«Όλα ή τίποτα» από την Άγκυρα

Κρίση στην Κύπρο: Η «πολιτική των κανονιοφόρων» κα το γεωπολιτικό αδιέξοδο της Τουρκίας

Γράφει ο Γιώργος Κ. Φίλης

Την «πόρτα του φρενοκομείου» φαίνεται να έχει ανοίξει η Άγκυρα, αφού με την προκλητικότατη συμπεριφορά της προσπαθεί να «στρατιωτικοποιήσει» μία κρίση η οποία μπορεί να εμπλέξει άμεσα την Αθήνα και θα τινάξει στον αέρα ολόκληρη τν εύθραυστη ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το ερώτημα στο γιατί η Τουρκία εφαρμόζει τη συγκεκριμένη στρατηγική και ως που μπορεί να φτάσει, είναι κρίσιμο για την κατανόηση από τη πλευρά μας, της κρισιμότητας της κατάστασης αλλά και για την υιοθέτηση των κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης αυτής. Η Άγκυρα για τρεις πολύ σημαντικούς λόγους αποφάσισε να παίξει με τη φωτιά. Ο ένας είναι γεωοικονομικός, ο δεύτερος είναι γεωπολιτικός και ο τρίτος έχει να κάνει με τις ισορροπίες στην ίδια την Τουρκία.

Η γεωοικονομική παράμετρος
Έως σήμερα, από την κυπριακή πλευρά οι εργασίες στο θαλάσσιο οικόπεδο 12 προχωρούν κανονικά, ο δεύτερος γύρος αδειοδοτήσεων ήταν επιτυχημένος και οι εταιρείες που ανέλαβαν την έρευνα των άλλων περιοχών αρχίζουν και αυτές να προχωράνε σε εργασίες επί του πεδίου. Η πιθανότητα –σύμφωνα με τους υπεύθυνους της Ιταλικής Εni- στο θαλάσσιο οικόπεδο 9 να υπάρχουν στόχοι, οι οποίοι να κρύβουν κοιτάσματα της τάξης του Ισραηλινού «Λεβιάθαν», αποτελεί μία καθοριστική εξέλιξη. Το οικονομικό διακύβευμα είναι τεράστιο, αφού μία ανακάλυψη του συγκεκριμένου μεγέθους είναι προφανές πως θα θέσει νέες παραμέτρους στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού.

Η γεωπολιτική παράμετρος
Η γεωπολιτική παράμετρος υπογραμμίζει την ανησυχία της Τουρκίας για την έως τώρα αποτυχία της πολιτικής εκφοβισμού της Λευκωσίας, αναφορικά με τη συνέχιση του προγράμματος εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της.

Το να επιτρέψει η Άγκυρα την επανάληψη αυτών που έλαβαν χώρα στο θαλάσσιο οικόπεδο 12 και σε άλλες περιοχές –δηλαδή να εγκατασταθεί μία ξένη εταιρεία, η οποία σε σύμπραξη με τη Λευκωσία να προχωρήσει σε έρευνες και εξορύξεις- θα είναι καταστροφή για την πολιτική εκβιασμών που ακολουθεί, αφού κανένας πλέον δεν θα λαμβάνει σοβαρά τις απειλές της.
Μόνον αυτή η παράμετρος μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στη συνεχώς κλιμακούμενη κρίση θα κριθεί ολόκληρη η στρατηγική καταναγκασμού που ακολουθεί η Τουρκία στο Κυπριακό, αλλά και σε σχέση με την Ελλάδα. Η πιθανότητα να οδηγηθούμε σε πιο θερμές καταστάσεις, είναι μεγάλη.

Στο ευρύτερο γεωπολιτικό πεδίο, η (αυτο)καταστροφική πολιτική της Άγκυρας στο θέμα Ιράκ – Συρία την έχει απομονώσει σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η λίστα δηλωμένων εχθρών της περιλαμβάνει το Ισραήλ, την Αίγυπτο, το Ιράν, τη Συρία και το Ιράκ.

Οι Κούρδοι και οι ισλαμιστές κρατάνε, ο κάθε ένας για τους δικούς του λόγους, μία στάση δυσπιστίας, ενώ οι Μεγάλες Δυνάμεις τηρούν μία εφεκτική αλλά εξόχως αρνητική θέση απέναντι στον τουρκικό αναθεωρητισμό. Η τουρκική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο σκοπό έχει να «υπενθυμίσει» πως το «κόστος» μη υποστήριξης των στόχων της Άγκυρας στην ευρύτερη περιοχή μπορεί να είναι δυσανάλογα μεγάλο. Με άλλα λόγια, η Άγκυρα παίζει ένα «μαξιμαλιστικό» παίγνιο του «όλα ή τίποτα».

Ο τρίτος λόγος έχει να κάνε με τις ισορροπίες στην ίδια την Τουρκία. Η πρόσφατη εναλλαγή πολιτικών ρόλων, η εσωτερική σύγκρουση με το «βαθύ κράτος Γκιουλέν» και η ανάγκη του τούρκου Προέδρου να σημειώσει μία εξωτερική επιτυχία, μετά από μία σειρά αποτυχιών σε Ιράκ και Συρία, συνεισφέρουν τα μέγιστα στην πιθανότητα εκτράχυνσης της κατάστασης στην Κύπρο.

Με βάση όλα τα παραπάνω, η περαιτέρω πιθανότητα κλιμάκωσης της κρίσης είναι μεγάλη, με την Αθήνα και τη Λευκωσία ν πρέπει να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.

Η τριμερής Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου
Η συνάντηση κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, ενώ η διαφαινόμενη δημιουργία ενός άξονος σταθερότητας με το Ισραήλ αποτελούν τον «καταλύτη» των εξελίξεων στην περιοχή και τον απόλυτο «στρατηγικό εφιάλτη» της Άγκυρας, η οποία θα προσπαθήσει να αποτρέψει μία τέτοια εξέλιξη.
Η αποστολή ελληνικών αεροναυτικών δυνάμεων, με οποιαδήποτε δικαιολογία, στη Μεγαλόνησο, αποτελεί την εγγύηση της επίδειξης της απαραίτητης «σκληρής ισχύος» προς κάθε ενδιαφερόμενο για τρεις λόγους.
- Δεν μπορείς να έχεις συμμάχους, εάν δεν συνεισφέρεις ο ίδιος στην κοινή ασφάλεια
- Η Κύπρος είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνισμού και η παραχώρηση της υπεράσπισής του σε τρίτους στην ουσία αποτελεί παραχώρηση εθνικού «χώρου»
- Η Τουρκία το μόνο που αντιλαμβάνεται και υπολογίζει είναι η στρατιωτική ισχύς.

Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στη «σκάλα» της κλιμάκωσης αργά, αλλά σταθερά. Πρέπει να αφεθεί η Τουρκία να «στρατιωτικοποιήσει» την κρίση, η Αθήνα και η Λευκωσία πρέπει να προσπαθήσουν να κρατήσουν την ένταση σε χαμηλά επίπεδα, αλλά εάν η Άγκυρα οδηγήσει την κατάσταση στα άκρα, πρέπει να απαντήσουμε με την ανάλογη αποφασιστικότητα.

Νέα Ίμια ο Ελληνισμός δεν μπορεί να αντέξει για πολλούς λόγους και όχι μόνο για συναισθηματικούς. Εν κατακλείδι, οι σημερινές εξελίξεις στο Κυπριακό δεν θα πρέπει τόσο να προβληματίζουν την Αθήνα και τη Λευκωσία, αναφορικά με τις προθέσεις της Άγκυρας, αλλά πρέπει να τις κάνουν να αναρωτηθούν στο κατά πόσο η πολιτική του κατευνασμού έναντι οποιουδήποτε κόστους φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα στις σχέσεις μας με την Τουρκία ή στην ουσία οδηγεί την κατάσταση σε ένα συγκρουσιακό επίπεδο όπου από ένα σημείο και μετά δεν θα υπάρχει επιστροφή.

Πηγή περιοδικό Crash, τεύχος Νοεμβρίου


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση