Bloomberg View: "Πούλησε" την Ελλάδα ο Putin;

Του Leonid Bershidsky

Υπήρξε μια σωρεία θεωριών συνωμοσίας για τις μυστικές παραχωρήσεις που υποτίθεται ότι έχει κάνει ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin στους Δυτικούς ηγέτες. Η τελευταία εξ αυτών, υποστηρίζει ότι ο Putin θα μπορούσε να είχε βοηθήσει την Ελλάδα να βγει από το ευρώ αλλά άλλαξε πορεία την τελευταία στιγμή, οδηγώντας ως εκ τούτου τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στην κρύα αγκαλιά των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ελληνική εφημερίδα "το Βήμα" δημοσίευσε στις αρχές της εβδομάδας ότι ο Τσίπρας είχε ζητήσει από τον Putin δάνειο 10 δισ. δολαρίων, έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορέσει να επιστρέψει στην δραχμή. Εάν επανεισήγαγε το εθνικό νόμισμα, θα χρειαζόταν συναλλαγματικά αποθέματα για να το υποστηρίξει, και η Ελλάδα έχει ξεμείνει από το ευρώ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ρωσία πρότεινε την ιδέα μιας προκαταβολής 5 δισ. δολαρίων για την κατασκευή ενός αγωγού αερίου που να περνάει από την Ελλάδα, ένα μέρος του project Turkish Stream που η Ρωσία και η Ελλάδα συμφώνησαν να κατασκευαστεί τον Ιούνιο.

Το "το Βήμα" είναι μια αξιόπιστη εφημερίδα, επομένως 17 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας έχουν επισήμως απευθύνει ερώτημα στον Τσίπρα εάν το δημοσίευμα ήταν αληθινό. Ο πρωθυπουργός πιθανώς θα το αρνηθεί, όπως έκανε το Κρεμλίνο την Τετάρτη. Ο γραμματέας Τύπου του Putin, Dmitri Peskov, δήλωσε στο Interfax ότι "η ελληνική ηγεσία ποτέ δεν ζήτησε βοήθεια από την Ρωσία". Ωστόσο, εάν το δημοσίευμα ήταν αληθινό, θα διευθετούσε ορισμένες εκκρεμότητες.

Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, ο πρώην Έλληνα υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, δήλωσε πως υπάρχει μια "μικρή ομάδα, ένα υπουργικό συμβούλιο πολέμου" εντός του υπουργείου, περίπου πέντε ατόμων, που εργαζόταν πάνω σε ένα σενάριο για μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, αλλά δεν ελήφθη απόφαση για την υλοποίηση του σχεδίου. Στις 10 Ιουλίου, ο Βαρουφάκης έγραψε στην Guardian ότι μια έξοδος από το ευρώ θα απαιτούσε πόρους που η Ελλάδα δεν έχει:

"Για να βγούμε (από το ευρώ), θα πρέπει να σχεδιάσουμε ένα νέο νόμισμα από την αρχή. Στο κατεχόμενο Ιράκ, η εισαγωγή νέων χαρτονομισμάτων πήρε σχεδόν ένα χρόνο, 20 περίπου Boeing 747s, την κινητοποίηση του αμερικανικού στρατού, τρεις εταιρείες εκτύπωσης και εκατοντάδες φορτηγά. Ελλείψει μιας τέτοιας υποστήριξης, το Grexit θα είναι αντίστοιχο του να ανακοινωθεί μια μεγάλη υποτίμηση περίπου 18 μήνες πιο πριν: μια συνταγή για την εκκαθάριση όλων των ελληνικών κεφαλαίων και την μεταβίβαση αυτών στο εξωτερικό με κάθε διαθέσιμο μέσο".

Η υποστήριξη θα μπορούσε να είχε ληφθεί από λίγες μόνο χώρες, την Ρωσία και την Κίνα συγκεκριμένα. Η Κίνα ήταν απρόθυμη να βοηθήσει την Ελλάδα να βγει από το ευρώ. Όταν ο πρωθυπουργός Li Keqiang συναντήθηκε με τους Ευρωπαίους πολιτικούς και γραφειοκράτες στις Βρυξέλλες τον Ιούνιο, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Hua Chunying, δήλωσε ότι "η Κίνα ελπίζει να δει ότι η Ελλάδα θα μείνει στην ευρωζώνη" και ότι "τα μέλη της ευρωζώνης είναι ικανά και αρκετά σοφά για να επιλύσουν το πρόβλημα χρέους κατάλληλα". Η Ρωσία φάνηκε πιο φιλόξενη: τον Μάιο, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Sergey Storchak, πρότεινε η Ελλάδα να ενταχθεί στις BRICS –Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική- και ότι η νέα αναπτυξιακή τράπεζα των BRICS θα μπορούσε να βοηθήσει με δάνεια.

Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο ο Τσίπρας τηλεφώνησε στον Putin στις 6 Ιουλίου, την ημέρα μετά από το δημοψήφισμα που οι Έλληνες συντριπτικά απέρριψαν τις προτάσεις των όρων διάσωσης των πιστωτών της χώρας. Η Ρωσία απάντησε ότι οι δύο πλευρές απλώς συζήτησαν τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας "καθώς και συγκεκριμένα θέματα που αφορούν την περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνό-ρωσικής συνεργασίας".

Το τηλεφώνημα του Τσίπρα ήταν μέρος μιας μπλόφας για να ενισχύσει την διαπραγματευτική του θέση με τους πιστωτές, κάνοντάς τους να νομίσουν ότι είχε άλλες επιλογές. Εάν ναι, η μπλόφα είχε αποτέλεσμα, αλλά όχι αυτό που θα έπρεπε. Στις 8 Ιουλίου ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Donald Tusk, δήλωσε στον Τσίπρα: "Ψάξε για βοήθεια μεταξύ των φίλων σου και όχι μεταξύ των εχθρών σου, ιδιαίτερα όταν αυτοί δεν είναι σε θέση να σε βοηθήσουν".

Ο Tusk φάνηκε να υπονοεί ότι ο Τσίπρας είχε ζητήσει βοήθεια από τον Putin.

Ο Tusk έκανε τουλάχιστον ένα πράγμα λάθος ωστόσο. Η Ρωσία θα μπορούσε εύκολα να δώσει τα 10 δισ. δολάρια που "το Βήμα" ανέφερε ότι θα ήταν αναγκαίο για την Ελλάδα ώστε να αλλάξει νόμισμα και να μεταφερθεί στη νέα δραχμή. Αν και η Ρωσία συναντά προβλήματα από τις χαμηλές τιμές πετρελαίου, εξακολουθεί να έχει περισσότερα από 360 δισ. δολάρια σε ξένα αποθεματικά. Και πάλι ωστόσο, ο Putin δεν προσέφερε βοήθεια.

Ο Alexander Baunov του Moscow Carnegie Center, ο οποίος κάποτε υπηρέτησε ως Ρώσος διπλωμάτης στην Ελλάδα, υπέθεσε ότι ο Putin είχε λίγα να κερδίσει: η υποστήριξη για την Ελλάδα δεν θα διασφάλιζε μια ελληνική ψήφο εναντίον των οικονομικών κυρώσεων, αν μη τι άλλο διότι η κυβέρνηση Τσίπρα δεν ήταν αρκετά σταθερή, και δεν θα εξασφάλιζε πρόσβαση σε προσοδοφόρα assets. Οι θεωρητικοί συνωμοσίας, από το blog του Zerohedge,εκτιμούν πως ο Putin πρέπει να υποχώρησε, ως κάποια παραχώρηση προς την Γερμανίδα Καγκελάριο Angela Merkel:

"Η Merkel ξαφνικά έχει μια τεράστια ευγνωμοσύνη να πληρώσει στον Vladimir, του οποίου η προδοσία των Ελλήνων Μαρξιστών, είναι αυτή που επέτρεψε στην ευρωζώνη να συνεχίσει στην τρέχουσα μορφή της. Το ερώτημα τώρα είναι ποιο είναι το αντάλλαγμα του Vladimir που απογοήτευσε την ελληνική κυβέρνηση, της οποίας η τύχη ήταν στα χέρια ενός πρώην κατασκόπου της KGB".

Αυτή η συζήτηση υπενθυμίζει τους φόβους των Ουκρανών ότι οι ΗΠΑ τους "πουλάνε" στον Putin με αντάλλαγμα την βοήθειά του για μια συμφωνία με το Ιράν. Με την ίδια αμφίβολη λογική, θα μπορούσε να ισχύει ότι αυτή η μη παρέμβαση στην Ελλάδα, ήταν το ευρωπαϊκό μέρος της ίδιας συμφωνίας που επέτρεψε στον Putin να "παγώσει" την ουκρανική διαμάχη με την σιωπηρή έγκριση των δυτικών αντιπάλων του;

Αυτή η θεωρία είναι προφανώς πολύ βολική. Ωστόσο η συμπεριφορά του Putin, τόσο στις συνομιλίες με το Ιράν και στην ελληνική κρίση, δείχνει σαφώς ότι δεν είναι ένας τρελός δικτάτορας. Κάνει ό,τι μπορεί για να δείξει στους δυτικούς ηγέτες ότι είναι ένας υπεύθυνος παράγοντας ο οποίος είναι επιθετικός μόνο όταν πρόκειται για θέματα που αφορούν τα εδάφη του. Δεν έχει ζητήσει τίποτα ρητά ως αντάλλαγμα, μόνο να κάνουν τα στραβά μάτια στις προσπάθειές του να ανατρέψει την Ουκρανία και μια συγκεκριμένη απόσταση από τους Ουκρανούς (αντί-Ρώσους) ηγέτες. Η απάντηση της Δύσης στην ουκρανική κρίση θα μας πει εάν οι θεωρητικοί της συνωμοσίας έχουν δίκιο.

Πηγή Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση