Εγχώρια τρομοκρατία: Τα χαρακτηριστικά της, η σοβαρότητα της απειλής και η αντιμετώπισή της

Της Δρ. Μαρίας Χρ. Αλβανού

Το ζήτημα της εγχώριας τρομοκρατίας ήρθε πρόσφατα ξανά στο προσκήνιο. Συλλήψεις, έρευνες και ποινικές διώξεις που αφορούν τρομοκρατική δράση δείχνουν ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει (ως χώρα που ανήκει στην Ευρώπη) μόνο τον κίνδυνο του ισλαμιστικού δικτύου, αλλά και εγχώριων ομάδων με προσανατολισμό αναρχικό-ακραίο αριστερό.

Τα ευρήματα της ελληνικής αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας θα αξιολογηθούν από τις δικαστικές αρχές στα πλαίσια των αποδιδόμενων κατηγοριών στα ποινικώς διωκόμενα πρόσωπα, σύμφωνα με τις δικονομικές διαδικασίες.

Σε αυτή τη φάση μπορούμε να επισημάνουμε με βάση όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα κάτωθι:

Φαίνεται να υπάρχει ουσιαστική, ενεργητική συμμετοχή του γυναικείου φύλου στην ελληνική τρομοκρατία, που συνάδει με όσα επικρατούν σε τέτοιου ιδεολογικού χώρου τρομοκρατικά σχήματα και στο εξωτερικό, εδώ και πάρα πολλά χρόνια (ήδη από τις δεκαετίες του '70 και '80).

Ο επιχειρησιακός ρόλος των γυναικών έχει πλεονεκτήματα στη τρομοκρατική δράση, κυρίως λόγω των στερεοτύπων που τις θέλουν (ακόμη) να θεωρούνται από την κοινωνία ως μη βίαιες και άρα μη επικίνδυνες. Έτσι καταφέρνουν να διαφεύγουν της προσοχής και σχεδόν «υπεράνω υποψίας» μπορούν να δρουν με μεγαλύτερη ευκολία και συχνά πολύ πιο αποτελεσματικά από τους άντρες. Ακόμη, η συγκριτική μελέτη της συμμετοχής των γυναικών σε τρομοκρατικές οργανώσεις μας δίδει σημαντικές πληροφορίες για την αφοσίωση τους και πολλές φορές τη σκληροπυρηνική ιδεολογική τους τοποθέτηση.

Η εγχώρια σκηνή της τρομοκρατίας προφανώς δεν είναι αμελητέα ποσότητα, όσον αφορά τις προκλήσεις για την ασφάλεια που αντιμετωπίζει η χώρα και τη δυνατότητα πραγματοποίησης επιθέσεων. Αν τα στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί απηχούν όντως την πραγματικότητα επιχειρησιακής ετοιμότητας, τότε φαίνεται να υπάρχει σοβαρή οργάνωση και σχεδιασμός που θα μπορούσαν να πλήξουν διάφορες υποδομές, αλλά και να προετοιμάσουν επιθέσεις ενάντια σε πρόσωπα του πολιτικού και δημόσιου βίου. Απώλεια ανθρώπινων ζωών, υλικές ζημίες και πολιτικές συνέπειες ως αποτέλεσμα σχεδιαζόμενων τρομοκρατικών χτυπημάτων συνθέτουν ένα πολύ αρνητικό σενάριο για την ελληνική κοινωνία και πολιτεία.

Η ελληνική πολιτεία πρέπει να απαντήσει στην πρόκληση της ριζοσπαστικοποίησης στη βία που αφορά μορφές αναρχικού και ακροαριστερού εξτρεμισμού. Το σύνθημα «άκου τον τρομοκράτη» (που χρησιμοποιούμε στη μελέτη του φαινομένου της τρομοκρατίας) δεν έχει να κάνει με την αποδοχή της ρητορικής του. 'Έχει να κάνει με την ανάγκη να αντιληφθούμε καταρχήν ότι οι τρομοκράτες εκμεταλλεύονται τα οποιαδήποτε κακώς κείμενα, προβλήματα και συνθήκες (βιοτικές, κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές) για να στρατολογήσουν μέλη και να δημιουργήσουν συμπαθούντες. Επίσης, έχει να κάνει με την κατανόηση των προσωπικοτήτων των ανθρώπων που αναλαμβάνουν την ένοπλη, βίαιη δράση. Όσο χρήσιμες από άποψη «προπαγανδιστική» για μια οργάνωση είναι οι προκηρύξεις-μανιφέστα της, άλλο τόσο χρήσιμες είναι για τις αρχές και τους μελετητές.

Έχουμε ξεπεράσει προ πολλού την εποχή των «κλειστών» οργανώσεων. Η μορφή των ομάδων (cells) που επικοινωνούν ιδεολογικά και κοινωνούν επιχειρησιακά χαρακτηρίζει και το εγχώριο τρομοκρατικό φαινόμενο. Έχουμε λοιπόν σχήματα τρομοκρατικής δράσης ευέλικτα και ανοιχτά. Για τον λόγο αυτόν οι αστυνομικές επιχειρησιακές επιτυχίες, αν και αξιέπαινες, δεν επιλύουν το πρόβλημα, ούτε δύνανται να οδηγήσουν σε εξάρθρωση του τρομοκρατικού δικτύου. Μάλιστα, επειδή η τρομοκρατία έχει κατεξοχήν επικοινωνιακή διάσταση, μετά από συλλήψεις και πλήγματα σε δομές τρομοκρατικής δράσης, δυστυχώς θα πρέπει οι αρχές να βρίσκονται σε επαυξημένη ετοιμότητα.

Τα χτυπήματα «συμπαράστασης», «συσπείρωσης» και «δήλωσης παρουσίας» από μέλη που διαφεύγουν τη σύλληψη, αλλά και ομάδες του ίδιου ιδεολογικού χώρου και κοινής δράσης είναι αναμενόμενα.

Τα ζητήματα ασφάλειας για το 2017 που αφορούν την Ελλάδα είναι πολλά και περίπλοκα. Η αντιμετώπιση τους δεν μπορεί να εξαντληθεί σε (αναγκαία) μέτρα ασφάλειας. Με βάση και το γενικότερο διεθνές τρομοκρατικό τοπίο -που πλέον αποτελεί πρότυπο επιχειρησιακών μεθόδων και δομής που μιμούνται ομάδες άσχετα από τον ιδεολογικό τους χαρακτήρα και τον τόπο δράσης- απαιτείται η μελέτη της δυναμικής των εγχώριων σχημάτων τρομοκρατικής βίας. Όσο και αν η «πνευματική σκιά» της εποχής της 17 Νοέμβρη δεν έχει εξαφανιστεί, υπάρχει πλέον μια νέα πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί με σύγχρονους όρους.

* Εγκληματολόγος - Ειδική σε θέματα τρομοκρατίας
Πηγή Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου  

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση