Ο Ερντογάν εναντίον της... τρομοκρατίας της μελιτζάνας

Του Κώστα Ράπτη

Ως διαπιστωμένα επιδέξιος τακτικιστής, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αξιοποιεί, ενόψει των κρίσιμων δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου στη γείτονα, κάθε είδους όπλα.

Για τον μητροπολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης, όπου κατοικεί το ένα πέμπτο του πληθυσμού της Τουρκίας και απ' όπου ο ίδιος ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία, έδωσε το χρίσμα της διεκδίκησης της δημαρχίας σε ένα "βαρύ όνομα” του κυβερνώντος κόμματος: τον έμπιστό του Μπιναλί Γιλντιρίμ, πρώην πρωθυπουργό και νυν πρόεδρο της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.

Σε περισσότερους από 30 μεγάλους δήμους το κόμμα του Ερντογάν εξασφάλισε κοινή εκλογική κάθοδο με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επαναβεβαιώνοντας τη συμμαχία που στάθηκε καθοριστική για την έκβαση των περσινών προεδρικών εκλογών.

Κινήσεις όπως ο πρόσφατος αιφνίδιος πόλεμος διπλωματικών ανακοινώσεων με την Κίνα σχετικά με τις διώξεις εναντίον της τουρκογενούς μουσουλμανικής μειονότητας των Ουιγούρων στην επαρχία του Σιντζιάνγκ δίνουν την κατάλληλη προεκλογική ώθηση στο τουρκικό εθνικό φρόνημα, αφαιρώντας την πρωτοβουλία των κινήσεων από το Κόμμα Μεγάλης Ενότητας (BBP), που διοργάνωσε ήδη επί του θέματος ογκώδη διαδήλωση και απομακρύνοντας τα βλέμματα από το πιο κοντινό και απείρως περίπλοκο μέτωπο της βόρειας Συρίας. Παράλληλα, οι δηλώσεις ανεπιφύλακτης στήριξης του Ερντογάν στον βαλλόμενο πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, συναντούν τη συμφωνία και τη συμπάθεια του αριστερού τμήματος του εκλογικού σώματος.


Στα νοτιοανατολικά, εντείνεται η απομόνωση και καταστολή του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP), το οποίο ο Ερντογάν μόλις εξομοίωσε με το εκτός νόμου ΡΚΚ, προκειμένου να εξασφαλισθεί η εκλογική νομιμοφροσύνη του συντηρητικού στρώματος του κουρδικού πληθυσμού. Και πράγματι: με τουλάχιστον 90 αυτονομιστές Κούρδους δημάρχους να έχουν καθαιρεθεί (εξ ων τουλάχιστον 40 βρίσκονται στη φυλακή) και με τις καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον στελεχών του HDP να πολλαπλασιάζονται τις τελευταίες ημέρες, οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) να προηγείται στις επίμαχες επαρχίες.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το HDP περιορίζεται να κατεβάσει συνδυασμούς μόνο στο ανατολικό τμήμα της Τουρκίας, ενώ στο δυτικό στηρίζει είτε ρητά (όπως στη Σμύρνη), είτε πλαγίως (όπως στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη) τους υποψηφίους της κεμαλιστικής αντιπολίτευσης (CHP).

Ωστόσο, όλα αυτά δεν είναι αρκετά για το ΑΚΡ. Διότι οι εκλογές, και μάλιστα οι δημοτικές, κρίνονται κατεξοχήν από τα θέματα της οικονομίας και της καθημερινότητας. Εξ ου και ο Ταγίπ Ερντογάν βρέθηκε να εξαπολύει μύδρους εναντίον αυτού που αποκάλεσε "διατροφική τρομοκρατία”.

Η νέα συνωμοσία κατά της Τουρκίας την οποία εντόπισε ο ισχυρός άνδρας της Άγκυρας αφορά... τις ντομάτες, τα αγγούρια και τις μελιτζάνες, που έχουν ανατιμηθεί κατά 39%, 53% και 81% αντιστοίχως μέσα σε έναν χρόνο.

Ο τιμάριθμος των διατροφικών ειδών συνολικά σημείωσε άλμα της τάξης του 30,7% σε ετήσια βάση, το μεγαλύτερο από το 2004, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης η οποία μαστίζει την Τουρκία από πέρσι.

Ειδικά για τα φρούτα και λαχανικά, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 64% σε ετήσια βάση και κατά 29,7% σε μηνιαία βάση μόνο τον Ιανουάριο.

Ήδη από τον Νοέμβριο διενεργήθηκαν έλεγχοι σε αποθήκες κρεμμυδιών, αφότου ο Ερντογάν κατήγγειλε πιθανή αποθησαύριση, ενώ ο προεδρικός γαμπρός και υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ ανακοίνωσε στις 8 Φεβρουαρίου ότι η κρατική τράπεζα Ziraat θα προσφέρει πακέτα για την ενθάρρυνση της δημιουργίας θερμοκηπίων. Παράλληλα, μηδενίστηκαν οι δασμοί στα εισαγόμενα κρεμμύδια.

Το υπουργείο Εμπορίου συνέχισε τους ελέγχους και την επιβολή προστίμων, ενώ κάποιες αλυσίδες σουπερμάρκετ απλώς έπαψαν να πωλούν μελιτζάνες και πιπεριές, προκειμένου να μην κατηγορηθούν για αισχροκέρδεια.

Το εντυπωσιακότερο βήμα ήταν η δημιουργία δημοτικών λαϊκών αγορών σε 50 σημεία στην Κωνσταντινούπολη και σε 15 στην Άγκυρα, όπου ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα να προμηθευτεί οπωροκηπευτικά μέχρι μιαν ορισμένη ποσότητα στη μισή τιμή. Οι τεράστιες ουρές που σχηματίσθηκαν κατά την πρώτη μέρα λειτουργίας αυτών των αγορών και το "δελτίο” στις επιτρεπόμενες πωλήσεις, αποτέλεσαν αντικείμενο μεγάλης χλεύης από αντιπολιτευόμενους πολιτικούς και δημοσιογράφους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στην πραγματικότητα, η κρίση αυτή αποκαλύπτει παλαιά διαρθρωτικά προβλήματα της τουρκικής αγροτικής παραγωγής και των δικτύων διανομής, τα οποία έφερε στην επιφάνεια κυρίως η υποτίμηση της λίρας.

Ο τουρκικός αγροτικός τομέας, που βασίζεται στην μικρή ιδιοκτησία και τη σχετικά χαμηλή εκμηχάνιση, υπολείπεται σε παραγωγικότητα. Ωστόσο, σε αντίθεση λ.χ. με την Ε.Ε., η στήριξή του με επιδοτήσεις εκλείπει (αντιπροσωπεύει μόλις το 2% του προϋπολογισμού). Το αποτέλεσμα είναι μια μαζική έξοδος 2,4 εκατ. προσώπων από την αγροτική παραγωγή, όπου πλέον ο μέσος όρος ηλικίας των απασχολουμένων διαμορφώνεται στα 55 έτη.

Ήδη το 2017 η αγροτική οικονομία αντιστοιχούσε στο 6% του ΑΕΠ (από 10% το 1998) και οι αγρότες το 2018 αποτελούσαν το 18,4% του εργατικού δυναμικού (έναντι 36% το 2000), σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία. Οι καλλιεργήσιμες γαίες έφθασαν τα 38 εκατ. εκτάρια το 2017, σημειώνοντας μείωση κατά 7,3% σε σχέση με το 2001.

Οι τομές που απαιτούνται στην αγροτική και διατροφική πολιτική της Τουρκίας προϋποθέτουν σχεδιασμό βαθύτερο από τις προεκλογικές καταγγελίες του Ερντογάν.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση