Η σκοτεινή πλευρά των προσφυγικών ροών

Γράφει ο Σταύρος Τζήμας

Δευτέρα πρωί στην οδό Αγγελάκη, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, με σταματάει μελαψός νεαρός άντρας, γύρω στα είκοσι. «Εχω τέσσερις μέρες να φάω, μήπως μπορείτε να μου δώσετε πέντε ευρώ;», με ρωτά σε άψογα αγγλικά. Ηταν καλοντυμένος, έφερε σακίδιο στον ώμο και δεν έδειχνε να ανήκει στους Ρομά επαίτες που «κατεβάζουν» με πουλμανάκια τα οργανωμένα κυκλώματα από τη Βουλγαρία για να ζητιανεύουν στο κέντρο της πόλης.

Δίνοντάς του αυτό που ζήτησε, ανοίγω συζήτηση και μαθαίνω ότι έφθασε μέσω Τουρκίας από τη Συρία, θέλει να πάει στη Γερμανία, αλλά του τελείωσαν τα χρήματα. «Είμαι έτοιμος να δουλέψω, οτιδήποτε, για να βγάλω χρήματα να συνεχίσω», απαντά.

Δεν ξέρω αν πήγε στο κοντινό δημαρχείο όπως του πρότεινα, μήπως και μπορέσουν να τον βοηθήσουν από εκεί, όμως παρόμοιες ιστορίες έρχονται στο φως καθημερινά για τα όσα διαδραματίζονται στην «κοίτη» και στις «όχθες» των προσφυγικών ροών που κινούνται από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη.

Συμπλοκές ανάμεσα σε θρησκευτικές φατρίες, αιματηρά επεισόδια μεταξύ μεταναστών και προσφύγων, ξυλοδαρμοί απο τις τουρκικές αστυνομικές αρχές. Αλλά και εξαφανίσεις παιδιών, σεξουαλική κακοποίηση γυναικών σε σκηνές και καταυλισμούς, συνευρέσεις γυναικών με άντρες επί πληρωμή για να εξοικονομήσουν χρήματα για τους διακινητές, εκβιασμοί, «μαύρη αγορά» σε κινητά, ακόμα και πυροβολισμοί εναντίον ομάδων που κινούνται σε δασικές περιοχές από κυνηγούς που εκλαμβάνουν ως θηράματα τους πρόσφυγες (!) είναι μερικά από όσα συμβαίνουν στη σκοτεινή πλευρά των μετακινήσεων και φτάνουν με τη μορφή καταγγελιών στις διεθνείς οργανώσεις.

Γυναίκες και παιδιά

Σε δηλώσεις του στο τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera ο περιφερειακός υπεύθυνος του Τομέα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Ron Redmond μίλησε για αναφορές στο προσωπικό της Υ.Α., σύμφωνα με τις οποίες, γυναίκες, οι οποίες περνούν από την Τουρκία με προορισμό την Ελλάδα, σε πολλές περιπτώσεις τοποθετούνται στις ίδιες σκηνές με άντρες, με αποτέλεσμα να «νιώθουν ιδιαίτερη ανησυχία». Κατά τον ίδιο, στη διαδρομή από τη Συρία προς την Ευρώπη «πολλές γυναίκες των οποίων τα χρήματα έχουν κλαπεί, ή τελειώσει, προκειμένου να μπορέσουν να συνεχίσουν το ταξίδι στην ελπίδα, αναγκάζονται να συνευρεθούν με άντρες επί πληρωμή».

Παράλληλα, η τουρκική ειδησεογραφική ιστοσελίδα azinlikca.online ανέφερε ότι η οργάνωση Save the Children «έχει καταγράψει πολλά περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, ενώ πολύ σημαντικός είναι επίσης ο αριθμός των εξαφανισμένων παιδιών». Σύμφωνα με στοιχεία της οργάνωσης «Missing Children Europe», την οποία επικαλείται ο ίδιος ιστότοπος, το 50% των παιδιών που φθάνουν ασυνόδευτα στα κέντρα υποδοχής προσφύγων εξαφανίζονται τις πρώτες 48 ώρες από την άφιξή τους και δεν εντοπίζονται ποτέ.

Η Διεθνής Αμνηστία κατήγγειλε την Τουρκία για ωμή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων, μετά τη συμφωνία με την Ε.Ε. για μέτρα ανάσχεσης των ροών.

Κι ακόμα, στις τουρκικές αρχές αποδίδονται πράξεις βίας εναντίον προσφύγων που ζουν εκτός καταυλισμών στις νοτιοανατολικές περιοχές, οι οποίοι για να επιβιώσουν αναγκάζονται να εργαστούν παράνομα ή να ζητιανεύουν. «Οι αστυνομικοί χτύπησαν την πόρτα σαν να ήθελαν να τη σπάσουν», κατέθεσε στη Διεθνή Αμνηστία η 36χρονη Γκάντα, που ζούσε σε φτωχικό διαμέρισμα της Κωνσταντινούπολης μαζί με τα πέντε παιδιά της. «Ενώ τα παιδιά ούρλιαζαν από τον φόβο, η αστυνομία πήρε την οικογένειά μου και, χωρίς καμία εξήγηση, μας έστειλε σε κέντρο κράτησης στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Ηταν σαν να είμαστε εγκληματίες», πρόσθεσε.

Μόνον 260.000 πρόσφυγες, σε σύνολο 2.200.000 που έχουν καταφύγει στην Τουρκία, φιλοξενούνται σε οργανωμένους καταυλισμούς. Οι υπόλοιποι ζουν διάσπαρτοι σε όλη τη χώρα, άνεργοι, χωρίς χρήματα, πεινασμένοι, διωκόμενοι από την αστυνομία, και δίχως ελπίδα ότι σύντομα θα επιστρέψουν στα σπίτια τους ή θα μπορέσουν να φτάσουν στην Ευρώπη. Τα κρούσματα βίας εις βάρος τους από αστυνομικούς αλλά και ντόπιους, που θεωρούν ότι οι πρόσφυγες τους παίρνουν τις δουλειές, τείνουν να λάβουν μορφή επιδημίας σε πολλές περιοχές της Τουρκίας.

Και «φροντιστήρια»

Κι όσο οι Ευρωπαίοι αυστηροποιούν τους ελέγχους στα σύνορα, τόσο η βιομηχανία παραγωγής πλαστών εγγράφων και τα κυκλώματα των διακινητών αυξάνουν τα κέρδη τους. Εκτός από το να τους εφοδιάζουν με διαβατήρια ή άλλα έγγραφα που τους εμφανίζουν προερχόμενους από εμπόλεμες περιοχές, λειτουργούν στη Συρία και την Τουρκία και... «φροντιστήρια» στα οποία οι διακινητές «εκπαιδεύουν» τους πρόσφυγες πώς να παραπλανούν τις αρχές κατά τους συνοριακούς ελέγχους.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «24 ΩΡΕΣ» της Σόφιας, η οποία δημοσιεύει δηλώσεις του πρώην επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών του Στρατού της Βουλγαρίας Τσάβδαρ Τσερβενκόφ, στη Συρία λειτουργούν και ακμάζουν ειδικά σχολεία για την κατάρτιση των προσφύγων. «Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι χιλιάδες πρόσφυγες που περνούν από την Τουρκία στην Ελλάδα δεν θα έφθαναν στα ελληνικά νησιά χωρίς τη σιωπηρή έγκριση του κράτους», ανέφερε.

«Οι άνθρωποι πληρώνουν για να ενημερωθούν τι έγγραφα χρειάζονται για να πάνε στη Γερμανία και για πληροφορίες σχετικά με τις κατάλληλες οδούς μετανάστευσης. Επίσης λαμβάνουν οδηγίες σχετικά με ποια προφορά να χρησιμοποιούν και πώς να συμπεριφέρονται στις συνεντεύξεις, με σκοπό να παραπλανήσουν τους διερμηνείς», πρόσθεσε.

Με ανακοίνωσή της, εξάλλου, η Αστυνομία της Βουλγαρίας καλεί τους κυνηγούς στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην πυροβολούν στα δάση ό,τι κινείται (...) καθώς ο στόχος μπορεί να μην είναι αγριογούρουνο, αλλά πρόσφυγας που επιχειρεί να περάσει κρυφά στη χώρα...

Πηγή εφημ. "Καθημερινή"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση