Γιατί η τρομοκρατία ήρθε για να μείνει

Μόλις αντιμετωπίσουμε το ισλαμικό πρόβλημα, θα μεταμορφωθεί σε μια νέα μορφή, σχολιάζει ο Raffaello Pantucci, διευθυντής διεθνών σπουδών ασφαλείας στο Royal United Services Institute.
Οι πιο οργανωμένες ανθρώπινες κοινωνίες μαστίζονται από την τρομοκρατία. Εντός οποιουδήποτε δομημένου συστήματος θα υπάρχει ένα πολιτικό φάσμα και στα τέλη αυτού του φάσματος θα υπάρχουν ακραίες περιοχές όπου κατοικούν άνθρωποι οι οποίοι αισθάνονται ότι η υπόλοιπη κοινωνία δεν ακούει ένα πολιτικό μήνυμα που πρέπει να την αφυπνίσει. Την περασμένη εβδομάδα, ο Jonathan Evans, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου MI5, δήλωσε ότι πιστεύει ότι η Βρετανία θα αντιμετωπίζει την ισλαμική τρομοκρατία για τουλάχιστον άλλα 20 χρόνια. Και η πραγματικότητα είναι ότι μόλις αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, θα μεταμορφωθεί απλά σε μια νέα μορφή.

Για να φτάσουμε στην προέλευση της βίαιης ισλαμιστικής τρομοκρατίας, πρέπει να πάμε πολύ πίσω από τις θεαματικές επιθέσεις εναντίον των ΗΠΑ στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, στο 1979, ένα χρόνο που συγκλόνισε τον μουσουλμανικό κόσμο. Η ιρανική επανάσταση, η σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν και η πολιορκία στο Μεγάλο Τζαμί στη Μέκκα από μια ομάδα φανατικών έδειξαν τη βίαιη δύναμη των φονταμενταλιστικών ιδεών και τη δύναμή τους να αναστατώσουν την καθιερωμένη τάξη. Αυτά τα τρία γεγονότα έδειξαν πώς τα βίαια πολιτικά κινήματα που εμπνέονται από την ισλαμική θεολογία θα μπορούσαν να απειλήσουν υπερδυνάμεις. Αυτό ήταν το μάθημα που πήραμε από την αντιπαράθεση των αρχιτεκτόνων της αντιπαράθεσης της Αλ Κάιντα με τη δύση που κορυφώθηκε στις 9/11.

Το Isis είναι από πολλές απόψεις απλώς μια εξέλιξή τους. Με τις επιθέσεις στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον, πριν από σχεδόν 16 χρόνια, δεν ήταν η πρώτη φορά που επισκέφθηκαν τη δυτική τρομοκρατία, φυσικά. Πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, η Ευρώπη είχε υπομείνει διαδοχικά κύματα τρομοκρατικής βίας. Οι υπεύθυνοι συμπεριλάμβαναν δεξιές και αριστερές ομάδες, χωριστά τμήματα όπως ο IRA και η Eta, τα δίκτυα της Μέσης Ανατολής που συχνά συνδέονται με τις υπηρεσίες πληροφοριών των εχθρικών κρατών και (ειδικά στην περίπτωση της Γαλλίας) βίαιους ισλαμιστές που συνδέονταν με την Αλγερία και τη σύγκρουση στη Βοσνία.

Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, είδαν πολλές βίαιες ομάδες να δραστηριοποιούνται καθ' όλη τη μεταπολεμική περίοδο - από τους υπερασπιστές της λευκής υπεροχής ως τις αριστερές οργανώσεις όπως η Weather Underground και το δεξιό κίνημα του "πατριώτη" με το οποίο είχε συνδεθεί ο βομβιστής της Οκλαχόμα Τίμοθι Μακ Βέι.

Αλλά όλα αυτά ξεπεράστηκαν από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οι οποίες άλλαξαν την αντίληψή μας για την τρομοκρατική βία. Μέσα σε μια νύχτα, η ισλαμική τρομοκρατία έγινε το κύριο μέλημα των δυτικών υπηρεσιών ασφαλείας. Και με βάσιμους λόγους - η οργανωτική αποτελεσματικότητα και φιλοδοξία της αλ-Κάιντα, που αποδείχτηκαν από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ήταν κάτι πρωτοφανές. Τα προηγούμενα ενεργά κινήματα φάνηκαν να ξεθωριάζουν ή να υποχωρούν, η δραστηριότητά τους υποβαθμίστηκε από το μέγεθος αυτού που έκανε η Αλ-Κάιντα. Αλλά δεν εξαφανίστηκαν. Ενώ μερικοί στράφηκαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, πολύ λίγοι εγκατέλειψαν. Αριστερές ομάδες συνεχίζουν να εκτελούν εκστρατείες βομβιστικών επιθέσεων σε μέρη της Ευρώπης, ενώ η άκρα δεξιά απολαμβάνει μία αναγέννηση σε όλη τη Δύση.

Η Eta και ο IRA απέκλεισαν ως επί το πλείστον τη βία, αλλά η τρομοκρατία που σχετίζεται με την Ιρλανδία εξακολουθεί να αποτελεί βασική μέριμνα για τις βρετανικές υπηρεσίες ασφαλείας. Και πολλές άλλες ομάδες εξακολουθούν να υπάρχουν σε μειωμένες αλλά ακόμα ενεργές μορφές. Η τρομοκρατία, όπως φαίνεται, ποτέ δεν φεύγει τελείως. Το πιο σημαντικό, τα εμπλεκόμενα άτομα δεν φεύγουν. Κάποιοι πεθαίνουν, μερικοί προχωρούν και ορισμένοι είναι φυλακισμένοι, αλλά άλλοι μένουν ελεύθεροι και συνεχίζουν τον αγώνα ακόμα και όταν γερνούν. Η πρόσφατη επίθεση στη Γέφυρα του Λονδίνου έδειξε πώς μια συγκεκριμένη ομάδα, η Αλ Μουχατζιρούν, συνεχίζει να δημιουργεί προβλήματα σε διάστημα 20 ετών από τότε που ξεκίνησε στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι παλαιότεροι ιεροκήρυκες μιλάνε με τους νεότερους ακολούθους, δημιουργώντας μια αυτοσυντηρούμενη δομή στην οποία οι οπαδοί τελικά γίνονται ηγέτες και με τη σειρά τους βρίσκουν τους δικούς τους νεοσύλλεκτους. Αυτός ο αυτοπαραγωγικός κύκλος σημαίνει ότι η εξάλειψη αυτών των ομάδων είναι μια μακρά διαδικασία που τελικά τελειώνει μόνο όταν ένα ιδεολογικό κύμα ξεπεραστεί από ένα άλλο. Για να συμβεί αυτό, μια ιδεολογία πρέπει πρώτα να φθαρεί. Αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό συμβαίνει με το σημερινό κύμα του βίαιου ισλαμισμού. Η Αλ Κάιντα ανασυγκροτείται στο πεδίο της μάχης στη Συρία, ενώ τα παρακλάδια της στη βόρεια Αφρική, την Υεμένη και την ανατολική Αφρική συνεχίζουν να ευδοκιμούν. Το Isis μπορεί να χάνει τις πρωτεύουσες του στη Συρία και το Ιράκ, αλλά, καθώς συνεχίζει τις επιθέσεις ανά τον κόσμο, διατηρεί κάποια δύναμη.

Η τρομοκρατία δεν ξεκίνησε με το Isis ή την Αλ Κάιντα. Ούτε θα τελειώσει μαζί τους. Η τρέχουσα επικρατούσα ισλαμική ιδεολογία και ομάδες μπορεί να ξεπεραστούν από τα γεγονότα, αλλά αναμφίβολα θα αντικατασταθούν από άλλους. Και όπως επεσήμανε ο Έβανς, η μακρά ουρά που αφήνουν οι γενιές των οπαδών σημαίνει ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας θα παρακολουθούν με προσοχή τους ανθρώπους για αρκετό καιρό ακόμα.

ft.com
AntiNews


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση