Ο Schaeuble «μπλοκάρει» τα «δώρα» Draghi για την Ελλάδα

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Η Ευρωζώνη δεν διάγει τις καλύτερες ημέρες της ζωής της. Μπορεί οι οικονομικοί δείκτες να ανακάμπτουν και το πετρέλαιο να δίνει μερική ώθηση στον πληθωρισμό, όμως οι εσωτερικές κόντρες συντηρούν το κλίμα αβεβαιότητας και δίνουν τροφή στους ευρωσκεπτικιστές. Η πιο συζητημένη διαμάχη είναι αυτή μεταξύ του Wolfgang Schaeuble και του Mario Draghi.

Οι διαξιφισμοί των δύο ισχυρών ανδρών της Ευρωζώνης θυμίζουν το ρητό με την κότα και το αυγό. Το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας ευθύνεται για τα μηδενικά επιτόκια της ΕΚΤ, ή η μείωση των επιτοκίων συνετέλεσε – μέσω της αποδυνάμωσης του ευρώ - στην εκτίναξη του πλεονάσματος της Γερμανίας; Όπως και να' χει, η έκβαση της κόντρας αναμένεται να έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις για την Ελλάδα.

Όλα δείχνουν ότι τουλάχιστον σε επίπεδο προθέσεων και σχεδίων – τα οποία θα πρέπει να έχουν τη συγκατάθεση της Γερμανίας – ο Draghi είναι έτοιμος να δώσει ορισμένα πολύ σημαντικά δώρα στην Ελλάδα, με φόντο τη γενικότερη πολιτικοοικονομική κρίση. Εκτός από την ποσοτική χαλάρωση (QE), η λύση του ευρωομολόγου επανέρχεται στο προσκήνιο, ενώ συζητείται και η δημιουργία μίας πανευρωπαϊκής bad bank για τα «κόκκινα» δάνεια.

Οι πιέσεις του Schaeuble προς την ΕΚΤ για τη σταδιακή αποκλιμάκωση (tapering) του QE επηρεάζουν άμεσα την Ελλάδα, από τη στιγμή που η ένταξη στο πρόγραμμα θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αντιστροφή του κλίματος στην ελληνική οικονομία. Η ΕΚΤ έχει ανακοινώσει την παράταση του προγράμματος αγοράς ομολόγων μέχρι το τέλος του 2017. Αυτό σημαίνει ότι αν κλείσει η αξιολόγηση και καθοριστούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το ελληνικό χρέος, η Ελλάδα θα προλάβει έστω και για λίγους μήνες το φθηνό χρήμα της κεντρικής τράπεζας. Το όφελος θα είναι ακόμη μεγαλύτερο αν η ΕΚΤ αποφασίσει την περαιτέρω επέκταση του προγράμματος, κάτι που ο Schaeuble θεωρεί αδιανόητο. Μάλιστα, ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ θα προτιμούσε να ξεκινήσει το tapering μέσα στους επόμενους μήνες.

Την ίδια ώρα, η ελληνική κυβέρνηση θέλει πολιτική λύση για μία όσο το δυνατόν πιο ήπια συμφωνία έτσι ώστε να κλείσει η αξιολόγηση και να μπορέσει να ενταχθεί στο QE. Όπως είναι αναμενόμενο, ο Schaeuble επιμένει στη σκληρή γραμμή, καλώντας την Ελλάδα να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα. Αν... πιάσουν τόπο οι πιέσεις της γερμανικής πλευράς, τότε όχι μόνο η Ελλάδα θα πρέπει να πάρει νέα μέτρα και να δεχθεί υπερβολικά υψηλά πλεονάσματα για μετά το 2018, αλλά θα χάσει και το τρένο του QE, αφού αν ξεκινήσει το tapering ο αντίκτυπος της ένταξης των ελληνικών τίτλων στο πρόγραμμα θα είναι εξαιρετικά περιορισμένος.

Στο μεταξύ, η ΕΚΤ σε συνεργασία με την Κομισιόν φέρεται να εξετάζει την έκδοση ευρωομολόγου, σε μία κίνηση που εκτός από τον περιορισμό του κινδύνου εκδήλωσης μίας νέας κρίσης χρέους, θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία μίας πανευρωπαϊκής bad bank. Ο αντίκτυπος των δύο αυτών μέτρων για την Ελλάδα θα είναι καθοριστικός και θα μπορούσε να αλλάξει το κλίμα επιτρέποντας στο ελληνικό δημόσιο να βγει στις αγορές μετά τη λήξη του μνημονίου και στις τράπεζες να «ξεφορτωθούν» τα «κόκκινα» δάνεια μειώνοντας τον κίνδυνο να χρειαστούν νέα κεφάλαια.

Το αυγό έκανε την κότα ή η κότα το αυγό;

Κάθε φορά που ο Draghi μιλάει σε κάποια εκδήλωση – από το συμπόσιο των κεντρικών τραπεζών στο Jackson Hole μέχρι τα κεντρικά της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη - και αναφέρεται στα προβλήματα της Ευρωζώνης, στις απαραίτητες λύσεις ή στις αιτίες της κρίσης, είναι δεδομένο ότι Schaeuble θα «απαντήσει» άμεσα και μάλιστα με τρόπο που δείχνει ότι θέλει να βάλει τα... πράγματα στη θέση τους.

Στο ερώτημα για... την κότα και το αυγό, αναλυτές τείνουν να συμφωνήσουν περισσότερο με τον Ιταλό. Υποστηρίζουν ότι η άρνηση της Γερμανίας να αυξήσει τις επενδύσεις και η επιμονή στη λιτότητα οδήγησε σε κατάρρευση της ζήτησης, με αποτέλεσμα η ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια για να δώσει ώθηση στον πληθωρισμό. Η μείωση των επιτοκίων σε μηδενικά επίπεδα είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω αύξηση του εμπορικού πλεονάσματος της Γερμανίας, σε έναν φαύλο κύκλο που θα μπορούσε να αποφευχθεί.

Τελικά, ποιος είναι ο απόλυτος κυρίαρχος στην Ευρωζώνη; Ο σκληρός υπουργός Οικονομικών της μεγαλύτερης και ισχυρότερης οικονομίας ή ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, της οποίας η ανεξαρτησία τονίζεται σε κάθε ευκαιρία;

Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί μεταξύ των δύο αξιωματούχων ήταν η στάση του Schaeuble τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ο Draghi θα κατέθετε στην επιτροπή οικονομικών υποθέσεων της γερμανικής Βουλής. Ο Schaeuble κάλεσε λίγο έως πολύ τους Γερμανούς βουλευτές που ήταν μέλη της επιτροπής να περάσουν από... ιερά εξέταση τον Ιταλό κεντρικό τραπεζίτη. Είχε προηγηθεί η αναφορά του διοικητή της ΕΚΤ στο εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας, με τον Schaeuble να σηκώνει το γάντι, υποστηρίζοντας ότι η πολιτική της ΕΚΤ είναι αυτή που αποδυναμώνει το ευρώ και δίνει ώθηση στις γερμανικές εκλογές.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σήμερα. Ο Draghi υποστηρίζει ότι δεν ευθύνεται το ευρώ για τα προβλήματα της Ευρωζώνης αλλά οι πολιτικές που ακολουθούν οι κυβερνήσεις των χωρών-μελών. Η απάντηση του Schaeuble ήταν «πληρωμένη». Με αφορμή τις κατηγορίες του Donald Trump, ότι η Γερμανία εκμεταλλεύεται το ευρώ για να αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι των ΗΠΑ, ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ δήλωσε ότι η ΕΚΤ ευθύνεται για τα προβλήματα και ότι στην ουσία η Γερμανία συμβιβάζεται για να κρατήσει ενωμένη την Ε.Ε. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι οι σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου δεν έχουν καταλάβει πως για τη νομισματική πολιτική στην Ευρώπη αποφασίζει... άλλος.

Αναζητώντας τη ρίζα της διαμάχης μεταξύ των δύο ισχυρών ανδρών, θα μπορούσε κανείς να πει ότι όλα ξεκίνησαν το 2012, όταν ο Draghi είπε το περίφημο «whatever it takes», θέλοντας να τονίσει την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ να προστατεύσει το κοινό νόμισμα, χαρακτηρίζοντας παράλληλα το ευρώ «μη αναστρέψιμο». Ο Schaeuble κατηγορεί τον Draghi ότι η απλόχερη στήριξη από την ΕΚΤ Από τότε, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, για να φτάσουμε στο σήμερα όπου τα προβλήματα στην Ευρώπη είναι διογκωμένα (Brexit, προσφυγικό, ιταλικές τράπεζες).

Πηγή Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου  

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση