Η ναυμαχία στο Αιγαίο με την τουρκική ΝΟΤΑΜ

Γράφει ο Αλέξανδρος Τάρκας

Η τουρκική ΝΟΤΑΜ δέσμευσης του μισού Αιγαίου για την εκτέλεση αεροναυτικών ασκήσεων έως τα τέλη του έτους αντιμετωπίστηκε ταχέως και αποτελεσματικά από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και το ΝΑΤΟ, αλλά αναγγέλλει την (ορατή από το φθινόπωρο του 2014) πρόθεση της Αγκυρας για το άνοιγμα πολλών μετώπων στις διμερείς σχέσεις.

Οι πιο αισιόδοξες διπλωματικές πηγές δίνουν έμφαση σε καθησυχαστικές πληροφορίες και εκτιμήσεις ότι η Τουρκία, εν όψει ενός νέου γύρου διαλόγου με την Ελλάδα, είναι αναμενόμενο να κλιμακώνει τον σχεδιασμό της, ώστε να εξεταστούν περισσότερα ανοιχτά ζητήματα.

Οι πιο απαισιόδοξες πηγές σημειώνουν ότι ο πρόεδρος Τ. Ερντογάν, ο πρωθυπουργός Α. Νταβούτογλου και ο υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου έχουν κάνει στροφή στην πολιτική τους έναντι της Αθήνας, προσθέτοντας ότι, ακόμα κι αν υπάρξει παραγωγικός διάλογος, η τουρκική ηγεσία θα προσπαθήσει να αποσπάσει τα μέγιστα σε ελάχιστο χρόνο. Μια (σύντομη) θερμή κρίση, ειδικά όσο η οικονομία της Ελλάδας και οι σχέσεις της με πολλούς εταίρους στην Ε.Ε. δοκιμάζονται, θα διευκόλυνε τις τουρκικές επιδιώξεις.

Καθώς η οικονομική κρίση προηγείται στις προτεραιότητες των κομμάτων και της κοινής γνώμης έναντι των θεμάτων εθνικής ασφάλειας, λίγοι έχουν διαγνώσει ότι το 2014 σφραγίστηκε από σοβαρές (ποσοτικές και ποιοτικές) διαφοροποιήσεις της τουρκικής τακτικής:

• Πρώτον, οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου τριπλασιάστηκαν, έναντι του 2013, και, αντί των «συνήθων» σύντομων πτήσεων μαχητικών, εγκαινιάστηκαν οι (μεγάλης διάρκειας) περιπολίες των CN-235 ηλεκτρονικού πολέμου.
• Δεύτερον, οι υπερπτήσεις (και κατοικημένων) ελληνικών νησιών αυξήθηκαν το 2013-14 έναντι σαφούς κάμψης το 2011-12, ενώ επίσης αυξήθηκαν οι πλόες τουρκικών πολεμικών στα ελληνικά χωρικά ύδατα, παραβιάζοντας τους κανόνες αβλαβούς διέλευσης.
• Τρίτον, η Αγκυρα συνέχισε τις προσπάθειες de facto κατάργησης των ελληνικών πεδίων βολής είτε με την κατάθεση διάφορων τεχνικής φύσεως προτάσεων είτε με ευθείες απειλές. Η ανακληθείσα ΝΟΤΑΜ, πέραν του μη σεβασμού του διεθνούς δικαίου, θα οδηγούσε στην περιορισμένη (και με κινδύνους) χρήση των πεδίων βολής από την ελληνική Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό.
• Τέταρτον, για πρώτη φορά από την έναρξη της μαζικής λαθρομετανάστευσης από τη θάλασσα η Αγκυρα σκηνοθέτησε περίεργα περιστατικά, κατηγορώντας το Λιμενικό Σώμα για υποτιθέμενη αποβίβαση ατόμων σε τουρκικές βραχονησίδες. Πρόκειται για προβοκάτσια με απρόβλεπτες συνέπειες.
• Πέμπτον, δεν δίστασε να επέμβει και σε εσωτερικά θέματα της Ελλάδας, έστω παρασκηνιακά, θέτοντας τον Σεπτέμβριο στον τότε υπουργό Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλο ζήτημα προσβολής των τουρκικών συμφερόντων από τον νέο αντιρατσιστικό νόμο! Προς έκπληξη όσων παρακολούθησαν την άχρωμη θητεία του κ. Βενιζέλου στο υπουργείο Εξωτερικών ή τη «μεγαλειώδη» ηγεσία του στο ΠΑΣΟΚ (από το 44% στο 4%), ήταν ευτυχώς σαφής και κοφτός στις απαντήσεις του προς τον κ. Τσαβούσογλου.

Εναντι όλων αυτών, το θετικό στοιχείο για την ελληνική διπλωματία είναι ότι οι κρίσεις στην ευρύτερη περιοχή (Ουκρανία, Συρία, Βόρεια Αφρική) έχουν κάνει το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και εν μέρει την Ε.Ε. να συνειδητοποιήσουν ότι η Δύση δεν έχει την πολυτέλεια και μιας έντασης Αθήνας - Αγκυρας. Φτάνει, βέβαια, η τουρκική ηγεσία να είναι δεκτική στις κατευναστικές παρεμβάσεις, καθώς η πρόσφατη διάσταση απόψεων (καθεστώς Ασαντ, έρευνες του «Barbaros» κ.λπ.) δείχνει περιορισμένη αποτελεσματικότητα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Αλέξανδρος Τάρκας

* Ο Αλέξανδρος Τάρκας είναι εκδότης του περιοδικού «Άμυνα και Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη
Πηγή


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση