Η αρκούδα βρυχάται

Ο οραματιστής της Ευρασίας, που για κάποιους δεν έχασε ποτέ την ψυχολογία του πράκτορα της KGB, άρπαξε κάθε ευκαιρία που του δόθηκε για να αναστήσει τη ρωσική αυτοκρατορία: Από το «ξεκαθάρισμα» στην Τσετσενία μέχρι την επέμβαση στην Ουκρανία

Γράφει ο Δέσποινα Κονταράκη

Η επιτυχία σέρνεται με πατερίτσες, η συμφορά πετάει φτερωτή, λέει μία ουκρανική παροιμία. Μία ματιά στον πλανήτη, το επιβεβαιώνει.
Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική, οι τέσσερις δηλαδή από τις πέντε ηπείρους, βρίσκονται σε μία παγκόσμια δίνη από την οποία ουδείς μπορεί να πει ποιος κινδυνεύει περισσότερο.
Πολεμικές συγκρούσεις, εμφύλιοι οικονομικοί και διπλωματικοί πόλεμοι, χρεοκοπίες κρατών, νέες –ανίερες- συμμαχίες, ακόμα και αλλαγές συνόρων τσαλακώνουν τον παγκόσμιο χάρτη. Αν ζούσε ο Μαρξ, πισως και να επαναλάμβανε ότι το «σύστημα αυτοδιορθώνεται».

Η σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας που έφερε τον ψυχρό οικονομικό πόλεμο μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, το πολεμικό σκηνικό στη λωρίδα της Γάζας, οι συνεχιζόμενοι εμφύλιοι στη Συρία και τη Λιβύη, η –εκ νέου- εμπλοκή των ΗΠΑ στο Ιράκ με αεροπορικές επιδρομές, η χρεοκοπία σε δόσεις της Αργεντινής και φυσικά η παρατεταμένη οικονομική κρίση, που γονατίζει τον ευρωπαϊκό Νότο, είναι κομμάτια του παζλ που αλλάζει διαρκώς εικόνα.
Και όλα αυτά υπό δύο βαριές σκιές:
Της Κίνας που γιγαντώνεται και διεκδικεί τη θέση της στη δυτική οικονομία και της «Νέας Τουρκίας» του Ταγίπ Ερντογάν.

Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, θα περίμενε κανείς ένας ηγέτης, όπως ο Βλαντιμίρ Πούτιν, να κάτσει στα αυγά του;

Είναι ο άνθρωπος που κατάφερε να αλλάξει τα ευρωπαϊκά σύνορα με την προσάρτηση της Κριμαίας και απειλεί να «σπρώξει» και άλλο με την περίπτωση της Ουκρανίας. Ο οραματιστής της Ευρασίας, που για κάποιους δεν έχασε ποτέ την ψυχολογία του πράκτορα της KGB, άρπαξε κάθε ευκαιρία που του δόθηκε για να αναστήσει τη ρωσική αυτοκρατορία: Από το «ξεκαθάρισμα» στην Τσετσενία μέχρι την επέμβαση στην Ουκρανία.
«Για τους ρώσους πατριώτες δεν ήταν μόνο αυτός που θα εκπλήρωνε τις φιλοδοξίες τους, αλλά κυρίως εκείνος που ήταν αποφασισμένος να λερώσει τα χέρια τους για να υπερασπιστεί την πατρίδα τους», γράφει ο αναλυτής Oliver Bullough και για πολλά χρόνια ανταποκριτής του πρακτορείου Reuters στη Μόσχα. Για τον Dmitri Linnik, πάντως, τον επικεφαλής της Φωνής της Ρωσίας στο Λονδίνο, ο Πούτιν «πάντα λέει αυτό που σκέφτεται και κάνει αυτό που λέει. Οι δυτικοί αναλυτές και πολιτικοί προσπαθούν να ανακαλύψουν το ψέμα στις δηλώσεις του, αλλά συνήθως δεν υπάρχει. Αυτό έπρατταν αρκετοί σοβιετικοί ηγέτες, ανάμεσά τους και ο Στάλιν».

Η επιβολή σκληρών οικονομικών κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο τέλος Ιουνίου, ως αντίποινο για την επέμβαση στην Κριμαία και την κατάρριψη του Μαλαισιανού αεροσκάφους, που χρεώνουν στους φιλορώσους αυτονομιστές, ήταν μία κίνηση που δεν θα μπορούσε να μείνει αναπάντηση από τον πανίσχυρο «τσάρο».
Άλλωστε, οι Ευρωπαίοι χτύπησαν εκεί όπου ο ρώσος ηγέτης πονάει περισσότερο. Στην οικονομική ελίτ που τον περιβάλλει, βάζοντας στη μαύρη λίστα ισχυρούς ρώσους επιχειρηματίες που έχουν προσωπική φιλία μαζί του και μεγάλες ρωσικές τράπεζες.

Η απάντηση ήταν το εμπάργκο στα δυτικά προϊόντα, αν και οι απώλειες δεν θα είναι ίδιες για όλα τα κράτη. Η Γερμανία, για παράδειγμα, εξάγει στη Ρωσία προϊόντα αξίας 38 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ την ίδια στιγμή καλύπτει περισσότερο από το 30% των αναγκών της σε πετρέλαιο και αέριο από τη Ρωσία. Σε επίπεδο Ε.Ε., μόνο το 2012, οι εμπορικές συναλλαγές με τη Ρωσία άγγιξαν τα 270 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται φυσικά και το κομμάτι που αναλογεί στην Ελλάδα, η οποία «μέτρησε» 108 εκατομμύρια ευρώ από τις εξαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών το 2013, ενώ ετησίως το σύνολο της αξίας των προϊόντων που εξάγουμε στη Ρωσία είναι 406 εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, το πλήγμα δεν είναι τόσο μεγάλο για το σύνολο της οικονομίας (αν και καταστρέγονται –κυριολεκτικά- οι αγροτικοί παραγωγοί των οποίων το προϊόν εξαγόταν στη Ρωσία), αφού το μεγαλύτερο μερίδιο των Ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται στις δυτικές αγορές, κυρίως της Ε.Ε., και στην Τουρκία.

Ποια θα είναι η συνέχεια; Δύσκολο να προδικάσει κανείς, αφού για πρώτη φορά στην ιστορία τόσο έντονες και τόσο πολλές αναταραχές και συγκρούσεις ελέγχονται στην ουσία από… τρεισίμισι ηγέτες: Την Άγκελα Μέρκελ, που παραμένει για εννιά χρόνια πανίσχυρη καγκελάριος της Γερμανίας και η ισχυρότερη ηγέτις στην Ε.Ε., τον Ταγίπ Ερντογάν που βρίσκεται στο τιμόνι της Τουρκίας από το 2002 και πρόσφατα επανεξελέγη θριαμβευτικά πρόεδρος της χώρας, και τον Βλαντιμίρ Πούτιν, που τα τελευταία 14 χρόνια εξουσιάζει την Ρωσία είτε ως πρόεδρος είτε ως πρωθυπουργός. Το μισό πάει στον Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος σαφώς ασκεί ισχυρή πολιτική ως πλανητάρχης, όμως η αδύναμη αμερικανική οικονομία και η ημερομηνία λήξης της προεδρίας του (σε ενάμιση χρόνο λήγει η δεύτερη θητεία του) δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια αντίδρασης.

Αν όλο αυτό ήταν παιχνίδι, τότε μάλλον θα ήταν το «Τζουμάνζι», στο οποίο κάθε κίνηση ζωντανεύει κινδύνους από μία ανεξερεύνητη ζούγκλα. Αρκούδες που βρυχώνται, σουλτάνοι, κόκκινοι δράκοι, τραπεζίτες καρχαρίες και κυνηγοί κεφαλών έχουν ήδη εμφανιστεί. Και είμαστε ακόμη στην αρχή…

Πηγή εφημ. «Ελεύθερος Τύπος»



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση