Δεν μπορεί να διαλέξει η Τουρκία ανάμεσα σε Ρωσία και Γεωργία

Η Τουρκία αμήχανη

μεταξύ Μόσχας και Γεωργίας


Η διεθνής αναστάτωση που προκλήθηκε από την κρίση στην περιοχή των Ρωσογεωργιανών συνόρων, δείχνει τους κινδύνους που ελλοχεύουν, αν δεν υπάρξει σύνεση.
Μία από τις περιφερειακές δυνάμεις της περιοχής που εμφανίζεται τώρα ιδιαίτερα αμήχανη και ανήσυχη, επειδή ακριβώς θίγεται περισσότερο από όλες τις υπόλοιπες, είναι η Τουρκία.Από την εποχή του προέδρου Σεβαρντνάτζε, η Αγκυρα έχει υπογράψει συμφωνία αμυντικής συνεργασίας με την Τιφλίδα, ενώ με τη βοήθεια των ΗΠΑ και της Ε.Ε., δημιούργησε εκτεταμένες πολιτικές, οικονομικές, πολιτισμικές και στρατιωτικές σχέσεις, με το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν, το Κιργιστάν και το Καζακστάν.
Ως αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής, και μέσα στο πλαίσιο μια προσπάθειας της Δύσης να υπερκεράσει ενεργειακά τη Ρωσία, οι σημαντικότεροι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου αυτών των μουσουλμανικών πρώην σοσιαλιστικών χωρών του Καυκάσου και της Κεντρασίας πέρασαν μέσα από τη Γεωργία για να καταλήξουν στην Τουρκία, καθιστώντας την κέντρο εξαγωγής των υδρογονανθράκων της Κασπίας. Ταυτόχρονα, όλες οι οδικές και σιδηροδρομικές αρτηρίες, που μεταφέρουν καθημερινά τουρκικά προϊόντα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων προς τις χώρες αυτές, περνούν επίσης μέσα από τη Γεωργία.
Τα δεδομένα αυτά, έφεραν την Τουρκία, ελέω της Γεωργίας, στη θέση ενός προνομιούχου διαχειριστή των δυτικών συμφερόντων στην περιοχή. Τώρα η θέση αυτή δείχνει να διακυβεύεται καθώς η Μόσχα ξεκαθάρισε ποιός είναι -και ποιος πάση θυσία θα παραμείνει- το αφεντικό στον Καύκασο. Στην Τουρκία επικρατεί ένα είδος υστερίας. Οι αναλυτές συνιστούν ψυχραιμία. Στο κάτω κάτω το γεγονός ότι οι Ρώσοι δεν κατέστρεψαν τον αγωγό Μπακού-Τιφλίδας-Τσεϊχάν, αλλά μόνο αεροδρόμια, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και οδικές αρτηρίες, κάτι σημαίνει.
Η αλήθεια είναι ότι οι στρατιωτικοί και διπλωματικοί αναλυτές της Τουρκίας, από πολλού ήδη χρόνου, διέβλεπαν ότι η Γεωργία ήταν ένας επισφαλής παράγοντας για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της χώρας τους. Για τον λόγο αυτό στην Αγκυρα και στο Ερεβάν είχε ξεκινήσει μια αμοιβαία προσπάθεια προσέγγισης των δύο χωρών.Πράγματι, η Αρμενία -αν και εφ' όσον το επιθυμεί- μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως τη Γεωργία στις «υπηρεσίες» που μέχρι τώρα προσφέρει προς τη Δύση και την Τουρκία. Οι ενεργειακοί αγωγοί μπορεί να επανασχεδιαστούν μέσω Αρμενίας, νέες οδικές και σιδηροδρομικές αρτηρίες να κατασκευαστούν εκεί, αφού η Δύση:1ον Δεν θα μπορεί να ελέγχει τη Γεωργία στον βαθμό που θα ήθελε, μετά την πρόσφατη ρωσική αντίδραση. Και2ον Θα επιδιώξει πάλι την ενεργειακή παράκαμψη της Ρωσίας.
Παρά τις κάθετες διαφορές που ιστορικά χωρίζουν τις δύο χώρες, η Τουρκία με την Αρμενία προωθούν την προσέγγισή τους με αμοιβαία καχυποψία και περίσκεψη.Μέσα σε ένα όλο και πιο σύνθετο πολιτικό σκηνικό του άξονα Καύκασος-Μ. Ανατολή, έχουν εντάξει και το Ιράν στις πρωτοβουλίες τους, δημιουργώντας ένα ανήκουστο ιψενικό τρίγωνο στα χρονικά της διεθνούς διπλωματίας.Είναι σαφές πλέον, ότι οι δυνάμεις της περιοχής επιθυμούν τον συνετό και συνεκτικό ρόλο του καταλύτη στην επικίνδυνη διαπάλη των μεγάλων, που όπως όλα δείχνουν, θα διαρκέσει πολύ και θα είναι αστάθμητη.
Η Τουρκία, περισσότερο απ' όλες αυτές τις χώρες, αγωνίζεται επί αιώνες, να δηλώνει παρούσα εκεί, γιατί θεωρούσε την περιοχή πολιτισμικά οικεία, πολιτικά σύμμαχο και οκονομικά χρυσοφόρα για την ίδια. Αλλωστε, ο Καύκασος και η Κεντρασία αποτελούσαν ανέκαθεν πολιτικό στόχο του λεγόμενου «Συναισθηματικού Παντουρκισμού» των ουτοπιστών ιδεολόγων, και τόπο των αποκαλούμενων από την Αγκυρα «Τουρκικών Μειονοτήτων του Εξωτερικού».Πάντως, μετά το «κόντεμα» της Γεωργίας από τη Ρωσία, οι επιλογές -και οι προοπτικές- της Τουρκίας στην περιοχή περιορίζονται.Μεταξύ Μόσχας, Καυκάσου και Αμερικής απαιτούνται διπλωματικές πιρουέτες υψίστης ακριβείας. Και αμηχανίας.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση