Γερμανία: Ο χρήσιμος ηλίθιος της γεωπολιτικής

Γράφει ο Γεώργιος Αϊβαλιώτης
Αναλυτής γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής ασφάλειας

Όταν έληξε ο Β’ ΠΠ η τύχη των Γερμανών εξετάστηκε στη συμφωνία της Γιάλτας. Τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή επικρατούσαν δύο τάσεις: αυτή των Βρετανών εκφρασμένη από τον Πρωθυπουργό Τσώρτσιλ, κατά την οποία η Γερμανία έπρεπε να εξαφανιστεί δια παντός από τον ευρωπαϊκό χάρτη και η πιο μετριοπαθής των ΗΠΑ και Ρωσίας, οι οποίες, για δικούς τους λόγους η κάθε μία, αποσκοπούσαν στη δημιουργία ενός αντίπαλου ευρωπαϊκού δέους προς την βρετανική αυτοκρατορία.

Τούτο οδήγησε στα γνωστά αποτελέσματα με τη γέννηση ενός κράτους μορφώματος το οποίο χωριζόταν από το σιδηρούν παραπέτασμα του Ψυχρού Πολέμου και το «τοίχος του αίσχους», ως γνήσιο τέκνο ενός πολέμου του αίσχους. Παρόλα ταύτα η λογική πίσω από τη δημιουργία της Γερμανίας δεν ήταν τυχαία και χωρίς σχεδιασμό. Οι ΗΠΑ είχαν αναλύσει τα αίτια της ανόδου του εθνικοσοσιαλισμού, τον οποίο αντιμετώπισαν ως πραγματικό αντίπαλο δέος, περισσότερο ίσως από ότι θεωρούσαν τον κομμουνισμό. Παρά το γεγονός ότι ο σταλινισμός ήταν επίσης εθνικοσοσιαλιστικό μόρφωμα, ο εθνικοσοσιαλισμός των Γερμανών, ο ναζισμός όπως έχει μείνει γνωστός, ήταν ένα μοναδικό φαινόμενο. Τούτο οφείλεται, σύμφωνα με τους ειδικούς της εποχής στο γεγονός πως οι Γερμανοί, ανεξαρτήτως κάστας, ήταν όλοι βαθύτατα επηρεασμένοι από έναν σημαντικό ηγέτη και «εθνοπατέρα»: τον Φρειδερίκο Γουλιέλμο Α΄ γνωστό και ως στρατιώτη βασιλιά.

Ο Χίτλερ διέθετε μία ψύχωση με την αυτοκρατορική φύση της Γερμανίας. Ωστόσο αυτό δεν ήταν ένα προσωπικό σύνδρομο του ιδίου, αλλά μία ευρύτερη κοινωνική θεώρηση της ταυτότητα της Γερμανίας, η οποία έβλεπε την πρωσική κουλτούρα ως τη μόνη πραγματική έκφραση της ύπαρξής της. Το όνομα Γερμανία άλλωστε προέρχεται από τον ήρωα Hermann (Αρμίνιος) πρίγκιπα των Χερούσκων, ο οποίος νίκησε τους Ρωμαίους στον Τευτοβούργιο Δρυμό και εκδίωξε τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία από τα εδάφη της σημερινής Γερμανίας. Ο Γουλιέλμος Α΄ ήταν ο θεμελιωτής του πρωσικού κράτους και αυτός που ουσιαστικά οδήγησε στη δημιουργία της πρωσικής αυτοκρατορίας. Ήταν αυτός που υπαγόρευσε το Εγχειρίδιο Κανονισμού για τους κρατικούς αξιωματούχους, στα 35 κεφάλαια του οποίου κάθε δημόσιος υπάλληλος μπορούσε να βρει ακριβώς τα καθήκοντά του.

Μερίμνησε για κάθε πτυχή της μικρής του χώρας, έτσι ώστε να μπορεί η Πρωσία να αμυνθεί. Ήταν σταθερός και απολυταρχικός και άσκησε μια λιτή, άκαμπτη οικονομική πολιτική. Ποτέ δεν ξεκίνησε έναν πόλεμο και ζούσε απλά και αυστηρά, σε αντίθεση με την πολυτελή Αυλή που διατηρούσε ο πατέρας του. Δημιούργησε ένα ικανό στρατό για να μπορεί να προστατεύει το βασίλειό του, που βρισκόταν ανάμεσα σε υπερδυνάμεις της εποχής και επηρέασε βαθύτατα το λαό του μέσω της φρόνιμης διακυβέρνησής του, αποτελώντας παράδειγμα προς μίμηση και ίνδαλμα για την αστική τάξη. Επί των ημερών του Γουλιέλμου Α΄ εισήχθη στην πρωσική αστική κοινωνία η αρχή της συμμετοχής ενός γιου (του δευτερότοκου) στο γερμανικό στράτευμα, κάτι το οποίο συνεχιζόταν με την ίδια εμμονή ακόμα και την εποχή του Χίτλερ.

Παρά το γεγονός ότι ο γιος του Γουλιέλμου Α΄, Φρειδερίκος Β’ ονομάστηκε Μέγας, λόγω της επιτυχίας του στον επταετή πόλεμο και την εδραίωση της Πρωσίας ως αυτοκρατορίας, η αλήθεια είναι ότι η επιτυχία αυτή οφειλόταν ξεκάθαρα στην προετοιμασία του Γουλιέλμου Α΄ και στη δημιουργία ενός ισχυρού στρατού και ενός ισχυρού κρατικού μηχανισμού που επέτρεψαν στον Φρειδερίκο Β’ να δοξαστεί. Οι Γερμανοί δεν το ξέχασαν αυτό όθεν και τα πολυάριθμα αγάλματα του έφιππου Γουλιέλμου Α΄ στις πλατείες της Γερμανίας.

Κάπου εδώ επανερχόμαστε στην ανάλυση των Αμερικανών. Οι ΗΠΑ έπεισαν τη Ρωσία πως εφόσον διαχειριστούν τη Γερμανία επί 50 έτη μετά μπορούν να επιτρέψουν την επανένωσή της, έχοντας ξεριζώσει όλους αυτούς τους κινδύνους που οδήγησαν στην άνοδο του Χίτλερ. Σύμφωνα με τους αμερικανικούς ισχυρισμούς, η διαφορά της κουλτούρας Ρωσίας και ΗΠΑ θα δημιουργούσε δύο αντιφατικές κοινωνίες, οι οποίες άμα τη συνενώσει τους θα γεννούσαν μία σύγχρονη Βαβέλ. Για το λόγο αυτό μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα πως ΕΣΣΔ και ΗΠΑ ακολούθησαν μία κοινή τακτική: την καταστροφή των αγαλμάτων του Γουλιέλμου Α΄, τόσο στην Ανατολική όσο και στη Δυτική Γερμανία.

Εκ του αποτελέσματος διαφαίνεται ότι το εγχείρημα ξεριζώματος της πρωσικής κουλτούρας ήταν αδύνατο. Ωστόσο, είναι ανώριμο από πλευράς μας να πιστεύουμε ότι δύο υπερδυνάμεις, οι οποίες διέθεταν ολόκληρη στρατιά ειδικών επιστημόνων και είχαν αναλύσει την κουλτούρα των Γερμανών του Β΄ΠΠ και τα αίτια του ναζισμού δεν παρακολουθούσαν την πορεία της Γερμανίας και την εξέλιξη του πειράματός τους. Εφόσον θα πίστευαν ότι η επανένωση της χώρας αποτελεί κίνδυνο για τον κόσμο μπορούσαν απλά να καθυστερήσουν ακόμα περισσότερο το εγχείρημα για όσο απαιτείτο. Επομένως, πόσο αληθές είναι από πλευράς μας να πιστεύουμε ότι η Γερμανία είναι ο δυνάστης της Ευρώπης, συνεχιστής του Γ΄ Ράιχ και ότι η Καγκελάριος Μέρκελ είναι ο νέος Χίτλερ με ταγιέρ;

Τέτοιοι ισχυρισμοί είναι απλά μία ελαφρά εκτίμηση της κατάστασης η οποία διαφέρει κατά πολύ από την πραγματικότητα. Η Γερμανία αποτελεί στη γεωπολιτική το παράδειγμα του χρήσιμου ηλιθίου. Η δύναμή της είναι ετεροβαρής και ετερόφωτη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός πως η μοναδική βιομηχανία που στέκεται όρθια μετά τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς είναι η βιομηχανία του αμερικανού Φορντ στο Αμβούργο, αφού πρώτα έχει χρηματοδοτήσει τον Αϊζενχάουερ για να φροντίσει οι συμμαχικές βόμβες να μείνουν μακριά από το κτίριό του. Μία από τις πιο γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες του χώρου είναι αυτή της Porshce, η οποία δημιουργήθηκε από τον Γερμανό επιστήμονα Ferdinand Porsche, που είχε καταφύγει στις ΗΠΑ. Οι Αμερικάνοι χρηματοδότησαν την επιστροφή του και την ανοικοδόμηση της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή η Porsche να διατηρεί το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών όλων των υπολοίπων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών και κολοσσών του χώρου (Mercedes, BMW, VAG κτλ).

Η οικονομική ανάπτυξη της Γερμανίας είναι παρόμοια με την πρώτη συμμετοχή της χώρας σε Μουντιάλ, το 1954, το ονομαζόμενο «θαύμα της Βέρνης». Η ΟΥΕΦΑ γιόρταζε τα 50 χρόνια της και διοργάνωσε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στην Ελβετία. Ωστόσο αντί για γιορτή είχαμε μία παρωδία και μάλιστα προσχεδιασμένη. Η ΕΣΣΔ αποκλείστηκε, λόγω του Ψυχρού Πολέμου (!), η Αργεντινή απέσυρε τη συμμετοχή της, λόγω της άρνησης αρκετών αστεριών της να παίξουν, η Σουηδία συμμετείχε χωρίς επαγγελματίες και αποκλείστηκε, η Ισπανία κέρδισε 4-1 την Τουρκία και έχασε 1-0 με αποτέλεσμα η ΟΥΕΦΑ να αποφασίσει μπαράζ αγώνα ο οποίος έληξε 2-2 και στην κλήρωση οι Τούρκοι φάνηκαν πιο τυχεροί, ενώ από μία τέτοια γιορτή απουσιάζουν τα δύο μεγαλύτερα ονόματα της εποχής, ο Ντι Στέφανο και ο Κουμπάλα, που έχει διαφύγει κρυφά στην Ισπανία από την Ουγγαρία. Σε εκείνο τον τελικό, έγιναν «πράγματα και θαύματα», ώστε η πρωτοεμφανιζόμενη Δυτική Γερμανία να σηκώσει το Κύπελλο απέναντι στην υπερομάδα της Ουγγαρίας.

Κι όμως η μητέρα του κομμουνισμού Ρωσία δέχτηκε την υπεροχή της Δύσης, έναντι ενός δικού της τέκνου, της Ουγγαρίας. Σε τέτοιες περιπτώσεις ψυχολογικών επιχειρήσεων η Ρωσία ήταν αρωγός της Δύσης και προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες. Η Γερμανία έπρεπε να νοιώσει ότι ξαναγεννήθηκε από τις στάχτες της, να βιώσει την ίδρυση του νέου Ράιχ, όχι όμως μέσα από τις αρχές του χαρακτήρα ενός Πρώσσου ηγεμόνα, αλλά μέσα από τις αρχές των τεχνοκρατών της Wall Street. Η Γερμανία ξαναδημιουργήθηκε, μόνο που αυτή τη φορά βλέπαμε μία διαφορετική εικόνα στα μάτια της. Η λάμψη του πρωσσισμού είχε αντικατασταθεί από τη λάμψη του ντενεκεδένιου περιτυλίγματος του αμερικάνικου ονείρου.

Αυτό το φαινόμενο μπόρεσε να εκταθεί σε ευρεία κοινωνική βάση, επειδή έγινε δυνατή η δημιουργία μιας βαθύτερης συνάφειας μεταξύ της ομολογίας της συλλογικής ενοχής και της συλλογικής ευημερίας. Οι ΗΠΑ και το νέο παγκόσμιο καθεστώς συσχετισμού δυνάμεων επιθυμούσαν να δημιουργήσουν έναν χρήσιμο ηλίθιο γίγαντα στη θέση της ναζιστικής Γερμανίας. Ο πιστός υπηρέτης έπρεπε να αποβάλει κάθε ιμπεριαλιστική πραγματική βλέψη και να μείνει ένα «θηρίο χωρίς δόντια». Τούτο προϋπόθετε την δήλωση μεταμέλειας από το γερμανικό λαό και τους ηγέτες του, ήτοι την απόταξη του παρελθόντος.

Τα «παλαιά εγκλήματα» κολάστηκαν κατά τρόπο στ' αλήθεια μοναδικό: ο λαός των εγκληματιών έλαβε την άδεια να εξάγει, να παράγει και να ταξιδεύει όλο και περισσότερο, όμως δεν είχε το δικαίωμα να κατέχει ατομικά όπλα και στρατό ή να αναλαμβάνει ευθύνες στη σφαίρα της παγκόσμιας πολιτικής. Δίπλα στην υλική ευημερία, του εξασφαλίστηκε εν ολίγοις και η πολιτική αμεριμνησία. Όσο πιο μεγαλόφωνα διατράνωνε κανείς την ευθύνη του για τα συλλογικά εγκλήματα του εθνικοσοσιαλισμού τόσο πιο βέβαιος ήταν για την αμνηστία του και για την διατήρηση της ευημερίας του κατά κάποιον τρόπο εκείθεν της ιστορίας. Οι ΗΠΑ επί της ουσίας έθεσαν σε λειτουργία ένα τεράστιο κοινωνικό πείραμα, μία μεταβολή της πρωσικής κοινωνίας, μέσω της ηθικής ιεροτελεστίας η οποία εφαρμοζόταν ως υποχρεωτική ομαδική άσκηση. Πρόκειται για μία πράξη κοινωνικού κομφορμισμού, ο οποίος εφαρμόστηκε μέσω έτερων μηχανισμών και σε άλλα σημεία του πλανήτη, ωστόσο στο παράδειγμα της Γερμανίας δεν απαιτούντο θυσίες, πέραν των απόψεων του παρελθόντος οι οποίες θυσιάζονταν στο βωμό της χρήσιμης κοινωνικής αναγνώρισης.

Σε κάθε περίπτωση, η ακραιφνώς ηθικοπλαστική πλευρά του εγχειρήματος δεν για να φέρει και να κρατήσει στη ζωή ιδεολογήματα ικανά να στηρίξουν ένα επίσημο κράτος, το οποίο ξεριζωνόταν από τις πρωσικές αρχές του. Το πείραμα απαιτούσε επί πλέον και προ παντός κατάλληλες κοινωνικές συνθήκες, με τις οποίες να μπορεί να ευθυγραμμιστεί η συλλογική ηθική. Αυτό ακριβώς επιτεύχθηκε με τη σύνδεση της ομολογίας της συλλογικής ενοχής και της συλλογικής ευημερίας. Όσοι εκπροσωπούσαν αυτόν τον μηχανισμό, ήταν υποχρεωμένοι να αρνούνται την ύπαρξη του, αφού τέτοιοι μηχανισμοί λειτουργούν μόνον όταν η δράση τους επιβεβαιώνει ακριβώς την ιδεατή αυτοκατανόηση των δρώντων.

Το πείραμα απαιτούσε την ικανοποίηση και διατήρηση ορισμένων βασικών θεωρημάτων της «Αρείας φυλής», χωρίς όμως να χρησιμοποιείται ο εν λόγω τίτλος στον κοινωνικό κομφορμισμό της πρωσικής κοινωνίας. Η ομολογία της συλλογικής ενοχής θα είχε πολύ διαφορετικό αντίκτυπο στη γερμανική εθνική ζωή, αν η Γερμανία δεν κατείχε μία τόσο σημαντική θέση στην παγκόσμια ιεράρχηση των εξαγωγικών αγορών παγκοσμίως. Σε αυτή την περίπτωση η ευημερία των Γερμανών θα γνώριζε ύφεση, η οποία θα οδηγούσε σε ύφεση της προθυμίας ομολογίας της συλλογικής ενοχής, που θα επανατροφοδοτούσε την ύφεση της ευημερίας και ο φαύλος αυτός κύκλος θα έφερνε και την αποτυχία του πειράματος. Είναι κοινός τόπος πως τα συναισθήματα και οι ενοχές είναι προτερήματα της μεσαίας τάξης ή σε μία ευρύτερη έννοια του κοινωνικού συνόλου που ευημερεί, σε αντίθεση με ένα κοινωνικό σύνολο που αγωνίζεται για την επιβίωσή του και κρέμεται για την επιβίωση του από επιδόματα αρωγής, το οποίο νοιώθει ενοχές και συναισθήματα λύπης κατά κύριο λόγο για τον εαυτό του.

Το χρήσιμο, για τη ΝΤΠ, πρόβλημα της πρωσικής κουλτούρας, που ουδέποτε λύθηκε, ήταν πως αυτή διαμορφώθηκε ανάμεσα σε τρεις αυτοκρατορίες. Το μικρό κράτος της Πρωσίας έπρεπε να επιβιώσει ανάμεσα στις συμπληγάδες πέτρες της Ρωσίας, της Γαλλίας και της Αυστροουγγαρίας. Η τυχαία επιβίωσή του στον επταετή πόλεμο (οφείλεται ξεκάθαρα στην αλλαγή ηγεσίας της ρωσικής αυτοκρατορίας) γιγάντωσε αιφνίδια την υπόληψη και την κρατική υπόσταση του πρωσικού κράτους, το οποίο μέσα σε ένα κλίμα μεγαλομανίας, ακριβώς όπως αυτό που το δημιούργησε (αυθαίρετη στέψη βασιλέως του Φρειδερίκου Α΄), επιχείρησε εξίσου αιφνίδια να δημιουργήσει την ανάλογη εθνική συνοχή στους υπηκόους του βασιλιά. Η παραχάραξη της ιστορίας φαίνεται από τις αγωνιώδεις προσπάθειες των Πρώσων να ανακαλύψουν ένα αρχαίο μεγαλείο που θα τους έδινε την ανάλογη αίγλη μίας αυτοκρατορίας, με τα γνωστά αποτελέσματα της ιστορίας του ινδογερμανισμού (αργότερα ινδοευρωπαϊσμού).

Η πρωσική κουλτούρα εξαναγκάστηκε να προχωρήσει σε θεωρητικές συλλήψεις και συνταγές οι οποίες υπερείχαν κατά πολύ της πραγματικότητας. Ανέκαθεν η βαθυστόχαστη τελειότητά τους συγκρουόταν με τη συγκεχυμένη ατέλεια της πραγματικής ζωής. Η θεωρητική εξιδανίκευση της πολιτικά χλιαρής ευημερίας, μέσω της διχοτομίας μεταξύ οικονομίας και πολιτικής αποτελεί μια εξίσου αιθεροβάμονα κατασκευή, απολύτως χρήσιμη όμως για την αμερικανική και σοβιετική πολιτική. Αυτή η διχοτόμηση δημιουργούσε την ηθική δικαίωση της διχοτομίας της πολιτικής και οικονομικής ισχύος ενός κράτους με την στρατιωτική ισχύ. Ουσιαστικά η κοινωνία αδιαφορούσε για το θέσφατο της γεωπολιτικής, κατά το οποίο η πολιτική και η οικονομία συνάδουν με τη στρατιωτική πυγμή, κάτι που εφαρμόστηκε επί ναζισμού και παλαιότερα επί των πρωσικών αυτοκρατοριών και τώρα έπρεπε να ξεχαστεί.

Καθώς οι Γερμανοί έχουν εσωτερικεύσει τη διχοτομία μεταξύ πολιτικής και οικονομίας κατά τρόπο ώστε να συμπίπτει με τις παραστάσεις τους περί ευτυχίας και ηθικής, αδυνατούν να προσαρμοστούν στα γεωπολιτικά δεδομένα της μεταψυχροπολεμικής περιόδου. Η γερμανική κοινωνία αδυνατεί να συλλάβει το ζήτημα της Ε.Ε., το οποίο προσπαθεί μάταια να προσαρμόσει στα δικά της δεδομένα, αντί η ίδια να προσαρμοστεί σε αυτό.

Για την αμερικανική εκδοχή της νέο-πρωσικής κουλτούρας η γερμανική κοινωνία οφείλει να αντισταθεί στην ανησυχητική και οδυνηρή αλλά βαθμηδόν όλο και πιεστικότερη επίγνωση, ότι χωρίς την αμερικανική προστασία και παρεμβατικότητα στα ευρωπαϊκά ζητήματα, μαζί με κάθε κεντρικό οικονομικό πρόβλημα, ανακύπτει συγχρόνως και αναγκαία στον ορίζοντα το ζήτημα της πολιτικής ηγεμονίας. Τοιούτο τρόπο δημιουργείται ένα κοινωνιολογικό σύμπλεγμα, κατά το οποίο η οποιαδήποτε καλή θέληση επίλυσης των ευρωπαϊκών ζητημάτων συγκρούεται με τη δυναμική του ιστορικού «κεκτημένου», όπως αυτό το αντιλαμβάνεται η γερμανική κοινωνία. Αυτό οδηγεί σε ένα διπλωματικό βραχυκύκλωμα μεταξύ της υποκειμενικότητας της γερμανικής πολιτικής πρόθεσης και της αντικειμενικότητας στην έκβαση των γεγονότων.

Το ευρωπαϊκό πρόβλημα, βάσει των ανωτέρω, έγκειται στο γεγονός πως οι έτερες παραδοσιακές αυτοκρατορικές δυνάμεις Παρισίων και Λονδίνου, διαθέτουν εξίσου ισχυρές ηγεμονικές βλέψεις και ταυτόχρονα απαίτηση χαλιναγώγησης του Βερολίνου. Άλλωστε όπως προείπαμε, κατά τη διάσκεψη της Γιάλτας η αγγλικές θέσεις ήταν γνωστές και αποσκοπούσαν στην εξουδετέρωση ενός παραδοσιακού εχθρού και εμποδίου στα σχέδια της ευρωπαϊκής τους επικράτησης. Στη σύγκρουση που διατείνεται η Γερμανία πως σκοπεύει να εισέλθει οι ευρωπαίοι ανταγωνιστές της κατά πολύ μακροβιότερες παραδόσεις στο πεδίο της παγκόσμιας πολιτικής και αντίστοιχα πλουσιότερες εμπειρίες καθώς και πιο εκλεπτυσμένο διπλωματικό αισθητήριο από τους Γερμανούς.

Αντίθετα στους Γερμανούς, η αδέξια πολιτική ισχύος του παρελθόντος, την οποία οι ΗΠΑ διατήρησαν, έχει δώσει τώρα τη θέση της σε μια αδέξια ηθικολογία, που εξ ανάγκης θα οδηγήσει εξίσου σε αδιέξοδο. Τούτο αποτελεί σαφές δείγμα αναγνώρισης της υστέρησής τους έναντι των γεωπολιτικών αντιπάλων τους, ωστόσο οδηγεί και στη γερμανική γεωπολιτική απομόνωση. Η εξωτερική πολιτική της Γερμανίας έχει επιτύχει τα ίδια σχεδόν αποτελέσματα με αυτή της Τουρκίας του νέο-σουλτάνου Ερντογάν. Απομονωμένη από τον ευρωπαϊκό νότο, ο οποίος ελέω του σχεδίου Μάρσαλ στήριξε καταναλωτικά της βιομηχανική παραγωγή της Γερμανίας, απομονωμένη από Γαλλία και Αγγλία, ελέω ιμπεριαλιστικής ανταγωνιστικότητας, απομονωμένη από τη Μόσχα, προς την οποία το Βερολίνο αποτέλεσε πρωτοστάτη στις ευρωπαϊκές οικονομικές κυρώσεις, απομονωμένη και από τις ΗΠΑ, οι οποίες πλέον εγκατέλειψαν τη Γερμανία στο έλεος της νέο-πρωσικής κουλτούρας που οι ίδιοι δημιούργησαν.

Οι Γερμανοί διαθέτουν μόνο μία επιλογή: την άκρως πολιτική και με αποφυγή συγκρούσεων ατραπό εν αντιθέσει με την παρακαμπτήριο της επιφανειακής πολιτικής προάσπισης της ευημερίας τους. Είναι ικανοί να το πράξουν ελαφρά τη συνείδηση, γιατί εκπαιδεύτηκαν στην νέο-πρωσική κουλτούρα να να συνδέουν άρρηκτα την ευημερία και την οικονομία με την ηθική. Ο κίνδυνος όμως αυτής της επιλογής είναι η κοινωνική αντίδραση της επί μακρόν οικονομικής ύφεσης, την οποία οι Γερμανοί δεν έχουν συνηθίσει, καθώς και τα ταυτόχρονα ζητήματα εσωτερικής ασφαλείας. Αυτός είναι και ο λόγος της διατήρησης του πολιτικού ηθικοπλαστικού λόγου από πολιτικούς που θεωρούν εαυτόν «εθνοπατέρα της Πρωσίας», όπως ο ΥΠΟΙΚ Σόιμπλε.

Αν και πολλές φορές έχουμε ακούσει τη διαφήμιση των ψυχικών προσόντων και προτερημάτων του γερμανικού εθνικού χαρακτήρα, θα τονίσω πως σε αυτά δε συγκαταλέγονται ιδιότητες ικανές να αποτρέψουν μια εξέλιξη ομηρίας των Γερμανών από τις αντίπαλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Σίγουρα η φειδώ, η εγκράτεια, η αγάπη προς τον κρατικό μηχανισμό και η αίσθηση καθήκοντος, η ηθική σοβαρότητα, η μεθοδικότητα, ο προσχεδιασμός και η εργατικότητα φάνηκαν ιδιαίτερα χρήσιμα προτερήματα στο πείραμα του νέο-πρωσσισμού των ΗΠΑ, αλλά αυτά αποτελούν χαρακτηριστικά του «καλού υπαλλήλου». Η Γερμανία, αφαιρώντας την αίγλη των αστών αξιωματικών, αποτελεί ένα καλοεκπαιδευμένο κατοικίδιο και τίποτα περισσότερο. Πρόκειται για τη γνήσια εκπρόσωπο της «γεωπολιτικής υπηρέτριας», που αποτελεί το άκρον άωτον της κισσινγκερικής σκοπιμότητας.

Ωστόσο η λοβοτομημένη ιμπεριαλιστική πολιτική της, η οποία μόνο ασφάλεια προσφέρει στους αντιπάλους της, στερείται βασικών αρχών γεωπολιτικής του ηγέτη. Η ειρωνεία και ο αυτοσαρκασμός φερειπείν που απέχει από τη γερμανική κουλτούρα δεν είναι τυχαίο ότι αποτελεί χαρακτηριστικό ιδίωμα των Άγγλων του μαύρου αστεϊσμού, αλλά και της βασιλικής οικογένειας. Ο κυρίαρχος δεν φοβάται να τσαλακωθεί, διότι γνωρίζει ότι σε οποιαδήποτε εξέλιξη του «σεναρίου», αυτός θα παραμένει κυρίαρχος και οι υπόλοιποι θα διαθέτουν την ανάγκη της προστασίας του. Η Γερμανία αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις κρίσεις με απάθεια, ιδιαίτερα όταν οι σχεδιασμοί της ναυαγούν, κάτι που συμβαίνει συχνά πυκνά, λόγω της σύγκρουσης των θεωρητικών της συλλήψεων και της πραγματικότητας. Ο αμερικανικός κομφορμισμός απλά αφαίρεσε τη δυνατότητα της αποστασιοποιημένης ανωτερότητα απέναντι στους κανόνες, κάτι όμως που οι ΗΠΑ διατήρησαν για τον εαυτό τους. Η επιλογή μίας καλτ φιγούρας για Πρόεδρο των ΗΠΑ μπορεί να γεννά πολλά ανέκδοτα, αλλά όσο και αν γελάσουν οι «πληβείοι» ο γυμνός βασιλιάς, ακόμα και γυμνός παραμένει βασιλιάς. Είναι το σαφέστερο σημερινό δείγμα της αποστασιοποίησης του ισχυρού από τους κανόνες, η πλήρης επιβεβαίωση του λόγου του Αναχάρσεως («Ο νόμος είναι σαν τον ιστό της αράχνης. Οι μικρές μύγες πιάνονται, ενώ οι μεγάλες σχίζουν το δίχτυ και φεύγουν») που δείχνει τη γεωπολιτική διαφορά αυτών που υπηρετούν τους κανόνες και αυτών που ορίζουν τους κανόνες.

Πηγή Geopolitics and Daily News


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση