλλαγές (εμπορικές, επενδυτικές, οικονομικές) της Τουρκίας με τους «εχθρούς» του Ερντογάν στο εξωτερικό δεν μειώνονται αλλά… αυξάνονται εν μέσω κρίσης.

Για του λόγου το αληθές, αρκεί μια ματιά στους οικονομικούς δεσμούς της Τουρκίας με την ΕΕ, όπως αυτοί… αναπτύχθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, με τις ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Τουρκία δηλαδή να αυξάνονται σε μια περίοδο όμως κατά την οποία ο Ερντογάν κήρυττε τον «πόλεμο» κατά της Γηραιάς Ηπείρου… αποκηρύσσοντας τους Ευρωπαίους ως «σταυροφόρους» και «απογόνους των ναζί».

Προς επίρρωση του τουρκικού παραδόξου, αρκεί ωστόσο μια ματιά και στα οικονομικά πάρε-δώσε που είχε η Άγκυρα με το Ισραήλ την περίοδο μετά το 2010 και το αιματοκύλισμα στο Μαβί Μαρμαρά, αλλά και με την Αίγυπτο μετά την ανατροπή του υποστηριζόμενου από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα Μοχάμεντ Μόρσι το 2013.

Πολλοί είναι εκείνοι που υπογραμμίζουν ότι το καθεστώς Ερντογάν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρώπη, ακριβώς επειδή η Ευρώπη είναι ο με διαφορά μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας αλλά και η με διαφορά μεγαλύτερη πηγή άμεσων ξένων επενδύσεων για την Άγκυρα.

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Τουρκία το 2017 ήταν σε ποσοστό 75% ευρωπαϊκές. Όσο για τις τουρκικές εξαγωγές προς την ΕΕ, αυτές σημείωσαν σημαντική αύξηση (έως και 25%) το πρώτο δίμηνο του 2018 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017.

Ο ίδιος ο Ερντογάν υπενθυμίζεται άλλωστε ότι κατάφερε να παγιωθεί στην εξουσία χάρη στην ανοδική πορεία της τουρκικής οικονομίας τη «χρυσή εποχή» 2002-2007. Πίσω στο παρόν, ο Τούρκος πρόεδρος γνωρίζει πια πολύ καλά ότι η διαιώνιση της εξουσίας του περνάει μέσα (και) από την ευρωστία της τουρκικής οικονομίας.

Υπό αυτήν την έννοια, θα μπορούσε εύλογα να υποστηρίξει κανείς ότι η ΕΕ έχει τον Ερντογάν… στο τσεπάκι, καθώς μπορεί ανά πάσα στιγμή να τον «πνίξει» οικονομικά, εάν φυσικά το θελήσει. Στην πράξη ωστόσο, μάλλον συμβαίνει το αντίθετο.

Από το αποτυχημένο τουρκικό πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 και μετά, ενώ ο Ερντογάν εξαπέλυε απειλές και ύβρεις κατά την ΕΕ, οι ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Τουρκία αυξήθηκαν.

Οι προερχόμενες από την Ευρώπη άμεσες ξένες επενδύσεις προς την Τουρκία ήταν μάλιστα το 2017 μεγαλύτερες από το 2016, όπως υπογράμμισε ο Διευθυντής Ερευνών του Iνστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, προ ημερών, από το βήμα ημερίδας του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ με θέμα την τουρκική εξωτερική πολιτική.

Στο πλαίσιο της ίδιας εκδήλωσης, ο αναπληρωτή Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Σωτήρης Ρούσσος, σημείωσε με νόημα ότι και οι συναλλαγές της Τουρκίας με το Ισραήλ αυξήθηκαν την περίοδο της μεγάλης κρίσης στις σχέσεις των δύο χωρών μετά το 2011.

Όσο για τις αιγυπτιακές εξαγωγές προς την Τουρκία, αυτές αυξήθηκαν το 2017 κατά σχεδόν 39% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, προσεγγίζοντας τα 2 δισ. δολ. Οι τουρκικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο από την άλλη, ανήλθαν πέρυσι σε σχεδόν 2,4 δισ. δολ., ενώ τον περασμένο Φεβρουάριο, αντιπροσωπεία Τούρκων επιχειρηματιών επισκέφθηκε το υπουργείο Εμπορίου στο Κάιρο… με την «πρόθεση» να προχωρήσει σε επενδύσεις ύψους 1 δισ. δολ. στην Αίγυπτο.

Εφημ. Έθνος


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση