ΗΠΑ 2013: Πέντε γρατζουνιές στο προφίλ της υπερδύναμης

Μία σειρά από περιστατικά τα οποία έχουν ενδεχομένως και σημειολογική σημασία σημάδεψαν τις ΗΠΑ τον χρόνο ο οποίος τελειώνει σε μερικές ημέρες. Το 2013 οι πολίτες τρομοκρατήθηκαν, εξοργίστηκαν και είδαν μία πόλη – σύμβολο για την κάποτε πανίσχυρη βιομηχανία της χώρας να κηρύσσει χρεοκοπία. 
Από την τρομοκρατική επίθεση στη Βοστώνη έως τις αποκαλύψεις για την δράση της NSA, και από κει στην σφοδρή σύγκρουση με αφορμή το «λουκέτο» που μπήκε στο κράτος εξαιτίας του χρέους, οι Ηνωμένες Πολιτείες βρέθηκαν αρκετές φορές στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και... συνήθως όχι για καλό λόγο.

Τρομοκρατική επίθεση σε παγκόσμια μετάδοση

Στις αρχές του έτους σημειώθηκε ένα περιστατικό διέλυσε την ψευδαίσθηση που είχε καλλιεργηθεί στην κοινωνία των ΗΠΑ, ότι δηλαδή είναι θωρακισμένη από τις τρομοκρατικές απειλές. Έχοντας σπαταλήσει πολλές εκατοντάδες δισεκατομμύρια για την εσωτερική ασφάλεια, από το 2001 και έπειτα, λίγοι θα μπορούσαν να φανταστούν ότι κάποιος θα είχε τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει χτύπημα σε αμερικανικό έδαφος.
Αυτή η πεποίθηση καταρρίφθηκε λίγα μέτρα πριν τον τερματισμό στο μαραθώνιο της Βοστώνης όταν έσκασαν δύο εκρηκτικοί μηχανισμοί, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 3 άτομα και να τραυματιστούν άλλα 264.
Ένα αθλητικό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας με τη συμμετοχή χιλιάδων αθλητών, πνίγηκε στο αίμα και εικόνα μεταφέρθηκε ζωντανά σε εκατομμύρια δέκτες. Η επίθεση και ο τρόπος που μεταδόθηκε, σόκαρε την αμερικανική κοινωνία, η οποία έντρομη συνειδητοποίησε ότι όσα δημοκρατικά δικαιώματα και εάν καταργήσει κάποιος εις το όνομα της «εσωτερικής ασφάλειας», πάντα θα υπάρχει η τρομοκρατία, στο βαθμό που δεν καταπολεμούνται τα αίτια που την γεννούν.

Ο Σνόουντεν βγάζει τα άπλυτα των ΗΠΑ στη φόρα

Και εάν στην περίπτωση της Βοστώνης κατέρρευσε η επίπλαστη αίσθηση ασφάλειας που είχαν δημιουργήσει οι αμερικανικές κυβερνήσεις, στην περίπτωση της μαζικής διαρροής εγγράφων των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ από τον πρώην πράκτορα της NSA Έντουρντ Σνόουντεν, τα άπλυτα της χώρας βγήκαν σε... δημόσια θέα
Παρακολουθήσεις εκατομμυρίων emails, λογαριασμών σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τηλεφωνικές υποκλοπές ηγετών συμμαχικών και ανταγωνιστικών χωρών, κοριοί σε διεθνείς οργανισμούς είναι μερικές μόνο από τις αποκαλύψεις που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας χάρη στον Σνόουντεν, από τον Ιούνιο μέχρι και τις ημέρες μας.
Σχέδια τα οποία άρχισε να υλοποιεί η κυβέρνηση Μπους, κατά τα πρώτα χρόνια του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», και τα οποία συνεχίστηκαν με τη συναίνεση του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος έδωσε ευχαρίστως το πράσινο φως στις μυστικές υπηρεσίες όπως να παρακολουθούν δίχως να τους ενοχλεί κανείς τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Άλλοι τον θεωρούν κάτι σαν... προφήτη, άλλοι πιστεύουν ότι ενσαρκώνει το «απόλυτο» κακό για τις ΗΠΑ, ωστόσο ο Σνόουντεν κατάφερε να φέρει την κυβέρνηση της χώρας σε εξαιρετικά άβολη θέση: Το παρ’ ολίγον διπλωματικό επεισόδιο με τη Ρωσία για την τύχη του πρώην κατασκόπου, αλλά και οι οργισμένες αντιδράσεις των ηγετών όπως η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ που βρέθηκαν στο στόχαστρο των κοριών της NSA.

Το shutdown και η πολιτική γύμνια

Μέσα στη δίνη των αποκαλύψεων για τη δράση των μυστικών υπηρεσιών, στα τέλη Σεπτεμβρίου ήρθε να προστεθεί ακόμη ένας πονοκέφαλος για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, που έμελλε να εξελιχθεί σε μία κρίση η οποία θα αποκάλυπτε εντέλει τη... γύμνια του πολιτικού συστήματος.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων για το ανώτατο όριο δανεισμού παρέπεμπαν περισσότερο σε... πολιτική σαπουνόπερα, με αποτέλεσμα να μπει «λουκέτο» για 16 ολόκληρες ημέρες στον κρατικό μηχανισμό. Οι μισθοδοσία των ομοσπονδιακών υπαλλήλων «πάγωσε», το δημόσιο κυριολεκτικά παρέλυσε και οι δύο παρατάξεις σε πόλεμο χαρακωμάτων προσπαθούσαν να βρουν μία λύση η οποία εν πολλοίς να κάλυπτε και τις δύο πλευρές.
Συμβιβασμός τελικά επετεύχθη με την προσωρινή υποχώρηση των Ρεπουμπλικάνων, μέχρι τις αρχές του 2014, όταν και θα ξανανοίξει το θέμα. Ωστόσο, όπως έγραφε και το provocateur.gr τον Οκτώβριο, οι διαπραγματεύσεις για το χρέος φανέρωσαν μία σειρά από χρόνιες και άλυτες παθογένειες του αμερικανικού συστήματος.
Ο πολιτικός πολιτισμός που χαρακτήριζε τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, έχει δώσει τη θέση του σε μία μικροπολιτική αντιπαράθεση, όπου στο τέλος επικρατεί αυτός που... φωνάζει πιο πολύ, ή με άλλα λόγια ο... εκάστοτε γερουσιαστής του ακροδεξιού Tea Party, που με την κάλυψη των Ρεπουμπλικάνων μπορεί να φρενάρει όποιο νομοσχέδιο του καπνίσει. «Democracy doesn't work», όπως λένε και στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.

Τί έχει το... έρμο Obamacare και ψοφάει;

Στο επίκεντρο της... οπερέτας μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων για το χρέος, βρέθηκε η χρηματοδότηση του περίφημου Obamacare, της μεταρρύθμισης στο σύστημα Υγείας την οποία είχε εξαγγείλει ο Μπαράκ Ομπάμα ήδη από το 2008 όταν και διεκδικούσε για πρώτη φορά τον προεδρικό θώκο.
Αφού αποτέλεσε την πέτρα του σκανδάλου για τους Ρεπουμπλικάνους που κόντεψαν να φτάσουν τις ΗΠΑ στα όρια της χρεοκοπίας, κουτσά – στραβά βρέθηκαν οι πόροι για να χρηματοδοτήσουν το Obamacare. Η ιστοσελίδα του προγράμματος βγήκε στον αέρα στις αρχές Οκτωβρίου, σχεδόν 1.300 ημέρες (και πολλά εμπόδια) αφότου ο πρόεδρος Ομπάμα υπέγραψε τον νόμο για τη δημιουργία της.
Ωστόσο το όνειρο εκατομμυρίων ανασφάλιστων πολιτών για δωρεάν πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες μετατράπηκε σε εφιάλτη: Η ιστοσελίδα έπεφτε, ήταν πολύ περίπλοκη για να κατανοήσει ο χρήστης τι πρέπει να κάνει, πολλές από τις λειτουργίες της δεν είχαν εφαρμογή, σχεδόν τίποτα δεν λειτουργούσε, ενώ υπήρξαν αναφορές ότι όσοι είχαν ήδη ιδιωτική ασφάλιση την έχαναν μόλις εγγραφόταν στο πρόγραμμα.
Ένα πραγματικό χάος που έφερνε στην επιφάνεια την προχειρότητα πάνω στην οποία είχε βασιστεί το κατά τα άλλα φιλόδοξο εγχείρημα, με τον Ομπάμα να φτάνει στο σημείο να ζητά δημόσια συγγνώμη για την ταλαιπωρία που προκλήθηκε.

Το Ντιτρόιτ βάρεσε κανόνι

Πέραν των κωμικοτραγικών περιστατικών που ανέδειξαν την ένδεια της πολιτικής ζωής, αλλά και του κρατικού μηχανισμού των ΗΠΑ, το γεγονός που σήμανε το τέλος μίας ολόκληρης εποχής ήταν οικονομικής φύσης: Η χρεοκοπία του δήμου του Ντιτρόιτ, πρώην μητρόπολης της πάλαι ποτέ πανίσχυρης αυτοκινητοβιομηχανίας της χώρας, η οποία επιβεβαιώθηκε και τυπικά από το ομοσπονδιακό δικαστήριο πριν από λίγες ημέρες.

Το πάλαι ποτέ πανίσχυρο βιομηχανικό κέντρο έχει μετατραπεί σε πόλη – φάντασμα, και τα οικονομικά προβλήματα εξελίχθηκαν σε πολύ μεγάλο βραχνά για τις τοπικές αρχές, μιας και το χρέος ανέρχεται σε περισσότερα από 20 δισ. δολάρια. Η χαριστική βολή για την πόλη ήρθε το 2008 με την οικονομική κρίση που ξέσπασε έπειτα από την κατάρρευση της Lehman Brothers και έκτοτε δεν μπόρεσε να ανακάμψει, με την ανεργία πλέον να ανέρχεται στο 18,7%.

Το δίσεκτο 2013;

Μήπως το 2013 ήταν απλά ένα δίσεκτο έτος για τις ΗΠΑ ή κάτι παραπάνω; Τα όσα συνέβησαν τη χρονιά αυτή δεν ήταν απλά γεγονότα, αφού δείχνουν εν πολλοίς τις δυσλειτουργίες που παρατηρούνται στον κρατικό μηχανισμό, στο πολιτικό σύστημα, αλλά και στην οικονομία της χώρας.
Εν τέλει, σε έναν κόσμο που αναδύονται και άλλοι παίχτες ανάλογης ισχύος, όπου η ιστορία δεν τελείωσε όπως προέβλεπαν ορισμένοι όταν έπεφτε το τοίχος του Βερολίνου και οι ΗΠΑ έμεναν προς στιγμήν μόνες τους, οι εποχές αλλάζουν και η επιρροή της πάλαι ποτέ υπερδύναμης δείχνει να φθίνει.
Αυτό πιστεύουν και οι ίδιοι οι Αμερικάνοι, αφού όπως σχολιάζει και το Pew Research Center σε πρόσφατη μέτρηση που έκανε «για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 40 χρόνια δημοσκοπήσεων, η πλειονότητα των ερωτηθέντων (53%) θεωρεί ότι οι ΗΠΑ παίζουν έναν λιγότερο σημαντικό και λιγότερο ισχυρό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία».

Πηγή Provocateur

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

-->

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση