Υπάρχουν οφέλη από τον θάνατο ενός αρχηγού τρομοκρατικής οργάνωσης;
Μετάφραση – Απόδοση Γ. Μοτσάκος
Ειδικός σε θέματα Άμυνας Ασφάλειας και Πληροφοριών
Πηγή «Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!»
Την Παρασκευή, το αμερικανικό Πεντάγωνο επιβεβαίωσε ότι, οι αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές στην Σομαλία την περασμένη εβδομάδα, «εξουδετέρωσαν πλήρως» τον Ahmed Abdi Godane, ηγέτη και συν-ιδρυτή της Αλ Κάιντα, που συνδέετε άμεσα με την ισλαμική ομάδα al-Shabab. «Η απόσυρση του Godane από το πεδίο της μάχης, αποτελεί μια σημαντική όσο και συμβολική απώλεια για την Αλ-Σαμπάαμπ», δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του πενταγώνου Υποναύαρχος John Kirby.
Ο θάνατος του ισλαμιστή πολέμαρχου αποτελεί ίσως την μεγαλύτερη απώλεια. Οι στοχευμένες αποστολές αεροπορικών βομβαρδισμών, λόγω των ειδικών διεργασιών που απαιτούν, με στόχο την εξουδετέρωση ηγετών των τρομοκρατικών οργανώσεων, είναι αναμφισβήτητα το πιο κρίσιμο συστατικό της αντιτρομοκρατικής στρατηγικής της κυβέρνησης Ομπάμα, το οποίο ο συνάδελφός μου Stephanie Gaskell συνόψισε ως εξής:
«Απαιτείται η συμμαχία μας με τα τοπικά έθνη, με σκοπό να οικοδομήσουμε ισχυρές σχέσεις ιδιαίτερα στον τομέα της κατασκοπείας, για τη επιτυχία των αεροπορικών επιδρομών ακριβείας, για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης αμερικανών στρατιωτών σε επιχειρήσεις επί του εδάφους», όμως η φήμη του "αποκεφαλισμού" της ηγεσίας μιας εξτρεμιστικής οργάνωσης στηρίζεται στην υπόθεση, ότι η απώλεια του συνόλου της ηγεσίας μιας εξτρεμιστικής ομάδας υποβαθμίζει ή μικραίνει την ομάδα ως σύνολο, καθιστώντας την λιγότερο βίαιη ή την οδηγεί στην πλήρη κατάρρευση. Η υπόθεση και ο σχεδιασμός είναι ακριβής, χωρίς ερωτηματικά, άλλωστε η ιστορία της τρομοκρατίας και η δράση εξτρεμιστικών ομάδων των οποίων οι ηγέτες έχουν σκοτωθεί ή συλληφθεί, δεν αφήνει καμία αμφιβολία.
Υπήρξαν περιπτώσεις προφίλ ενός ηγέτη τρομοκρατικής οργάνωσης, του οποίου ο θάνατος ή η σύλληψη να έχει αποδυναμώσει σημαντικά την οργάνωση. Τα στελέχη του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος, για παράδειγμα, μείωσαν κατά πολύ τις επιθέσεις τους στην Τουρκία, μετά τη σύλληψη του ηγέτη τους Αμπντουλάχ Οτσαλάν το 1999. Αναλυτές τόνισαν ότι η μέθοδος του «αποκεφαλισμού της ηγεσίας» μιας οργάνωσης, αντιμετώπισε αποφασιστικά τα τρομοκρατικά χτυπήματα της ιαπωνικής οργάνωσης Aum Shinrikyo και της οργάνωσης «Φωτεινό Μονοπάτι του Περού». Από την άλλη πλευρά, το Ισραήλ έχει βάλει στο στόχαστρο τους ηγέτες της Χαμάς για πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα η Παλαιστινιακή ομάδα να εμφανίζει σημάδια διάλυσης. Οι αιματηρές μάχες διαδοχής στο εσωτερικό του μεξικανικού καρτέλ των ναρκωτικών μετά την «αποκεφαλισμό στελεχών της ηγεσίας» αποδεικνύει ότι η προσέγγιση αυτή μπορεί πραγματικά να αυξήσει τη βία στο εσωτερικό μιας ομάδας.
Πιο συστηματικές μελέτες για τον «αποκεφαλισμό» της ηγεσίας μια οργάνωσης, επιβεβαιώνει ότι τα στοιχεία για το ποσοστό επιτυχίας της είναι μικτά. Το 2009, για παράδειγμα, η Jenna Jordon της Georgia Tech εξέτασε 298 περιπτώσεις ηγετών τρομοκρατικών οργανώσεων που έγιναν στόχοι μεταξύ 1945 και 2004, σύμφωνα με τα ευρήματά της, οι οργανώσεις που βιώνουν την απώλεια της ηγεσίας τους, σε πολλές περιπτώσεις παραμένουν ενεργές, (όπως υπολογίζετε και στην λίστα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις τρομοκρατικές οργανώσεις), περισσότερο από τις οργανώσεις που διαλύονται για άλλους λόγους. "Οι Οργανώσεις που δεν είχαν σκοτωθεί οι ηγέτες τους, είναι πιο πιθανό να διαλυθούν, από εκείνους που έχουν υποστεί την απώλεια της ηγεσίας τους", κατέληξε ή ίδια.
Αλλά διαφορετικά μέτρα αποδίδουν διαφορετικά συμπεράσματα. Εξετάζοντας 90 αντι-αντάρτικες επιχειρήσεις την περίοδο 1975-2003, ο Patrick Johnston του RAND Corporation βρήκε στοιχεία το 2012, που αποδείκνυαν ότι στην περίπτωση του αποκεφαλισμού της ηγεσίας μιας ομάδας ανταρτών, αυξήθηκαν οι πιθανότητες της νίκης μιας κυβέρνησης σε επιχειρήσεις αντι-ανταρτικού τύπου. Μία μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Northeastern Max Abrahms και του Πανεπιστημίου του Michigan Philip Potter, αναφέρουν ότι ο αποκεφαλισμός της ηγεσίας μπορεί να αυξήσει τις απώλειες μεταξύ των αμάχων. Οι ανταρτικές ομάδες στην περιοχή Αφγανιστάν-Πακιστάν, σύμφωνα με τα πανεπιστήμια Abrahms και Potter, «είχαν σημαντικά λιγότερο διακρίσεις ως προς τη στόχευση των επιλογών τους», με άλλα λόγια, ήταν πιο πιθανό να στοχεύουν αμάχους μετά τον αφανισμό της ηγεσίας τους, από αεροπορικές επιδρομές drones.
«Η ηγεσία μπορεί να έχει πραγματικά μια περιοριστική επίδραση στα χαμηλόβαθμα στελέχη», αναφέρει το πανεπιστήμιο Abrahms. Για παράδειγμα, ο νυν ηγέτης της Αλ-Κάιντα, Αϊμάν αλ-Ζαουάχρι, ανέθεσε στο «βαθμοφόρο» προσωπικό του να «αποφύγει τις παράπλευρες απώλειες», και ως γνωστόν να αποχωριστεί από τον ISIS, τον Φεβρουάριο, λόγω της σκληρότητας που επιδείκνυε η νεοεμφανισθείσα οργάνωση. Το πανεπιστήμιο Abrahms εικάζει ότι με αυτή την έννοια, ότι ο «αποκεφαλισμός» μπορούσε έμμεσα και με την πάροδο του χρόνου να μειώσει τη διάρκεια ζωής μιας τρομοκρατικής ομάδας, δεδομένου ότι οι οργανισμοί συνήθως χάνουν την λαϊκή υποστήριξη, όταν προκαλούν μεγάλες απώλειες στους αμάχους. Αλλά αυτό σημαίνει ότι οι αξιωματούχοι της αντιτρομοκρατίας κάνουν έναν ζοφερό υπολογισμό: ότι οι ηγέτες των τρομοκρατικών οργανώσεων μπορούν να επωφεληθούν από τους πολίτες μακροπρόθεσμα, αλλά βραχυπρόθεσμα τους θέτουν σε άμεσο κίνδυνο.
Η αποτελεσματικότητα της « εξουδετέρωσης των ηγετών των τρομοκρατικών οργανώσεων» εξαρτάται εν μέρει από την φύση της ομάδας. Το 2008 σύμφωνα με το βιβλίο «Πώς τελειώνει η τρομοκρατία», του Audrey Kurth Cronin από το πανεπιστήμιο George Mason University, εντοπίζει ότι ο αποκεφαλισμός της ηγεσίας μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, αποτελεί έναν από τους πολλούς παράγοντες που ιστορικά λαμβάνονται υπόψη, σε συνδυασμό με την διάλυση των τρομοκρατικών οργανώσεων, με τις διαπραγματεύσεις, την απώλεια της λαϊκής υποστήριξης, καθώς και την καταστολή, μεταξύ των άλλων. "Εκείνοι που εξουδετερώθηκαν, " γράφει ο ίδιος, «έχουν την τάση να είναι ιεραρχικά δομημένοι από νέους, που χαρακτηρίζονται από τη λατρεία της προσωπικότητας, και την έλλειψη ενός βιώσιμου διαδόχου. « Στη δική του μελέτη, στην Ιορδανία βρέθηκε ότι οι θρησκευτικές οργανώσεις "είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές στην εξουδετέρωση της ηγεσίας τους».
Οπότε τι είδους οργανισμός είναι ξαφνικά η ακέφαλη οργάνωση al-Shabab; αναφέρει ο Kenneth Menkhaus, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Davidson College, ο οποίος έχει μελετήσει την ομάδα, επισημαίνοντας ότι ο Godane ήταν σαφώς η «κινητήρια δύναμη της al-Shabab καθώς και ο ιθύνων νούς της στρατηγικής και της πολιτικής της οργάνωσης. Αλλά επίσης είναι δυνατό η ομάδα να έχει γίνει πιο αποκεντρωμένη από την ηγεσία της Αφρικανικής Ένωσης κάτι που οδήγησε την al-Shabab στις μεγάλες πόλεις στην Σομαλία. Αν έχουν δημιουργήσει εκτεταμένες κυψέλες στελεχών στην ύπαιθρο που ενεργούν αυτόνομα, ο θάνατος του ηγέτη τους, Godane δεν μπορεί να σημαίνει και πολλά πράγματα για την οργάνωση σε τοπικό επίπεδο.
Στην πραγματικότητα, όπως αναφέρει ο Menkhaus, «η Shabab έχει ήδη βιώσει τον αποκεφαλισμό» και κατάφερε να ανακάμψει. Μετά από μια αεροπορική επιδρομή των ΗΠΑ σκοτώθηκαν ο τότε ο αρχηγός της ομάδας στο Άντεν, Hashi Ayro το 2008,ο "Godane παρενέβη και τότε και η συνέχεια ήταν business as usual". Πράγματι, μετά το θάνατο του Ayro, και ενώ ο Godane είχε εδραιώσει τη θέση του, η Αλ-Σαμπάμπ διεξήγαγε υψηλότερου προφίλ επιθέσεις εκτός Σομαλίας: η επίθεση στο εμπορικό κέντρο Westgate στο Ναϊρόμπι, στην Κένυα, σκότωσε περίπου 70 ανθρώπους. Η Al-Shabab έχει ήδη βρει πιθανόν τον διάδοχο του Godane, και η κυβέρνηση της Σομαλίας έχει σε γνώση της, από τις μυστικές υπηρεσίες της, ότι η ομάδα σχεδιάζει επιθέσεις σε εκπαιδευτικά και ιατρικά ιδρύματα.
«Για όλους αυτούς τους λόγους, ο Cronin μου λέει, ότι η al-Shabab δεν ταιριάζει το μοντέλο της ομάδας που θα χαθεί μετά από ένα «αποκεφαλισμό της ηγεσίας» της οργάνωσης». «Δεν βλέπω σαν μια προσωπολατρία αλλά περισσότερο σαν μια αποκεντρωμένη διοίκηση, που αποτελείται από ένα συνονθύλευμα ανταγωνιστικών ατόμων, που έχουν αφοσίωση στις φατρίες, ντόπιοι εναντίον αλλοδαπών, στις εκτελέσεις και στις δολοφονίες», γράφει σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ο ίδιος.
Η Μακροζωία της οργάνωσης Al-Shabab θα μπορούσε επίσης να εξαρτάται από την προσφορά χορήγησης αμνηστίας από την κυβέρνηση της Σομαλίας, στους μαχητές της οργάνωσης, στον απόηχο της αεροπορικής επιδρομής της περασμένης εβδομάδας, δηλώνει ο Menkhaus. Η αμνηστία θα μπορούσε να κερδίσει χώρο μέσα από τις εσωτερικές ρωγμές, που έχουν ανοίξει από τη μελλοντική κατεύθυνση της τρομοκρατικής οργάνωσης στον απόηχο του θανάτου του Godane. Ευρείας κλίμακας αποστασίες θα μπορούσαν ακόμη να αποτελέσουν πλήγμα για την Αλ-Σαμπάμπ.
Εάν οι ηγέτες της al-Shabab δεχθούν την αμνηστία και προσπαθήσουν να πάρουν μέρος στον καταμερισμό εξουσίας της κυβέρνησης, δηλώνει ο Menkhaus, τότε οι ΗΠΑ θα πρέπει να εξετάσουν ποιοι πρώην τρομοκράτες θα είναι πρόθυμοι να ασχοληθούν, κάτω από ένα πλαίσιο βέβαια συνεργασίας με την κυβέρνηση της Σομαλίας. "Ποιος θα μπορέσει να ζήσει με αυτούς; Και όταν πούμε ότι, «δεν υπάρχει τρόπος;»
Αυτά τα είδη των ερωτήσεων θα αυξηθούν περισσότερο, οι ΗΠΑ φαίνεται αυτήν ειδικά την στιγμή να στοχεύουν τον ηγέτη του ISIS Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, σκοτώνοντας παράλληλα και από τα μέλη του εσωτερικού κύκλου του της οργάνωσης στο Ιράκ. Η στόχευση στην ηγεσία της οργάνωσης μπορεί να είναι ταχύτατη, χωρίς ομάδες εδάφους, από τον φόβο πρόκλησης αντιποίνων στον αθώο πληθυσμό. Αλλά δεν θα πρέπει, είτε για την οργάνωση του ISIS, είτε για οποιαδήποτε εξτρεμιστική ομάδα, να τραβήξει το σχέδιο αυτό επί μακρόν.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Αναρτήσεις
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...