Η μαφία ρυθμιστής στην Τουρκία

Του Κώστα Ράπτη

Από τις αρχές του μήνα η γειτονική Τουρκία βρίσκεται σε... πόλεμο. Τον κήρυξε στο τουρκικό κράτος ο εξόριστος στο Ντουμπάι μαφιόζος Σεντάτ Πεκέρ, άλλοτε γνωστός για τους δεσμούς του με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ο οποίος σε σειρά βιντεοσκοπημένων μηνυμάτων κατηγορεί κυβερνητικούς αξιωματούχους, με προεξάρχοντα τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, για συνέργεια σε λαθρεμπόριο ναρκωτικών, ξέπλυμα χρήματος, αλλά και δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων.

Συνολικά τα βίντεο του Πεκέρ κατέγραψαν πάνω από 100 εκατομμύρια θεάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ σύμφωνα με έρευνα του Istanbul Economics Research (IEA), το 24% των Τούρκων πολιτών θεωρούν τις αποκαλύψεις αυτές "αληθινές” και επιπλέον 15% τις κρίνει "σημαντικές”, αν και το 38% του πληθυσμού δηλώνει επίσης ότι τις αγνοεί. Στην ίδια έρευνα, το 57% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι αυτό που στην τουρκική δημόσια συζήτηση αποκαλείται "βαθύ κράτος” (derin devlet) υπάρχει.

Μοιάζει σαν το ρολόι να γύρισε στο Νοέμβριο του 1996 όταν στο Σουσουρλούκ της επαρχίας Μπαλίκεσιρ σημειώθηκε τροχαίο δυστύχημα, που υπήρξε η αφορμή για να αποκαλυφθούν οι στενές σχέσεις κράτους και μαφίας, αφού συνεπιβάτες του μοιραίου οχήματος ήταν ένας βουλευτής του Κόμματος Ορθού Δρόμου και ιδρυτής παραστρατιωτικής πολιτοφυλακής στη Σανλίουρφα, ένας ανώτερος αξιωματούχος της αστυνομίας της Κωνσταντινούπολης με ευθύνη τις "ειδικές επιχειρήσεις” και ένας καταζητούμενος από την Interpol ηγέτης των Γκρίζων Λύκων, εμπλεκόμενος σε δολοφονίες διατετεγμένες από τις μυστικές υπηρεσίες. Όλοι αυτοί συνδέονταν με τον Μεχμέτ Αγάρ, αρχηγό της Αστυνομίας και κατόπιν υπουργό Εσωτερικών, με προϋπηρεσία στη Gladio, ο οποίος εκλήθη και... να ερευνήσει το περιστατικό.

Ήταν τότε που η έκφραση "βαθύ κράτος” βρέθηκε σε όλα τα στόματα. Το "Σουσουρλούκ” έφερε σε κοινή θέα την όσμωση του κατασταλτικού πυρήνα του τουρκικού κράτους με το οργανωμένο έγκλημα και πολιτικούς του εθνικιστικού χώρου, που εκείνο τον καιρό έδιναν τη μάχη κατά της "κουρδικής ανταρσίας” (όπως παλαιότερα έπραξαν κατά της Αριστεράς) με "βρόμικες επιχειρήσεις”, συμπεριλαμβανομένων και δολοφονιών επιχειρηματιών ύποπτων για οικονομικές σχέσεις με το ΡΚΚ. Ούτως ή άλλως, χώροι όπως οι "Γκρίζοι Λύκοι” (αλλά κατά καιρούς και το ίδιο το ΡΚΚ) είχαν ιδιαίτερες σχέσεις με το εμπόριο ναρκωτικών, του οποίου η Τουρκία αποτελεί διεθνή κόμβο. 

To "νέο Σουσουρλούκ”

Στις μέρες μας, το "νέο Σουσουρλούκ” έχει και πάλι ως συμπρωταγωνιστή τον... αναντικατάστατο Μεχμέτ Αγάρ, καθώς ο Πεκέρ εμπλέκει και τον πρώην υπουργό, ο γιός του οποίου, Τολγκά Αγάρ είναι βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος, όπως εμπλέκει και τον πρώην πρωθυπουργό και έμπιστο του Ερντογάν, Μπιναλί Γιλντιρίμ, δια του δικού του υιού, Ερκάμ.

Μεταξύ πολλών άλλων, ο Πεκέρ υποστήριξε ότι με διαταγές του Αγάρ έστειλε τον αδελφό του να δολοφονήσει το 1996 τον Τουρκοκύπριο δημοσιογράφο Κουτλού Ανταλί στην κατεχόμενη Κύπρο. Ότι οργάνωσε με παραγγελία κυβερνητικού βουλευτή την επίθεση του όχλου εναντίον της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Hürriyet το 2015.

Ότι ο Ερκάμ Γιλντιρίμ, με το πρόσχημα της διανομής υλικού κατά της πανδημίας, μετέβη στη Βενεζουέλα για να κανονίσει τη μεταφορά φορτίου κοκαΐνης μέσω Δομινικανής Δημοκρατίας ή Παναμά. Ότι ο ίδιος, ως φιλοξενούμενος του "βασιλιά των στοιχημάτων” Χαλίλ Φαλιαλί στα Κατεχόμενα επέβλεψε το άνοιγμα ενός νέου δρόμου μεταφοράς ναρκωτικών από το λιμάνι της Αμμοχώστου στη Μερσίνα. Ότι ο Τολγκά Αγάρ εμπλέκεται στον φόνο φοιτήτριας από το Καζαχστάν η οποία τον είχε καταγγείλει στην αστυνομία για σεξουαλική παρενόχληση. Και άλλα, ών ουκ έστι αριθμός.

Σημειώνεται ότι αν και κατά το παρελθόν έχει εκτίσει εννέα μήνες στις φυλακές, καταδικασμένος για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, και βρέθηκε μάλιστα κατηγορούμενος και για την υπόθεση Ergenekon (ήτοι τη συνωμοσία ανατροπής του Ερντογάν την πρώτη δεκαετία του αιώνα) ο 49χρονος Πεκέρ βρέθηκε μετά την αποφυλάκισή του, η οποία συνέπεσε με τη ρήξη ερντογανιστών-γκιουλενιστών και τη συνολική αναδιάταξη των συμμαχιών, να αντιμετωπίζεται ως ευυπόληπτος επιχειρηματίας, ενώ ποικίλες εμπρηστικές και απειλητικές δηλώσεις εναντίον αντιπάλων του αντιμετωπίσθηκαν από τα δικαστήρια ως άσκηση του (τόσο σεβαστού στην Τουρκία...) δικαιώματος της ελευθερίας του λόγου. 

Ο πόλεμος διαδοχής

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο, όμως, είναι η ανάμιξη του Πεκέρ στον πόλεμο διαδοχής που μαίνεται πέριξ του Ερντογάν. Ήδη πέρσι ο Πεκέρ, ο οποίος είχε βρεθεί να έχει και αστυνομική φρουρά κατόπιν ενεργειών του Σοϊλού, διέφυγε στο Μαυροβούνιο, έπειτα από ειδοποίηση του ίδιου του υπουργού Εξωτερικών ότι στενεύει ο κύκλος γύρω του και άρχισε τις δημόσιες παρεμβάσεις σφυροκοπώντας τον προεδρικό γαμπρό και τότε υπουργό Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ και τη σκιώδη "ομάδα των Πελεκάνων” που αυτός φέρεται να είχε συγκροτήσει μέσα στο κράτος με επικεφαλής τον αδελφό του.

Το ότι ο Σοϊλού, ο οποίος έχει αυτόνομη πολιτική πορεία και αποτελεί τον εκλεκτό των εθνικιστών νέων συμμάχων του Ερντογάν, βρισκόταν σε βεντέτα με τον Αλμπαϊράν αποτελεί κοινό μυστικό. Αναδείχθηκε άλλωστε νικητής όταν το περασμένο φθινόπωρο, εν μέσω της προϊούσας οικονομικής κρίσης, ο προεδρικός γαμπρός αποπέμφθηκε από το υπουργείο Οικονομικών και μάλιστα εξαφανίστηκε πλήρως για μερικούς μήνες.

Μέγα μυστήριο αποτελεί το γιατί ο Πεκέρ στρέφει πλέον τις τελευταίες μέρες τα βέλη του κατεξοχήν εναντίον του Σοϊλού (υποστηρίζοντας ότι αυτός παράγγελνε τις αποκαλύψεις εναντίον του Αλμπαϊράκ). Ενδεχομένως η μεταστροφή έγκειται στο ότι νέος εκλεκτός της κυβέρνησης μεταξύ των μαφιόζων αναδείχθηκε, με τη μεσολάβηση του ηγέτη του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο ανταγωνιστής του, Αλλαατίν Τσακιτζί.

Ο κρατούμενος πρώην ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος HDP Σελαχατίν Ντεμίρτας έχει κάθε λόγο να καταγγέλλει ότι ο ίδιος και οι σύντροφοί του βρίσκονται στη φυλακή, την ώρα που αποκαλύπτεται ότι η μαφία κρατά το κράτος όμηρο.

Αντίστοιχα τα λοιπά κόμματα της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν, για να κατηγορηθούν από κυβερνητικούς ιθύνοντες ότι παίζουν βρώμικα πολιτικά παιχνίδια.

Ο Ερντογάν με δηλώσεις του την Τετάρτη υπερασπίστηκε τον Σοϊλού, όμως, όπως χαρακτηριστικά παρατήρησε ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, αν ο Πεκέρ ήταν απλώς συκοφάντης, ο πρόεδρος δεν θα περίμενε 25 μέρες για να τοποθετηθεί.

Βέβαια ο υπουργός Εσωτερικών κατέθεσε μήνυση για δυσφήμιση, όπως και ο βουλευτής Αγάρ, ενώ ο αδελφός του Πεκέρ συνελήφθη. Τον "συνετισμό” των ηγετών της αντιπολίτευσης αναλαβμάνουν την ίδια στιγμή είτε οι δυνάμεις καταστολής, που εμπόδιαν το κόμμα του Νταβούτογλου να πραγματοποιήσει συγκέντρωση έξω από την Εθνοσυνέλευση, είτε ο όχλος που συνάντησε μπροστά της η Μεράλ Άκσενερ του "Καλού Κόμματος” (διάδοχος του Αγάρ στο υπουργείο τη δεκαετία του '90!) όταν τόλμησε να περιοδεύσει στην ιδιαίτερη πατρίδα του Ερντογάν στον Πόντο. Και έρχονται χειρότερα, την προειδοποίησε ο ίδιος ο πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας...

Σε αυτό το τοπίο, οι ανταγωνιστές της Τουρκίας μπορούν να είναι ικανοποιημένοι με τα νέα όπλα που απέκτησαν. Το ότι τα Ηνωμένα Αραβική Εμιράτα φέρονται να έχουν δώσει καταφύγιο στον Πεκέρ δεν είναι τυχαίο. Ούτε το ότι η αμερικανική δικαιοσύνη άνοιξε τον φάκελο του Φαλιαλί για ξέπλυμα χρήματος. Η επιχειρούμενη επαναπροσέγγιση ΗΠΑ-Τουρκίας, με την επικείμενη συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν, διευκολύνεται από το "κλίμα κατανόησης” που δημιουργεί το στρίμωγμα του Τούρκου προέδρου.

Σε κάθε περίπτωση, η γειτονική χώρα μοιάζει να ζει, σε συνδυασμό και με την οικονομική κρίση που καταρρακώνει την δημοτικότητα των κυβερνώντων, ένα "τέλος εποχής”. Ότι και σε αυτή την περίπτωση, όπως και στη δεκαετία του '90, ως εμβρυουλκός των εξελίξεων λειτουργούν οι αποκαλύψεις για τις (διαχρονικές, όπως αποδεικνύεται, πέρα από τις εναλλαγές πολιτικών διαχειριστών) σχέσεις μαφίας και κράτους λέει πολλά για το πώς δομείται η εξουσία στην Τουρκία.

Capital

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση