Η Μόρια και το εθνικό αδιέξοδο της χώρας

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

Τι έδειξε η πυρκαγιά και τα επεισόδια στη Μόρια; Ότι ο καταυλισμός είναι μία πυριτιδαποθήκη που μπορεί να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Δεν έχω εξειδικευμένες γνώσεις για το μεταναστευτικό. Υπάρχουν άλλοι πολύ καλύτεροι γνώστες του θέματος για να το αναλύσουν. Αν και φοβάμαι ότι θα διαφωνούν ανά... δύο. Όσο για τους πολιτικούς, ακόμα χειρότερα. Από τη στιγμή που μπαίνουν κομματικές ή ιδεολογικές παράμετροι, δεν περιμένω και πολλά. Όχι από τη σημερινή κυβέρνηση, αλλά από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε το πρόβλημα. Ένα πρόβλημα εθνικών διαστάσεων για τη χώρα μας που αποτελεί την κατ’ εξοχήν –αν όχι τη σχεδόν αποκλειστική– πύλη εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσφύγων και μεταναστών από την Ανατολή.

Η Ευρώπη βέβαια βρίσκεται αντιμέτωπη και με ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση. Τις ροές από την Αφρική. Μπορεί προς το παρόν τα φώτα να πέφτουν στη διάτρητη ελληνοτουρκική θαλάσσια μεθόριο και στα δύο ή και περισσότερων εκατομμύρια προσφύγων - μεταναστών που βρίσκονται στο τουρκικό έδαφος, όμως οι εν δυνάμει εξ Αφρικής ορμώμενοι μπορεί στο μέλλον να αποτελέσουν μία πραγματική "πυρηνική βόμβα" για τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν κρίνουμε από τους τριγμούς που ήδη έχουν προκληθεί από το μέχρι στιγμής μεταναστευτικό πρόβλημα...


Αλλά ας επιστρέψουμε στα δικά μας. Λυπάμαι αλλά νιώθω ότι βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο ενός εθνικού αδιέξοδου. Και ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει στα χέρια της μία πολύ "καυτή πατάτα", ίσως το χειρότερο από τα προβλήματα που μπορούσε να φανταστεί ότι θα κληθεί να διαχειριστεί. Και πώς να το διαχειριστείς αλήθεια... Η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσο ενός εκβιασμού του Τούρκου ηγέτη Ερντογάν προς την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να ενισχύσει τα οικονομικά οφέλη του ή να υλοποιηθούν –κατά τη δική του άποψη και οπτική–πλήρως τα συμφωνηθέντα του 2016. Μόνο που όσο η Άγκυρα διατηρεί αυτή τη σκληρή στάση και διαρκή απειλή, η οποία μεταφράζεται με άνοιγμα των συνόρων και την ανεμπόδιστη ροή προσφύγων προς την Ελλάδα, η Ευρώπη από την πλευρά της δεν φαίνεται διατεθειμένη να ενδώσει.

Και ποιος την πληρώνει; Εκείνος που δέχεται το πρώτο κύμα. Η Ελλάδα. Όσο για τις... συζητήσεις με Πακιστάν, Αφγανιστάν και Ιράκ για επαναπατρισμούς, περισσότερο με ανέκδοτο μοιάζουν... Από την πλευρά των ΗΠΑ δε, μάλλον δεν θα πρέπει να αναμένει κανείς πολλά. Συνδράμουν μέσω του ΝΑΤΟ και των επιχειρήσεών του στο Αιγαίο, αλλά προφανώς αυτό δεν επαρκεί. Ιδιαίτερα σε μία συγκυρία που οι σχέσεις τους με την Τουρκία δεν είναι σε καλό επίπεδο. Άλλωστε εκείνο που ενδιαφέρει κυρίως τους υπερατλαντικούς συμμάχους σε σχέση με το μεταναστευτικό είναι τα θέματα ασφάλειας και αντιτρομοκρατίας. Ας δούμε βέβαια και τι θα βγει από την επίσκεψη του κ. Πομπέο...

Τι γίνεται λοιπόν; Η Ελλάδα επί της ουσίας, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να διαπραγματευτεί σκληρά με τους εταίρους της χωρίς όμως να βρίσκεται σε θέση ισχύος. Τους εταίρους που... για να μην ξεχνιόμαστε έχουν κατά βάση κλείσει τις οδούς προώθησης μεταναστών στο εσωτερικό της Ε.Ε. Κάτι σαν... όσους πήραμε, πήραμε... Προφανώς και η χώρα μπορεί να διεκδικήσει πρόσθετα οικονομικά ανταλλάγματα. Είναι όμως αυτό αρκετό; Πολύ φοβάμαι ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι δυστυχώς και το πόσο μπορεί να αντέξει σε περίπτωση διόγκωσης εκ νέου των προσφυγικών ροών και η ελληνική κοινωνία.

Η οποία, για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, δεν είναι βέβαιο ότι θα φανεί και τόσο ανεκτική στο σύνολό της αν το πράγμα πάει να ξεφύγει... Και οι όποιες αντιδράσεις θα έχουν ευρύτερες επιπτώσεις, καθώς θα δώσουν την ευκαιρία σε πιο ακραίους να βγουν ξανά στην επιφάνεια. Αυτό που συνέβη στη Μόρια, σόκαρε τους κατοίκους των μεγάλων αστικών κέντρων, αλλά ήταν... μακριά. Στο νησί. Τι θα συμβεί αν αντίστοιχα γεγονότα ξεσπάσουν δίπλα στα σπίτια τους; Τι θα συμβεί αν κέντρα υποδοχής που ξεχειλίζουν από υπεράριθμους πρόσφυγες γίνουν μέτωπα συγκρούσεων μεταξύ των διαφόρων εθνικοτήτων που φιλοξενούν, ή λόγω της μιζέριας και της ανέχειας; Ή τι θα συμβεί αν στη Μόρια και αλλού, εκτός από "εσωτερικού χαρακτήρα", κάποια επεισόδια ξεφύγουν και πάρουν άλλη διάσταση; Με εμπλοκή ντόπιων πληθυσμών;

Συγγνώμη, αλλά δεν κινδυνολογώ καθόλου. Απλά ψύχραιμα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για να μπορούμε να διαχειριστούμε και να προλάβουμε. Και το μεταναστευτικό, τόσα χρόνια μετά τα πρώτα κύματα, εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται σαν μία... σκόνη που πρέπει να μπει κάτω από το χαλί. Και όχι σαν μία εν δυνάμει μείζονος σημασίας εθνική υπόθεση. Ας ελπίσουμε ότι οι αποφάσεις που ελήφθησαν στο υπουργικό συμβούλιο σε συνδυασμό με τη γλώσσα της διπλωματίας θα αποδώσουν κάποιους καρπούς. Μόνο που πρέπει πλέον να δράσουμε αποτελεσματικά και με ταχύτητα. Οι εξελίξεις αρχίζουν να μας ξεπερνούν...

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση