Αντιμετωπίζοντας την τουρκική επιθετικότητα με την αποτυχημένη συνταγή Σημίτη

Γράφει ο Αντώνης Μπασούκος 

Η πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε σχέση με την Τουρκία στερείται φαντασίας. Το σήριαλ που ζούμε από το καλοκαίρι με τον, δηλωμένα από το στόμα του πρωθυπουργού, ποθητό διάλογο είναι η προσπάθεια της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής να μετατρέψει την καινούρια σειρά κρίσεων σε ευρωτουρκικό θέμα. Η καταγωγή της ιδέας αυτής βρίσκεται στα τέλη της δεκαετίας του ‘90, στις κυβερνήσεις Σημίτη.

Η βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει η ιδέα της μετατροπής των προβλημάτων Κύπρου και Ελλάδας με την Τουρκία σε ευρωτουρκικά είναι η Τουρκία να δελεάζεται ή να απειλείται με κάποιον πειστικό τρόπο ότι η μη συνεργασία με τους Δυτικούς, ανάμεσά τους η Κύπρος και η Ελλάδα, συνεπάγεται άμεσα κάποιου είδους ζημιά για την ίδια. Είναι δηλαδή ο όποιος φόβος ή φιλοδοξία της ίδιας της Τουρκίας αυτά που μπορούν να μετατρέψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μοχλό (σχετικής) πίεσης προς την Τουρκία, παρά η δύναμη της ΕΕ που συνήθως σπαταλάται σε κοντόφθαλμες ιδιοτέλειες και χρονοβόρες διαδικασίες.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μετατοπίσεις στις αντιλήψεις για το ποιοι είναι οι βασικοί εθνικοί στόχοι και πώς αυτοί μπορούν να διεκδικηθούν τόσο σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ όσο και στην Τουρκία. Αυτές οι μετατοπίσεις είναι που καθιστούν το τωρινό ελληνικό εγχείρημα της αναβίωσης της εξωτερικής πολιτικής που έχει ως κεντρικό πυλώνα τη διεθνοποίηση των όποιων διαφορών με την Τουρκία ατελέσφορο ή ακόμα και επικίνδυνο. Με δυο λόγια, ο κόσμος σήμερα είναι διαφορετικός από τον κόσμο του 2004. Ατελέσφορο γιατί ξοδεύουμε χρόνο και διπλωματική δυναμική στην προσπάθεια να πείσουμε τη Γερμανία να δεχτεί και να πιέσει άλλους στην ΕΕ ότι η επιβολή σοβαρών κυρώσεων στην Τουρκία είναι επιβεβλημένη αντί να επικεντρώνουμε συνολικά ως ελληνισμός την προσοχή μας ώστε όχι μόνο η Τουρκία να εγκαταλείψει σειρά νεότερων διεκδικήσεων και πρακτικών, αλλά να αναγκαστεί να σκεφτεί σοβαρά ότι θα έπρεπε να αλλάξει στάση και στην Κύπρο. Επικίνδυνο γιατί η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δηλώσει ευθαρσώς και το αποδεικνύει σε σταθερή βάση με τις πράξεις της ότι το μόνο που αντιλαμβάνεται είναι η ισχύς.

Η ειρωνία της τωρινής κατάστασης είναι ότι μια αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία όχι μόνο θα διεθνοποιούσε την φετινή σειρά κρίσεων, όπως ακριβώς επιθυμεί η Ελλάδα, αλλά θα το έκανε και με τέτοιο τρόπο που θα έδινε στην Ελλάδα έναν πολύ ουσιαστικό μοχλό πίεσης προς τη Γερμανία ώστε η τελευταία να αναγκαστεί να προσαρμοστεί στις νέες ενδοευρωπαϊκές περιστάσεις και να κινηθεί πολύ ενεργητικότερα και αποτελεσματικότερα απέναντι στην Τουρκία για να ευοδοθούν οι δηλωμένοι στόχοι της για εκτόνωση μέσα από διάλογο.

Για να σταματήσουν τόσο η Κύπρος όσο και η Ελλάδα να κραδαίνουν μόνο απειλές ότι δεν θα συμμετέχουν σε διάλογο, οφείλουμε να θυμόμαστε ότι η χώρα αυτή δεν δείχνει καμιά πρόθεση να προσέλθει σε διάλογο εκτός κι αν θέσει εκείνη τους όρους του διαλόγου αυτού. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν τις δυνατότητες να βελτιώσουν τα δεδομένα απέναντι στην Τουρκία και συνάμα να συνεχίσουν να επιδιώκουν διπλωματικές λύσεις από θέσεις ηθικά, νομικά και στρατιωτικά ακόμα πιο ισχυρές. Η Ελλάδα οφείλει να προετοιμάζεται για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια σε ολόκληρη την επικράτεια και μαζί Ελλάδα και Κύπρος οφείλουν να συνεχίσουν τις προσπάθειες ώστε να βρεθεί κοινό έδαφος με την Αίγυπτο για την συνομολόγηση του σημείου επαφής των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών μεταξύ των τριών χωρών.

* Ο Αντώνης Μπασούκος διδάσκει στα τμήματα Πολιτικής Επιστήμης και Κοινωνιολογίας, Φιλοσοφίας και Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Έξετερ στο Ηνωμένο Βασίλειο
Militaire


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση