Δυσαρέσκεια από την ανατολική πλευρά της Γερμανίας, προβληματίζει Βερολίνο και Βρυξέλλες

Του Sebastien Dullien

Οι Γερμανοί έχουν συνηθίσει το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι στη Νότια και Δυτική Ευρώπη δεν ήταν πάντα χαρούμενοι με την οικονομική πολιτική της Γερμανίας, ιδιαίτερα με την επιμονή της στη λιτότητα στη διάρκεια της κρίσης του ευρώ. Ωστόσο, αυτό που έχει διαφύγει της προσοχής είναι το γεγονός ότι η δυσαρέσκεια για την οικονομική κυριαρχία της Γερμανίας μεγαλώνει επίσης εκτός της ευρωζώνης, και ιδιαίτερα στα κράτη-μέλη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Το παρατήρησα πρόσφατα αυτό σε ένα πάνελ της κεντροαριστεράς, πριν από τις τσεχικές εκλογές (που έχουν προγραμματιστεί για τις 20/21 Οκτωβρίου). Αυτό που έγινε γρήγορα φανερό από τις παρατηρήσεις των συμμετεχόντων είναι ότι υπάρχει βαθιά ανησυχία για το γεγονός ότι οι τσέχικοι μισθοί δεν δείχνουν πλέον ότι έχουν την ορμή να φθάσουν το επίπεδο των γερμανικών. Ενώ στη δεκαετία του 1990 και του 2000 παρατηρήθηκε μια σταθερή σύγκλιση, δεν υπήρξε πρόοδος από το 2007.

Η ευθύνη για αυτή την σύγκλιση που εγκαταλείφθηκε, βρίσκεται στους ξένους επενδυτές, με το αφήγημα ότι "Γερμανία, Γαλλία και ΗΠΑ έχουν επενδύσει στην Τσεχία, και τώρα αποκομίζουν τα κέρδη ενώ οι Τσέχοι μένουν φτωχοί".

Η πηγή της δυσαρέσκειας είναι ότι μέχρι στιγμής, σχεδόν όλος ο χρηματοπιστωτικός κλάδος και ο μισός μεταποιητικός, ανήκει σε ξένους. Οι πολυεθνικές θέτουν τις τιμές για τα ενδιάμεσα προϊόντα που παράγουν τα τσεχικά εργοστάσια, και καθορίζοντας τις τιμές χαμηλά, συμπιέζουν τους μισθούς στην Τσεχία ενώ αυξάνουν τα περιθώριά τους.

Ένα θέμα που φαίνεται να ανανεώνεται συνεχώς είναι ότι οι εργαζόμενοι στις γραμμές παραγωγής στα εργοστάσια της Volkswagen στην Τσεχία, κερδίζουν μόλις το ένα τρίτο των μισθών που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στη VW στη Γερμανία, παρά το ότι οι γραμμές παραγωγής τρέχουν με την ίδια ταχύτητα και στις δύο περιοχές. Ως εκ τούτου, αν και η φυσική παραγωγικότητα αυτών των Τσέχων εργαζομένων υποτίθεται πως είναι ίδια με αυτή στη Γερμανία, οι μισθοί είναι σημαντικά χαμηλότεροι. Η προστιθέμενη αξία που μπορεί να αντληθεί, μπορεί να διανεμηθεί στους Γερμανούς εργαζόμενους της Volkswagen και στους μετόχους –με μια σιωπηρή υποστήριξη από τη γερμανική κυβέρνηση.

Αυτή η αλλαγή στην αντίληψη του ρόλου των γερμανικών επιχειρήσεων, είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή καθώς πολλές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, εδώ και καιρό βλέπουν τη Γερμανία ως τον κύριο υποστηρικτή τους στην προσπάθεια για σύγκλιση με τη Δύση. Η Δημοκρατία της Τσεχίας συγκεκριμένα, είχε εδώ και καιρό υιοθετήσει μια ρητή πολιτική πρόσκλησης ξένων επενδυτών στη χώρα για να επιταχύνει την ενσωμάτωσή της στις παγκόσμιες και ευρωπαϊκές αγορές.

Η αίσθηση ότι είναι Ευρωπαίοι δεύτερης κατηγορίας σε ό,τι αφορά τους μισθούς, έχει επίσης συνέπειες και σε άλλα πεδία πολιτικής. Ένας από τους συμμετέχοντες προχώρησε ακόμη περισσότερο και δήλωσε ότι η αντίσταση των Τσέχων να δεχθούν πρόσφυγες προέρχεται από το αίσθημα ότι η Γερμανία συμπεριφέρεται σαν μια "αυτοκρατορική δύναμη" και ότι οι Τσέχοι θα είχαν αποδεχθεί πρόσφυγες εάν η Γερμανία είχε διευκολύνει την σωστή σύγκλιση των μισθών.

Αυτό μπορεί να είναι υπερβολικό αλλά αποδεικνύει ένα εκπληκτικό επίπεδο δυσαρέσκειας με τα οικονομικά οφέλη της συμμετοχής στην ΕΕ. Και υποδηλώνει ότι το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες ενδέχεται να έχουν παραμελήσει το ζήτημα του βιοτικού επιπέδου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, εξαιτίας της κατανοητής ενασχόλησης με την κρίση του ευρώ στον εσωτερικό πυρήνα της Ένωσης.

Η αποκατάσταση αυτής της ισορροπίας τώρα μοιάζει αναγκαία εάν η ΕΕ επιθυμεί να περιορίσει την ανάπτυξη του λαϊκισμού σε αυτά τα νεότερα κράτη μέλη και να τα κρατήσει δεσμευμένα στο ευρωπαϊκό project.

Capital



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση