Έχει άραγε η Ευρώπη πολιτική θέληση;

Η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης συζητεί τα σχέδια δημιουργίας δικής της κοινής μυστικής υπηρεσίας, η οποία θα είναι όχι εταίρος, αλλά αντίπαλος της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. Πάντως, όσο κι αν οι Ευρωπαίοι ένιωθαν προσβεβλημένοι από τους Αμερικανούς, οι Βρυξέλλες διαβεβαιώνουν την Ουάσιγκτον για το απαραβίαστο της εμπιστοσύνης.

Η Ύπατη Αρμοστής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διεθνείς υποθέσεις και την πολιτική ασφαλείας βαρόνη Κάθριν Άστον ανακοίνωσε τα σχέδια της ευρωπαϊκής ηγεσίας για τη δημιουργία οικείου αυτόνομου συστήματος ασφαλείας. Δημιουργείται η εντύπωση ότι η νέα υπερκατασκοπευτική υπηρεσία θα μπορέσει ανταγωνιστεί την αμερικανική υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας. Όμως στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν έχουν έτσι.

Ουσιαστικά, η δημιουργία κοινής υπηρεσίας αποτελεί προσπάθεια απάντησης στην πρόκληση της παγκοσμιοποίησης. Οι Ευρωπαίοι είναι αναγκασμένοι να αντιδράσουν κατά κάποιο τρόπο στις ταπεινωτικές γι΄αυτούς αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν. Ουσιαστικά, έχουν στριμωχτεί στη γωνιά. Ίσως, ακριβώς γι΄αυτό το λόγο το ευρωπαϊκό κατεστημένο δεν μπορεί να υιοθετήσει κοινή θέση. Στο θέμα αναφέρεται ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Η Ρωσία στην παγκόσμια πολιτική» Φιόντορ Λουκιάνοφ:

Για τους Ευρωπαίους το δημόσιο ξεσκέπασμα της ολοκληρωτικής παρακολούθησης και του ελέγχου από μέρους των ΗΠΑ των συμμαχικών χωρών είναι άκρως δυσάρεστο γεγονός. Και είναι αναγκασμένοι να αντιδράσουν κάπως. Εν μέρη η κοινή γνώμη τους ωθεί σ΄αυτό, εν μέρη – η επιθυμία να επιδείξουν την πολιτική τους αυτοτέλεια. Όμως υπαρκτές δυνατότητες για τέτοιο πράγμα οι Ευρωπαίοι δεν έχουν. Το ότι η νέα υπηρεσία σχεδιάζεται να υποταχτεί στην Ύπατη Αρμοστή στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής κα Άστον, από μόνο του επιδεικνύει το άτοπο της ιδέας. Εδώ υπάρχουν τέτοια πολιτική επιθυμία να επιδειχτεί στην Αμερική ότι και η Ευρώπη δεν είναι υποδεέστερη. Όμως καμιά πραγματική εξουσία η νέα δομή δεν θα έχει.

Αν το κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας δημιουργηθεί, θα είναι το πρώτο στην ιστορία υπερκρατικό όργανο πληροφοριών. Ωστόσο προηγουμένως οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να επιλύσουν μια σειρά σημαντικών πρακτικών ζητημάτων σύμπραξης. Αδιαμφισβήτητα, το υψηλό επίπεδο πολιτικής ολοκλήρωσης θα συμβάλει στην εξάλειψη των τυπικών εμποδίων. Όμως η Ευρώπη ακόμα αποτελείται από χωριστά κράτη. Αλλά στην πραγματικότητα η κοινή μυστική υπηρεσία εν δράσει θα σημαίνει τουλάχιστον εν μέρει απώλεια της εθνικής κυριαρχίας.

Γενικά, οι Αμερικανοί έχουν θέσει τους Ευρωπαίους σε γελοία θέση. Προφανώς, όχι από κακία. Απλώς η Αμερική δεν θεωρούσε την παρακολούθηση των δικών της κακό πράγμα. Όμως η Ευρώπη δεν νιώθει καλύτερα. Οι ηγέτες της απαντώντας στις δυσάρεστες ερωτήσεις από μέρους της κοινής γνώμης και των πολιτικών τους αντιπάλων είναι αναγκασμένοι να διερωτούνται και να δικαιολογούνται μασώντας τα λόγια τους. Ελάχιστα πιστεύοντας στον εαυτό τους, διαβεβαιώνουν τους υπόλοιπους ότι η ευρωατλαντική φιλία είναι αρκετά ισχυρή, ώστε να αντέξει και αυτή τη δοκιμασία. Όμως στο βάθος της ψυχής σχεδόν πιθανότατα αναθυμούνται τη γνωστή παροιμία «Γιατί χρειαζόμαστε τους εχθρούς, όταν υπάρχουν τέτοιοι φίλοι».

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση