“Ζώνουν τα φίδια” τους Τούρκους με τη ρωσική στάση στο Κουρδικό…

Η Τουρκία πανηγυρίζει για την ταπεινωτική ήττα των Κούρδων του Ιράκ στο Κιρκούκ από τις συμμαχικές της Βαγδάτης δυνάμεις μετά το δημοψήφισμα για ανεξαρτησία. Η αμερικανική και ευρωπαϊκή αντίδραση στο δημοψήφισμα, με στόχο την εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, επίσης ικανοποίησαν την Άγκυρα. Ωστόσο, η Ρωσία τήρησε επιφυλακτική στάση, διαφωνώντας σιωπηλά.

Του Semih Idiz
Al Monitor 

Μετά το δημοψήφισμα η Μόσχα εξέφρασε την δέσμευσή της για την κυριαρχία, την ενότητα και τη ακεραιότητα του Ιράκ, μέσω του υπουργείου Εξωτερικών. Ωστόσο συμπλήρωσε πως σέβεται και τους εθνικούς πόθους των Κούρδων, κάτι που η Άγκυρα δεν ήθελε να ακούσει.

Μιλώντας πριν το δημοψήφισμα σε κουρδική εφημερίδα ο Ρώσος ΥΠΕΞ Λαβρόφ είχε πει πως οι επιθυμίες και οι στόχοι των Κούρδων πρέπει να ικανοποιηθούν όπως όλων των άλλων λαών. Πρόσθεσε δε πως οι Κούρδοι πρέπει να εκφράσουν τους πόθους τους με ειρηνικό τρόπο και πως οι στόχοι του δημοψηφίσματος πρέπει να υλοποιηθούν ειρηνικά, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις και του Ιράκ.

Το βασικό ζήτημα για την Άγκυρα, παρά τη δέσμευση της Μόσχας στην εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, είναι ότι η Ρωσία δεν εναντιώνεται στους κουρδικούς πολιτικούς πόθους. Κάθε μορφή κουρδικής αυτοδιοίκησης, είτε ως ομοσπονδία, είτε συνομοσπονδιακά θεωρείται απειλή από την Τουρκία που φοβάται την αντίδραση των δικών της Κούρδων.

Μια ακόμα ενοχλητική εξέλιξη για την Άγκυρα είναι η συμφωνία της ρωσικής Rosneft, με την κουρδική διοίκηση στο ιρακινό Κουρδιστάν, βάσει της οποίας αναλαμβάνει τον έλεγχο του 60% του αγωγού πετρελαίου του βορείου Ιράκ και επενδύει 3,5 δισ. δολάρια. Η συμφωνία αυτή έκλεισε μετά το δημοψήφισμα και ανατρέπει τις προσπάθειες της Τουρκίας να απομονώσει τους Κούρδους, σφραγίζοντας τα σύνορα με το ιρακινό Κουρδιστάν, ώστε να ακυρωθεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Βετεράνος Ρώσος διπλωμάτης δηλώνει πως αντίθετα με τη Ρωσία, η Τουρκία δεν έχει όραμα για τις εξελίξεις στην περιοχή σε βάθος χρόνου και πως η ρωσική κίνηση έπληξε τα τουρκικά συμφέροντα στο βόρειο Ιράκ. Επίσης διαφωνεί με την τουρκική άποψη ότι η κατάληψη του Κιρκούκ από το Ιράκ ανατρέπει την επιθυμία των Κούρδων για ανεξαρτησία.

Ίσα-ίσα, διατείνεται, αφού το Ιράκ κέρδισε αυτό που ήθελε μπορεί τώρα να αφήσει τους Κούρδους στην ησυχία τους. Η Άγκυρα επίσης προσπάθησε να «μετρήσει» τις διαθέσεις της Μόσχας στο Ιράκ, παράλληλα με τις εξελίξεις στην Συρία και το μέλλον των Κούρδων που ήδη απολαμβάνουν της ρωσικής, αλλά και της αμερικανικής υποστήριξης.

Ο Ρώσος διπλωμάτης αναφέρει πως Ρωσία και Τουρκία δεν βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος αναφορικά με την Συρία, παρά την επίφαση συνεργασίας τους εκεί. Η Τουρκία θέλει μια ενωμένη και ισχυρή Συρία που θα συγκρατήσει τους εκεί Κούρδους και στρέφεται κυρίως εναντίον των Κούρδων του PYD/YPG, χαρακτηρίζοντάς τους τρομοκράτες και συνεργάτες του ΡΚΚ.

Δυτικός διπλωμάτης ανέφερε ότι η Ρωσία ίσως επιθυμεί επίσης μια ισχυρή Συρία, όπως και η Τουρκία, αλλά έχει πιο ρεαλιστική οπτική επ’ αυτού. Η νέα Συρία που θα προκύψει όμως από τον πόλεμο στην καλύτερη περίπτωση θα αποτελεί ομόσπονδο κράτος. Πάντως η Άγκυρα παραμένει σιωπηλή έναντι των πολιτικών της Μόσχας στις οποίες είναι αντίθετη και αυτό διότι η κατάρρευση των σχέσεών της με τη Δύση την έχουν καταστήσει εξαρτώμενη από τη Μόσχα.

Ο αρχισυντάκτης της Χουριέτ Μουράτ Γιετκίν αναφέρει: «Πολλά τουρκικά ΜΜΕ επικρίνουν τις ΗΠΑ και το Ισραήλ για την υποστήριξή τους προς το κουρδικό δημοψήφισμα το οποίο οδηγεί σε διάσπαση του Ιράκ και ενδεχομένως της Τουρκίας, αλλά λένε ελάχιστα για τη ρωσική στάση».

Η Μόσχα αντίθετα με την Ουάσιγκτον ουδέποτε χαρακτήρισε το ΡΚΚ ως τρομοκρατική οργάνωση και επέτρεψε στο PYD να αντιπροσωπεύεται στη Ρωσία, γεγονός που επίσης δεν αναφέρεται συχνά στην Τουρκία. Παρόλα αυτά οι δηλώσεις Πούτιν για το μέλλον της Συρίας προκάλεσαν συναγερμό. «Υπάρχει η ιδέα να γίνει σύσκεψη όλων των λαών της Συρίας, να έρθουν κοντά όλες οι θρησκευτικές και εθνοτικές ομάδες, η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση. Αυτό είναι το σχέδιο», είπε ο Πούτιν.

Οι εξελίξεις στην Συρία έχουν επιταχυνθεί μετά την απελευθέρωση της Ράκα από τις συμμάχους των ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις που αποτελούνται κυρίως από Κούρδους μαχητές του YPG.
Η κατάσταση στο Ιντλίμπ, από την άλλη πλευρά, είναι σταθερή μετά την εισβολή των τουρκικών δυνάμεων στην περιοχή, βάσει του κοινού σχεδίου Μόσχας – Άγκυρας – Τεχεράνης για τις ζώνες αποκλιμάκωσης στην Συρία.

Η Τουρκία γνωρίζει επίσης, ότι οι ΗΠΑ δεν είναι αντίθετες στην αυτονομία των Κούρδων της Συρίας, εφόσον η Συρία παραμείνει ενιαία. Ο δε Πούτιν δήλωσε πως συνεργάζεται εποικοδομητικά με τις ΗΠΑ στη Συρία, παρά τις διαφορές τους.

Ο Γιετκίν πιστεύει πως η Ρωσία θέλει ενισχυμένη κουρδική αυτονομία σε Ιράκ και Συρία, κατά μήκος των τουρκικών συνόρων. «Αν οι ΗΠΑ υποστηρίξουν ένα τέτοιο σχέδιο οι σχέσεις με Ουάσινγκτον – Άγκυρας θα επιδεινωθούν ακόμα περισσότερο», δηλώνει.

«Είναι άκρως ειρωνικό πάντως πως η στάση της Ρωσίας δεν δημιουργεί νέα προβλήματα στις σχέσεις Μόσχας – Άγκυρας», συμπληρώνει. Υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει να ξεπεραστούν πριν η ρωσική πρόταση για την Συρία υλοποιηθεί. Οι δυσκολίες αυτές εξυπηρετούν την Άγκυρα που κερδίζει χρόνο.

Ωστόσο, η παράταση της σύγκρουσης επιτρέπει στους Κούρδους να εδραιώνουν τα κέρδη τους στην Συρία με ρωσική και αμερικανική υποστήριξη, με την Τουρκία να χάνει σε κάθε περίπτωση, εκτός αν η Άγκυρα κατανοήσει την κουρδική πραγματικότητα και να αλλάξει την πολιτική της.

Ορισμένοι υποστηρίζουν πως η Τουρκία πρέπει να συνεργαστεί με τη Βαγδάτη για να επιτραπεί στους Κούρδους διευρυμένη αυτονομία, αλλά όχι ανεξαρτησία. Πιθανόν μια τέτοια στροφή στην τουρκική πολιτική να συμβεί τις παραμονές των τουρκικών προεδρικών εκλογών του 2019.

Defence-Point


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση