Η Γαλλική ευθύνη για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Γαλλία δεν πολέμησε στον δεύτερο εμφύλιο πόλεμο στην Ευρώπη, πιο γνωστό ως Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Απλώς ηττήθηκε.

Σε αντίθεση με τον πρώτο πόλεμο, δεν θέλησε να ριψοκινδυνεύσει υποδομές, οικονομία και τη ζωή των πολιτών της για την αντιμετώπιση του Γ’ Ράιχ, που ακόμα μία φορά επιχειρούσε να ηγεμονεύσει στην Ευρώπη.

Οι Γάλλοι αντιμετώπισαν με το περίφημο «pourquoi» την απαίτηση «ζωτικού χώρου» από τους Γερμανούς. Αντιθέτως, μεταπολεμικά η Γαλλία έπαιξε έναν δομικό και σπουδαίο ρόλο στη συγκρότηση μιας ενωμένης Ευρώπης. Η ιδέα μιας τέτοιας Ευρώπης μπορεί να ξεκίνησε από το κατεστραμμένο από τους βομβαρδισμούς Λονδίνο και τους πύργους της αυστριακής αριστοκρατίας, αλλά εξελίχθηκε από ανθρώπους θεωρητικούς και πολιτικούς που μιλούσαν γαλλικά.

Η Γερμανία, ηττημένη στρατιωτικά και διχοτομημένη εδαφικά, είχε πετύχει να διασώσει τον καπιταλισμό της, αφού στην περίφημη Δίκη της Νυρεμβέργης δεν δικάσθηκαν οι κύριοι δομικοί επιχειρηματικοί όμιλοι του Γ’ Ράιχ. Αντίθετα, συμμάχησαν με τις δυνάμεις της Δύσης υπερατλαντικά και πέτυχαν στο περιβάλλον του ανταγωνισμού του Ψυχρού Πολέμου, με τη μετοίκησή τους στη Βόνη, να καταστούν δομικοί συνομιλητές στη μεταπολεμική Ευρώπη. Ετσι, η Γερμανία κατόρθωσε να διασφαλίσει τη στήριξη των Αμερικανών και των Αγγλοσαξόνων στη διαγραφή των χρεών της, την πλουσιοπάροχη συμμετοχή της στο Σχέδιο Μάρσαλ για την ανοικοδόμησή της και την επιλεκτική σχέση με τις ΗΠΑ μέσω του λόμπι German Marshall Fund, που πολιτικά περιγράφεται με τη «δημοφιλή» ομιλία του Αμερικανού προέδρου Τζ. Κένεντι στο Βερολίνο.

Η Γαλλία στο πέρασμά της από την εποχή του στρατηγού Πετέν στην εποχή του στρατηγού Ντε Γκολ εναρμονίστηκε πολύ εύκολα με τους νικητές του πολέμου και ανέλαβε έναν ισχυρό -προβλεπτό και αποδεκτό- ρόλο στη θεσμική οικοδόμηση της ηπειρωτικής Ευρώπη εν ειρήνη.
Οι ευθύνες των «εύκαμπτων» γαλλικών ελίτ για τη σημερινή κατάσταση της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη αρχίζουν από αυτό το σημείο και σχηματοποιούνται από τη δομή που εμπεδώθηκε στη θεμελιώδη Συνθήκη της Ρώμης το 1957. Μια συνθήκη που οικοδομούσε καρτέλ και όχι πολιτικό, διπλωματικό και στρατιωτικό συντονισμό εθνών, γεγονός που ευνοούσε αποκλειστικά το κράτος-εταιρία, χωρίς δικαίωμα συγκρότησης εθνικής δομής, που ήταν η ηττημένη Γερμανία.

Η Γαλλία επέτρεψε αρχικά το καρτέλ του χάλυβα, στη συνέχεια της ατομικής ενέργειας και, τέλος, της εμπορικής οικονομικής κοινότητας. Κι όμως, η παράδοση της Γαλλίας θα ήταν σε αρμονία με τη συγκρότηση μιας νέας Κοινωνίας των Εθνών στην Ευρώπη, που θα περιόριζε τη Γερμανία σε ρόλο «συνακολούθου» και όχι σε διάταξη «ηγεμόνα» - κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη με το Συμβούλιο Ασφαλείας στον ΟΗΕ. Επίσης, η Γαλλία όφειλε να προκρίνει την «ειδική σχέση» με την Κοινοπολιτεία του Ηνωμένου Βασιλείου σε μια νέα διάταξη της Αντάντ, δημιουργώντας ένα τρίγωνο ισχύος με τις ΗΠΑ.

Αντιθέτως, οι νικητές των δύο πολέμων υπηρέτησαν με τις αποφάσεις και τις επιλογές τους τους ηττημένους των πολέμων: τους επίμονους και μεθοδικούς Γερμανούς.
Η ευθύνη της Γαλλίας, όμως, εκτείνεται και σε αυτά που συμφώνησε η ηγεσία της στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Εποχή Μιτεράν στη Γαλλία, Κολ, Γκένσερ, Σμιτ, με ανερχόμενο τον γνωστό μας δρα Σόιμπλε στη Γερμανία της δεκαετίας του 1990.

Η Γαλλία, τότε, αντί για τη διατήρηση του ECU ή του ευρώ στη βάση του φράγκου σε τρίγωνο με την αγγλική λίρα, απέναντι στο γερμανικό μάρκο, αποδέχθηκε και υποχώρησε πλήρως στις απαιτήσεις του Βερολίνου για τη δημιουργία του ευρώ ως ενιαίου νομίσματος πανομοιότυπου με το ράιχσμαρκ, σε μια οικονομική-νομισματική ζώνη της Συνθήκης του Μάαστριχτ, που καθιέρωνε μεσοπρόθεσμα τη Γερμανία ως ηγεμόνα της Ευρώπης.
Η Γαλλία -αλλά αυτή τη φορά και η Ευρώπη των εθνών και των δημοκρατικών θεσμών- ηττήθηκε πάλι χωρίς πόλεμο…

Μενέλαος Τασιόπουλος
Πηγή "Δημοκρατία"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου  

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση