Η Ελλάδα να ακολουθήσει -επιτέλους- το παράδειγμα της Κύπρου

Ο Δρ. Θεόδωρος Καρυώτης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστημιακό Σύστημα του Μέρυλαντ, υπήρξε ως γνωστόν μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και επιμελητής του βιβλίου “Greece and the Law of the Sea”. Αναρτούμε αποσπάσματα από πρόσφατη συνέντευξή του («Κόσμος του Επενδυτή»), λόγω της υψηλής ειδίκευσής του στο θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και τα ενεργειακά αποθέματα της ανατολικής Μεσογείου.

"Για την σημερινή τραγωδία φταίνε κυρίως οι πολιτικοί που κυβέρνησαν τον τόπο, αλλά δεν μπορούμε να αθωώσουμε και ένα κομμάτι του λαού που συνέβαλε συνειδητά σε αυτή την οικονομική παρακμή.

Δυστυχώς, συμφωνώ απόλυτα με τον Ακαδημαϊκό Κριαρά που είπε: “Φταίμε κι εμείς. Λειτουργήσαμε όλοι, κυβέρνηση και πολίτες, κατά τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Βολευόμασταν -στην καλύτερη περίπτωση- στο καθεστώς της υποκρισίας, της κλεψιάς, της απάτης. Όταν παίρνει κανείς δανεικά, είτε είναι κράτος είτε πολίτης, πρέπει να είναι όσα μπορεί να επιστρέψει... Όχι περισσότερα. Βρισκόμαστε πλέον στον πάτο και ελπίζω να μην έχει χειρότερα.”

Τα κακό ξεκίνησε όταν αποκτήσαμε τον χειρότερο Πρωθυπουργό της Ελλάδας μετά την μεταπολίτευση. Ο Κώστας Καραμανλής δεν έκανε τίποτα για να αποφύγει την επερχόμενη καταστροφή. Αλλά ποτέ δεν περιμέναμε ότι ο επόμενος Πρωθυπουργός θα ήταν χειρότερος από τον προηγούμενο. Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν διαθέτει ίχνος από το DNA του μεγάλου πατέρα του. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δε θα πήγαινε ποτέ στο ΔΝΤ.

Όσον αφορά την παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας, αυτή τη χάσαμε όταν γίναμε μέλος της ΕΟΚ. Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έβαλε την Ελλάδα στην ΕΟΚ, αυτομάτως χάσαμε ένα μέρος της εθνικής μας κυριαρχίας. Όταν ο Κώστας Σημίτης μας έβαλε στην Ευρωζώνη χάσαμε και πάλι ένα μέρος της εθνικής μας κυριαρχίας. Βέβαια όλα τα κράτη της ΕΕ έχουν χάσει ένα μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας από τη στιγμή που έγιναν πλήρη μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Το πρόβλημα σήμερα δεν είναι αν χάσαμε ακόμα ένα μέρος της εθνικής μας κυριαρχίας αλλά το μέγεθος της απώλειας.

Για την Ελλάδα, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) είναι η πιο κρίσιμη θαλάσσια ζώνη για τα ελληνικά συμφέροντα. Σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να δημιουργήσει και να ανακηρύξει ΑΟΖ στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο θα έχει οφέλη και πλεονεκτήματα σε θέματα όπως αυτά της αλιείας, της εκμετάλλευσης των βυθών, της ρύπανσης του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα στα θέματα που αφορούν την Ελληνοτουρκική διένεξη. Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφο 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως, η Τουρκία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για την ΑΟΖ τα ίδια επιχειρήματα που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι, δηλαδή, τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι «κάθονται» πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας γιατί η ΑΟΖ δεν έχει κανένα γεωλογικό «παρελθόν».

Είναι γνωστόν ότι το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και η Αμερική δε διαθέτουν μηχανισμούς που μπορούν να υπερασπιστούν την Ελλάδα απέναντι σε μια στρατιωτική ενέργεια της Τουρκίας. Έτσι, αυτή την περίοδο η μοναδική μας συμμαχία πρέπει να είναι αυτή με το Ισραήλ. Η σύγκρουση Τουρκίας-Ισραήλ είναι πραγματική και φαίνεται ότι όχι μόνο θα συνεχιστεί αλλά και θα χειροτερέψει.

Βέβαια, μια τέτοια συμμαχία για να λειτουργήσει και να αποδώσει πρέπει πάνω απ’ όλα να είναι ειλικρινής. Δεν πρέπει να βασιστεί στο γνωστό «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Ήδη, διαφαίνεται ότι οι Τούρκοι φοβούνται να προκαλέσουν ανοικτά την ΑΟΖ της Κύπρου και βέβαια δεν υπάρχει περίπτωση να ενοχλήσουν την πλατφόρμα «Όμηρος» της εταιρείας Noble Energy στο οικόπεδο «Αφροδίτη» της Κυπριακής ΑΟΖ. Η πλατφόρμα αυτή φέρει 4 σημαίες. Την Κυπριακή, την Ισραηλινή, της ΕΕ και των ΗΠΑ. Μια παρόμοια κατάσταση μπορεί να δημιουργηθεί με πλατφόρμες που θα κάνουν έρευνες μέσα σε μια μελλοντική Ελληνική ΑΟΖ.

Η Ελλάδα όταν αποφασίσει να δημιουργήσει ΑΟΖ σε όλες τις θάλασσές της ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την Τουρκία. Απλώς, η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει την ελληνική ΑΟΖ όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά η Κύπρος ούτε φοβήθηκε ούτε σταμάτησε από αυτή την ενέργεια της Τουρκίας, πήρε μάλιστα και την έγκριση της ΕΕ. Η Άγκυρα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει και να αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει τις όποιες νέο-οθωμανικές βλέψεις της στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα.

Επομένως, ο δισταγμός της ελληνικής κυβέρνησης είναι εντελώς αδικαιολόγητος διότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου δημιουργεί ένα προηγούμενο για το Καστελόριζο και ΑΟΖ που είναι επίσης ΑΟΖ της ΕΕ. Τώρα που η Κύπρος αποφάσισε θαρραλέα να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή του Ισραήλ δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για την Ελλάδα να μην κάνει το ίδιο. Η Τουρκία προσπαθεί για πολύ καιρό τώρα να πείσει την διεθνή κοινότητα ότι η περιοχή ανάμεσα στο Καστελόριζο, την Κρήτη και την Κύπρο είναι μέρος της τουρκικής ΑΟΖ. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση όλων των κανόνων του Δίκαιου της Θάλασσας.

Πρέπει να συμφωνήσουμε για μια τριεθνή οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο που θα δίνει πλήρη επήρεια στο Καστελόριζο και στη Στρογγύλη. Διότι, μπορεί να υπάρξει οικονομική ζημιά εάν τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που θα χάσουμε, σε περίπτωση μείωσης της ΑΟΖ του Καστελόριζου και της Στρογγύλης, θα είναι αρκετά μεγάλη.

Το κύριο χαρακτηριστικό της κυπριακής πλευράς είναι ότι χειρίζεται θαυμάσια τις δυνατότητες που υπάρχουν και έτσι μεγάλες εταιρείες από πολλά κράτη ενδιαφέρονται να αρχίσουν έρευνες στα οικόπεδα που έχει χαράξει μέσα στην ΑΟΖ της η Κύπρος. Στο ένα από αυτό, το οικόπεδο 12 που έχει ονομαστεί «Αφροδίτη», έχει άδεια για έρευνες η αμερικανική εταιρεία Noble Energy η οποία έχει ονομάσει την πλατφόρμα της «Όμηρος» και οι έρευνες φαίνεται να προχωρούν πολύ ικανοποιητικά. Η πλατφόρμα «Όμηρος» φέρει απάνω της 4 σημαίες. Της Κύπρου, του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της ΕΕ. Έτσι, η Τουρκία έχει αρχίσει να δυσανασχετεί για αυτή την εξέλιξη στην περιοχή και απλώς γαυγίζει μια και δε θα τολμήσει ποτέ να πειράξει αυτή την πλατφόρμα.

Η μεγάλη πρωτοβουλία του εκλιπόντος Προέδρου Παπαδόπουλου να οριοθετήσει ΑΟΖ στην Κυπριακή θάλασσα είναι από τα λαμπρά του πολιτικά επιτεύγματα. Είναι κρίμα που οι δυο τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις δεν ακολούθησαν το παράδειγμά του. Εκείνο που μερικοί δεν καταλαβαίνουν είναι ότι ο Παπαδόπουλος δεν οριοθέτησε αλλά ανακήρυξε ΑΟΖ που δεν είναι το ίδιο πράγμα. Μονομερή οριοθέτηση γίνεται μόνο σε περίπτωση που ένα παράκτιο κράτος απέχει από ένα άλλο παράκτιο κράτος τουλάχιστον 400 ν.μ. Τέτοια περίπτωση δεν υφίσταται σε καμία περιοχή της Μεσογείου. Έτσι, η Ελλάδα ακολουθώντας το κυπριακό παράδειγμα οφείλει να ανακηρύξει ΑΟΖ σε όλες τις ελληνικές θάλασσες και να πάψει να πάσχει από ένα φοβικό σύνδρομο φοβούμενη την Τουρκία".

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση