Η Μητέρα της Κρίσης

Ας αρχίσουμε να ανατρέχουμε στις πρώτες συγκροτημένες κοινωνίες και θα διαπιστώσουμε την ανάγκη του ανθρώπου να ζει μέσα σε περιβάλλον όπου θεσπισμένοι κανόνες, δηλαδή νόμοι καθορίζουν τα όρια του στην καθημερινή δραστηριότητα. Δεν πρόκειται βέβαια να ασχοληθώ με τετριμμένο θέμα έκθεσης σχολείου αλλά ας θέσω κάποιους προβληματισμούς που κατά καιρούς με κάνουν να μένω χωρίς πειστική απάντηση.
Μία από τις διαφοροποιήσεις μας σε σχέση με τα άλλα ζώα της φύσης είναι η αυτοεπιβολή μέτρου σε προσωπικά συμφέροντα, κάτι που ίσως σχετίζεται με το βαρύ όρο "ηθική". Η ύπαρξη των ανωτέρω κανόνων μας οδηγεί στο μέτρο αυτό. Σε κάθε παρέκκλιση υπάρχει η ποινή και οι θεσμοί της επιβολής της, αλλά και εκείνοι που κρίνουν το μέγεθός της. Από τον εξοστρακισμό της Αθηναϊκής Δημοκρατίας στην Ιερά Εξέταση της καθολικής μεσαιωνικής Ευρώπης και από την ηλεκτρική καρέκλα των προοδευτικών ΗΠΑ στο λιθοβολισμό του Ισλάμ. Είναι τα διαφορετικά χρονικά σημεία που αξιώνουν διάφορους κριτές να ορίζουν το μέτρο ή οι κοινωνικοθρησκευτικές παραδόσεις έκαστου κράτους;
Στη χώρα μας η δικαστική εξουσία ορίζεται με διορισμό από τον πρωθυπουργό σε νομικούς που αποφοίτησαν από τη Σχολή Δικαστών. Διαφθορά στους θεσμούς αυτούς κριτικής διαφόρων πράξεων υπήρχε πάντα και είτε ως μεμονωμένα περιστατικά είτε ως κανόνας στην καθημερινότητα επηρέαζαν τις κοινωνικές εξελίξεις και ενίοτε οδηγούσαν μία χώρα στην κατάρρευση ή στο απέραντο χάος, καθώς ο κόσμος δεν ανέχεται τη συνεχή αδικία....
Πώς μπορεί να συλλάβει κάποιος με το νου του ότι σε μία ευνοούμενη πολιτεία και μάλιστα δημοκρατική υπάρχουν "παραθυράκια" για ορισμένους προνομιούχους; Δε χρειάζεται να παρακολουθούμε τα δελτία ειδήσεων για να επιβεβαιώνουμε την κατάσταση αυτή. Μήπως τελικά συνηθίσαμε και μας έγινε βίωμα η νομική ανισορροπία; Είναι κοινώς αποδεκτό ότι για λίγα χρέη μπορεί να χάσεις το σπίτι και τα όνειρά σου την ίδια στιγμή που λίγοι με πολλαπλάσιες οφειλές ζουν μια ξένοιαστη ζωή, καθώς με τις τρύπες των νόμων και την μη τυπική εφαρμογή τους περιγελούν ένα τόσο βασανισμένο σύστημα;
Ήταν η κρίση της Αργεντινής που οδήγησε τόσο κόσμο στο δρόμο; Αν θέλουμε να αναφερόμαστε σε γενικόλογα θα λέμε πάντα ότι φταίει η "κρίση" που την προκάλεσαν τα έξωθεν της χώρας κέντρα. Στην πραγματικότητα όμως οι θεσμοί είναι εκείνοι που καταρρέουν και δεν περιγράφω τους πολιτικούς , αλλά εκείνους τους θεσμούς που είναι αρμόδιοι σε κάθε χώρα να κρίνουν τους έκνομους.
Το μεγαλείο του Αριστοτέλη ήταν τέτοιο που στη "Ρητορική Τέχνη" αναφέρει τα ακόλουθα(μεταφρασμένα):

"Πρέπει οι νόμοι, οι οποίοι έχουν τεθεί καλώς, να καθορίζουν όλες τις περιπτώσεις , όσο είναι δυνατό και ελάχιστα να αφήνουν στην κρίση των δικαστών.Και τούτο γιατί είναι ευκολότερο να βρεις έναν ή λίγους ανθρώπους με φρόνηση και ικανούς να νομοθετούν και να κρίνουν παρά να βρεις πολλούς. Έπειτα η νομοθεσία είναι το αποτέλεσμα μακρόχρονης σκέψεως, ενώ οι κρίσεις(στις δίκες) εκφέρονται εκείνη τη στιγμή, ώστε είναι δύσκολο για τους δικαστές να αποδώσουν καλώς το δίκαιο και συμφέρον" (1354a και 1354b).

Αν στα ανωτέρω συμπεριλάβουμε και την ιδιοτέλεια είναι κατανοητό ότι η ύπαρξη της "δικαιοσύνης" αποκτά μάλλον ένα διακοσμητικό ρόλο.
Θεωρώ πως διαχρονικά οι ηγέτες ή ο λαός είχαν ως μέλημα με ποιο τρόπο θα ορίζονται οι κρίνοντες και ποιοι θα είναι εκείνοι που θα κρίνουν τους τελευταίους και "πάει λέγοντας". Το σίγουρο αποτέλεσμα στις κοινωνίες αυτές ήταν η κοινωνική αναταραχή και η αυτοδικία. 'Εχουμε ελπίδα ως χώρα να ανατρέψουμε μέσα από νόμιμες και πολιτισμένες διαδικασίες την κρατούσα κατάσταση της μη εφαρμογής ισομερώς των κανόνων δικαίου; Εύχομαι να είναι θετική η απάντηση, καθώς χωρίς να θέλω να κινδυνολογίσω, η φιλήσυχη ζωή του Έλληνα ενδέχεται να περάσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Όσο υπάρχουν τέτοιες κοινωνικές αδικίες τόσο θα εμφανίζονται αυτόκλητοι "σωτήρες" που θα οδηγούν την κοινωνική γαλήνη στον αφανισμό.
Ας βρούμε ένα ορθό τρόπο να σταθούμε...

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση