Η παταγώδης αποτυχία της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής

Tου Δρ. Ευάγγελου Στεργιούλη

Στην οικονομική δυσπραγία που μαστίζει την Ελλάδα και ολόκληρη την ελληνική κοινωνία τον τελευταίο καιρό, ήρθε να προστεθεί, σε καθημερινή πλέον βάση, και το δράμα χιλιάδων ανθρώπων που αναζητούν μια καλύτερη ζωή γι' αυτούς και για τα παιδιά τους, μακριά από πολέμους, πείνα, δυστυχία και θανάτους. Αναζητούν μια καλύτερη ζωή μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μια ένωση κρατών που δημιουργήθηκε πρωτίστως για την ειρήνη και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πιστεύουν πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προνοήσει για τις τύχες τους αφού αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τις περιουσίες τους λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στις χώρες τους και έρμαια στην εκμετάλλευση των δουλεμπόρων προσπάθησαν να σώσουν τις οικογένειες τους.

Δεν γνωρίζουν οι δυστυχείς ή δεν μπορούν να γνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμβάλει, άμεσα ή έμμεσα, στη δημιουργία των εστιών ανάφλεξης στις χώρες τους. Ούτε γνωρίζουν ότι η μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει οικοδομηθεί προς όφελος και προστασία των συμφερόντων των οικονομικά ισχυρών κρατών. Έτσι φθάνοντας στα ελληνικά νησιά ζητούν από τις Ελληνικές Αρχές να τους δοθούν άμεσα τα απαραίτητα έγγραφα για να ταξιδέψουν στις χώρες που επιθυμούν, χωρίς βέβαια να γνωρίζουν για τις συνθήκες Σέγκεν, Δουβλίνου ή για τις ποσοστώσεις που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον περιορισμό των μετακινήσεων τους.

Η Eυρωπαϊκή 'Eνωση σχεδίασε εδώ και χρόνια ένα φιλόδοξο, συν τοις άλλοις, επιχειρησιακό βραχίονα της μεταναστευτικής πολιτικής της για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης, αλλά δυστυχώς στην πορεία του χρόνου αποδείχθηκε κατώτερος των περιστάσεων. Σε πρώτη φάση, δημιουργήθηκε (1995) το Σύστημα Πληροφοριών Schengen το οποίο εξελίχθηκε ως η μεγαλύτερη Ευρωπαϊκή βάση δεδομένων με δεκάδες εκατομμύρια καταχωρήσεις. Τον ίδιο χρόνο ιδρύεται και η Ευρωπαϊκή Αστυνομία (Europol) στις κύριες προτεραιότητες της οποίας συμπεριλαμβάνεται η λαθρομετανάστευση. Ο ετήσιος προϋπολογισμός της Europol ανέρχεται σε 94 εκ. Ευρώ και έχει έδρα τη Χάγη. Ο επιχειρησιακός μηχανισμός ελέγχου της λαθρομετανάστευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ολοκληρώνεται με την ίδρυση (2004) της υπηρεσίας ειδικά για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης, της Frontex, με έδρα όχι την Αθήνα, ούτε τη Ρώμη, ούτε τη Μαδρίτη, ούτε τη Βαλέτα, αλλά... τη Βαρσοβία!. (Η επιλογή της έδρας αποτελεί αντικείμενο μελέτης του πολιτικού αναλυτή του μέλλοντος!) Η αποστολή της Frontex εστιάζει στην πρόβλεψη και διαχείριση του φαινομένου της λαθρομετανάστευσης. Ο ετήσιος προϋπολογισμός της Frontex ανέρχεται σε 114 εκ. Ευρώ και συζητείται για να διπλασιαστεί λόγω της αυξητικής πορείας της λαθρομετανάστευσης!

Με τέτοιους λοιπόν δυσθεώρητους προϋπολογισμούς που επιβαρύνονται οι πολίτες της ευρωπαϊκής ένωσης και ειδικά οι χώρες του νότου οι οποίες διέρχονται μία και δυσκολότερες οικονομικές περιόδους της σύγχρονης ιστορίας τους, θα περίμενε κανείς να υπήρχε τουλάχιστον ένας περιορισμός αν όχι μία σταδιακή καθοδική πορεία των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς, η κατάσταση όπως διαμορφώνεται μέχρι σήμερα και παρά τους φράχτες που στήθηκαν και παρά τα όποια μέτρα ελήφθησαν, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο, αποδεικνύουν και αναδεικνύουν την απόλυτη και παταγώδη αποτυχία της μεταναστευτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Και ευνόητα πλέον τίθεται το ερώτημα αν αυτή η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα είναι τελικά αναστρέψιμη;

Από επιχειρησιακής πλευράς, όσο και να αυξηθούν οι προϋπολογισμοί της Europol και της Frontex, όσο και αν αυξηθούν οι δυνάμεις τους σε προσωπικό και υλική υποδομή, δεν πρόκειται σε καμία απολύτως περίπτωση να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτού του κοινωνικού φαινομένου. Η λύση θα μπορούσε να είναι πολιτική σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικά σε ό,τι αφορά την Ελλάδα. Διότι η Ελλάδα, για ένα σύνθετο πλέγμα πολιτικών λόγων, δεν είναι σε θέση να διαπραγματευτεί με τον εξ ανατολών γείτονα. Αλλά και ίδια η Τουρκία δεν έχει μέχρι σήμερα επιδείξει πνεύμα συνεργασίας και ούτε πρόκειται να συνεργαστεί στον περιορισμό του μεταναστευτικών ροών που κινούνται μέσω του αχανών εκτάσεων της. Άλλωστε, η προώθηση των μεταναστευτικών ροών προς τα Ελληνικά νησιά εξυπηρετεί τα μέγιστα τις πολιτικές σκοπιμότητες και επιδιώξεις της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση λοιπόν είναι για την Ελλάδα η μόνη πολιτική επιλογή για τον περιορισμό του φαινομένου. Δυστυχώς όμως και εδώ ανακύπτει το ερώτημα κατά πόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να επιβάλει τη συνεργασία στην Τουρκία;

Το σημαντικότερο κώλυμα στην προκειμένη περίπτωση έγκειται στο γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει κοινή εξωτερική πολιτική και δεν πρόκειται ποτέ να αποκτήσει δεδομένου των διαφορετικών συμφερόντων των κρατών μελών. Η εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατευθύνεται από την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Και όσο διαρκούν οι επεμβάσεις των ΗΠΑ στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, με την άμεση ή έμμεση στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο περισσότερες θα είναι οι εστίες ανάφλεξης και τόσο περισσότερο θα αυξάνονται τα κύματα μεταναστών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έτσι, η Ελλάδα θα συνεχίζει να λειτουργεί ως δεξαμενή μεταναστών που θα συρρέουν κατά χιλιάδες ανάλογα με τις εστίες ανάφλεξης στην ευρύτερη περιοχή. Οι οικονομικά ισχυροί της Ευρωπαϊκής ένωσης θα χρησιμοποιούν την ελληνική δεξαμενή μεταναστών αναλόγως των αναγκών τους σε εργατικό δυναμικό και κυρίως δυναμικού με εξειδικευμένες γνώσεις στο σύνολο των επιστημών και των νέων τεχνολογιών.

Αυτή είναι η πραγματικότητα.

* Ο Ευάγγελος Στεργιούλης ειναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας Παντείου Παν/μίου
Υποστράτηγος ε.α Ελληνικής Αστυνομίας

Πηγή OnAlert


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση