Όλα τα επισόδεια της σοβαρής κρίσης σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας

Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε χθες ότι η πρόσφατη απόφαση να ανασταλούν οι υπηρεσίες θεώρησης στις Αμερικανικές διπλωματικές εγκαταστάσεις της Τουρκίας ήταν λυπηρή.

«Πάνω απ’  όλα, αυτή η απόφαση είναι λυπηρή. Το γεγονός ότι ο πρεσβευτής στην Άγκυρα έλαβε μια τέτοια απόφαση και την υλοποίησε είναι λυπηρό «, δήλωσε ο Ερντογάν σε συνέντευξη Τύπου με τον Ουκρανό ομόλογό του Πέτρο Πόροσενκο στο Κίεβο.

Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι αξιωματούχοι του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών κάλεσαν τους ανταποκριτές τους στις ΗΠΑ για το θέμα και πρότειναν να δοθεί η απαραίτητη απάντηση, «με βάση τους κανόνες της αμοιβαιότητας».

Η κρίση

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία την Κυριακή διέκοψαν τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων από χώρα σε χώρα, σε μια εμβάθυνση της διπλωματικής κρίσης που πυροδότησε η σύλληψη του Τούρκου Μετίν Τοπούζ, στελέχους στην αμερικανική αποστολή στην Κωνσταντινούπολη.

Η αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα δήλωσε ότι «πρόσφατα γεγονότα» ανάγκασαν την αμερικανική κυβέρνηση να επανεκτιμήσει την «δέσμευση» της Τουρκίας στην ασφάλεια των αμερικανικών υπηρεσιών και του προσωπικού της διπλωματικής αποστολής στη χώρα.

Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο αριθμός των επισκεπτών κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης, «με άμεση ισχύ έχουμε αναστείλει όλες τις υπηρεσίες μη μεταναστευτικών θεωρήσεων, από όλες τις διπλωματικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία», ανέφερε.

Οι μη μεταναστευτικές θεωρήσεις χορηγούνται σε όσους ταξιδεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για τουρισμό, ιατρική περίθαλψη, επιχειρήσεις, προσωρινή εργασία ή σπουδές. Οι υπηρεσίες μετανάστευσης θεωρούνται μόνο για όσους επιθυμούν να ζήσουν μόνιμα στις ΗΠΑ.

Η Τουρκία απάντησε αναστέλλοντας «όλες τις υπηρεσίες θεωρήσεων» για Αμερικανούς στις ΗΠΑ, λέγοντας ότι τα μέτρα ισχύουν επίσης για τις θεωρήσεις που εκδίδονται online και στα σύνορα.

Σε μια προφανή προσπάθεια να αμφισβητήσει την αμερικανική ανακοίνωση, η τουρκική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, εξέδωσε δύο δηλώσεις που ήταν σχεδόν αντίγραφα λέξης προς λέξη από την αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα.

Κλήση στο ΥΠΕΞ

Ο επιτετραμμένος των ΗΠΑ στην πρεσβεία της Άγκυρας κλήθηκε χθες στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών μετά την απόφαση των ΗΠΑ να σταματήσουν τις υπηρεσίες θεώρησης στη χώρα, σύμφωνα με πηγές.

Σύμφωνα με πηγές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, η τουρκική πλευρά ζήτησε την ανατροπή της απόφασης, ενώ ο Τούρκος υφυπουργός μίλησε επίσης τηλεφωνικά με τον απερχόμενο Πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τζον Μπας, την Κυριακή.

«Βαθιά διαταραγμένη»

Οι τουρκικές δηλώσεις για ανησυχίες σχετικά με τη δέσμευση των ΗΠΑ που αφορούν την ασφάλεια των τουρκικών διπλωματικών εγκαταστάσεων και του προσωπικού, απαιτούσε τους περιορισμούς, αλλά το γεγονός ότι ισχύει μόνο για τους Αμερικανούς, αλλά και ότι περιλαμβάνει θεωρήσεις που εκδίδονται στα σύνορα και σε απευθείας σύνδεση επιβεβαίωσε την άποψη ότι η κίνηση είναι τιμωρητική και όχι αποτέλεσμα θεμάτων ασφάλειας...

Η πρώτη δήλωση της τουρκικής πρεσβείας αναφέρει ότι οι περιορισμοί ισχύουν για τις «θεωρήσεις διαβατηρίων» ενώ η δεύτερη αντικαθίσταται με «θεωρήσεις» γενικά. Δεν ήταν σαφές εάν αυτό σήμαινε ότι οι θεωρήσεις που έχουν ήδη σφραγιστεί στα διαβατήρια δεν θα γίνονταν δεκτές.

Πέρα από την αναφορά της στα «πρόσφατα γεγονότα», η αμερικανική   πρεσβεία στη δήλωσή της, έκανε ρητή αναφορά στη σύλληψη από τις τουρκικές αρχές ενός Τούρκου εργαζόμενου, στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη.

Ο εργαζόμενος είχε τεθεί υπό κράτηση από δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης, αργά την περασμένη Τετάρτη με κατηγορίες που τον συνέδεαν με τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν.

Ο υπάλληλος κατηγορείται για κατασκοπεία και ότι επιδίωξε να ανατρέψει την τουρκική κυβέρνηση.
Η αμερικανική πρεσβεία δήλωσε την Πέμπτη ότι ήταν «έντονα ενοχλημένη» από τη σύλληψη και απέρριψε τους ισχυρισμούς εναντίον του εργαζομένου ως «εντελώς χωρίς αξία».

Καταδίκασε επίσης διαρροές στον τοπικό Τύπο, οι οποίες ανέφεραν ότι προήλθε από πηγές της τουρκικής κυβέρνησης οι οποίες «φαινομενικά αποσκοπούσαν να εκθέσουν τον εργαζόμενο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης παρά στο δικαστήριο».

Αλλά ο εκπρόσωπος του Ερντογάν Ιμπραχήμ Καλίν υπερασπίστηκε τη σύλληψη, λέγοντας ότι «πρέπει να υπάρξαν σοβαρές ενδείξεις» και «έδειξε» μια τηλεφωνική κλήση που έγινε από το προξενείο της Κωνσταντινούπολης, σε ένα βασικό ύποπτο τη νύχτα του πραξικοπήματος.

«Σκανδαλώδης απόφαση»

Για τον Σονέρ Καγαπτάι, διευθυντή του τουρκικού προγράμματος στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή, η κατάσταση σημαίνει το ξεδίπλωμα μιας ιστορικής κρίσης στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.

«Η ιδέα αυτή αποσκοπούσε να πιέσει τις τουρκικές ελίτ, για να πείσουν τον Ερντογάν να σταματήσει να παρενοχλεί τους Αμερικανούς πολίτες στην Τουρκία – Νομίζω ότι ο Ερντογάν θα κάνει το αντίθετο και θα κλιμακωθεί η ένταση», είπα AFP.

Η τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak την περιέγραψε ως «σκανδαλώδη απόφαση από τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Τούρκοι αξιωματούχοι εξέφρασαν πρόσφατα την ελπίδα για μια νέα σελίδα στις σχέσεις Άγκυρα-Ουάσιγκτον υπό τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τράμπ, μετά την τελευταία του συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Η Τουρκία πιέζει την Ουάσιγκτον για την έκδοση του Γκιουλέν, που εδρεύει στην Πενσυλβανία, ο οποίος αρνείται οποιαδήποτε σύνδεση με την προσφορά πραξικοπήματος – αλλά η έλλειψη κινήσεων για το δημιούργησε περισσότερες εντάσεις.

Στο μεταξύ, τα μέλη της ασφαλείας Ερντογάν κατηγορήθηκαν από τις αμερικανικές αρχές μετά από συγκρούσεις με διαδηλωτές, εξαγριώνοντας την τουρκική προεδρία.

Ο Αμερικανός πάστορας Άντριου Μπράνσον, ο οποίος λειτουργούσε σε εκκλησία στη πόλη της Σμύρνης, κρατείται από τις τουρκικές αρχές από τον Οκτώβριο του 2016 με την κατηγορία ότι ήταν μέλος της ομάδας Γκιουλέν.

Ο Ερντογάν πρότεινε τον περασμένο μήνα ότι η Τουρκία θα μπορούσε να τον απελευθερώσει σε αντάλλαγμα για τον Γκιουλέν, αλλά η Ουάσιγκτον έδειξε ελάχιστο ενδιαφέρον για την πρόταση.

Ανεβαίνει το θερμόμετρο;

Σύμφωνα με χθεσινές πληροφορίες οι ΗΠΑ ενδέχεται να προχωρήσουν σε μερική ανάκληση του στρατιωτικού και διπλωματικού τους προσωπικού από την Τουρκία για «λόγους ασφαλείας», με πρώτους τους Αμερικανούς υπηκόους, μέλη των οικογενειών των εργαζομένων τόσο σε διπλωματικές όσο και σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Πληροφορίες από την Ουάσιγκτον, ανέφεραν επίσης ότι συζητείται και η πιθανότητα διακοπής ορισμένων στρατιωτικών προγραμμάτων καθώς η στάση της Τουρκίας με την προσπάθεια δημιουργίας δεσμών, με τη Ρωσία, τη Βενεζουέλα, την Παλαιστινιακή Χαμάς και το Ιράν, θεωρούνται εντόνως αντιαμερικανικά.

"Σημειώσεις"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση