Ποια «κουλτούρα ασφάλειας» όταν παραβιάζεται από τους «φύλακες»;

Έχουμε επανειλημμένα ασχοληθεί με αυτό που έχει ονομάσει ως «απουσία κουλτούρας» στα θέματα ασφαλείας, μια χαζοχαρούμενη διάθεση δηλαδή και μια αφέλεια στην αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών σε θεσμικό επίπεδο, η οποία δυστυχώς δεν περιορίζεται καν σε φαινόμενα όπως αυτά που καταγράφηκαν την εποχή της κρίσης των Ιμίων. 

 

Του Μιχαήλ Βασιλείου 

Υπενθυμίζεται, ότι όλοι σχεδόν τότε λειτουργούσαν με πρωτοφανή «ελευθεριότητα», δείχνοντας πως δεν αντιλαμβανόταν κανείς, ότι η διαχείριση μιας τόσο σοβαρής κρίσης που θα μπορούσε να έχει εμπλέξει τη χώρα σε πόλεμο, απαιτούσε την τήρηση στοιχειωδών κανόνων ασφαλείας.

Αυτό που έχουμε όμως διαπιστώσει, τόσα χρόνια μετά την κωμωδία της διαχείρισης της κρίσης εκείνη την εποχή, ότι οι «επιδόσεις» που καταγράφηκαν τότε ήταν απλώς η κορυφή του παγόβουνου, η απόδειξη ότι κάτι εξαιρετικά σάπιο υφίστατο στους μηχανισμούς ασφαλείας της Ελλάδας, ενώ φαινόταν ότι σημαντικό ρόλο έπαιζε η αφασία της πολιτικής τάξης.

Αυτονόητα λοιπόν, όταν η πολιτική ηγεσία δεν δίνει καμία σημασία και σεβασμό στην τήρηση των βασικών κανόνων ασφαλείας, ένα φαινόμενο που έχει κι αυτό τις εξηγήσεις του και θα αποτελέσει πιθανότατα άλλο, μελλοντικό σημείωμα, τότε και η υποδομή του «συστήματος» είναι λογικό να χαλαρώσει. Κι από εκεί ξεκινούν τα «παρατράγουδα», που θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την εθνική ασφάλεια. Και ο κατήφορος, ως γνωστόν, δεν έχει εύκολα τέλος, αφού η κίνηση σε αυτόν γίνεται με… επιτάχυνση.

Η τραγωδία είναι ότι από τότε μέχρι και σήμερα, παρότι πέρασαν αξιόλογοι άνθρωποι σε διάφορα πόστα, η γενική εικόνα εξακολουθεί να παραμένει απογοητευτική και δυστυχώς, για κάποιους λόγους, ακόμα και η ίδια η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) που υποτίθεται θα έπρεπε να είναι πρωτοπόρα, όχι μόνο στην τήρηση των κανόνων ασφάλειας, αλλά και στη συνεχή προσπάθεια μεταλαμπάδευσης της ορθής νοοτροπίας σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης, θεσμικά και ατομικά, δεν κατάφερε να ξεφύγει από τα απίστευτα νεοελληνικά μας χάλια.

Οι διοικητές έρχονται και παρέρχονται η κατάσταση όμως δεν φαίνεται να διορθώνεται. Οι διαρροές από την υπηρεσία προς τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους είναι συνεχείς, με συναδέλφους να μιλούν ανοικτά για σχέσεις με στελέχη των μυστικών υπηρεσιών και δεν κινητοποιείται εισαγγελέας να ζητήσει να πληροφορηθεί ποια είναι αυτά τα στελέχη και για ποιον λόγο προβαίνουν σε τέτοιες διαρροές, παρανομώντας.

Επίσης, κάθε τόσο, οι ενασχολούμενοι με τον χώρο της εθνικής ασφάλειας, πληροφορούνται κι ένα νέο όνομα υπαλλήλου της ΕΥΠ, ενώ συχνά με εξαιρετικά απλές ενέργειες και στοιχειώδη έρευνα μέσω του διαδικτύου μπορεί κανείς να συλλέξει πλήθος στοιχείων.

Πράκτορες καταθέτουν σε δίκες χωρίς να έχουν λάβει την απαραίτητη άδεια από τoν υπουργό Εσωτερικών, όπως προβλέπει το σχετικό άρθρο του νόμου που διέπει τη λειτουργία της υπηρεσίας! Πράκτορες ανακοινώνονται με τα ονόματά τους σε ΦΕΚ (π.χ. διορισμός σε επιτροπές)!!! Πράκτορες επιδεικνύουν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα για να απολαύσουν τη μικρή έκπτωση που τους έχει εξασφαλίσει το συνδικαλιστικό τους όργανο σε θέατρο!

Πράκτορες διατηρούν σχετικούς με την υπηρεσία ιστοχώρους χρησιμοποιώντας εξυπηρετητές (servers) στην αλλοδαπή… μέσω εταιριών, που είναι να απορείς με ποια μέθοδο επιλέγονται. Ο ίδιος ο νομικός σύμβουλος της υπηρεσίας αναφέρεται ονομαστικά, με την ιδιότητα και το τηλέφωνό του στη σχετική λίστα με τους νομικούς συμβούλους του ευρύτερου δημόσιου τομέα!

Άλλοι πάλι και μάλιστα σε σημαίνουσες θέσεις που θεωρητικά θα επέβαλλε ακόμα μεγαλύτερη επίδειξη προσοχής και τήρησης των στοιχειωδών κανόνων ασφαλείας, έχουν ευρύτερη «κοινωνική παρουσία», πέραν της εργασίας τους στην υπηρεσία, φροντίζοντας να αφήνουν πίσω τους, όχι ίχνη, αλλά φωτογραφίες, διευθύνσεις (οικιακές – ηλεκτρονικές) και ποιος ξέρει κανείς τι άλλο! 

Φόρα παρτίδα στο διαδίκτυο!

Πόσο ακατάλληλο και επικίνδυνο θα κρινόταν αυτόματα ένα στέλεχος μιας σοβαρής μυστικής υπηρεσίας, όταν χρησιμοποιούσε την ίδια ηλεκτρονική διεύθυνση σε δυο διαφορετικές δημόσιες, κοινωνικές του παρουσίες, με «ανεξίτηλο αποτύπωμα» στο διαδίκτυο; Ακόμα και σε δημόσια ομιλία – εισήγηση, είναι δυνατό να υπάρχει σε κοινή θέα το όνομα και η ιδιότητα στο πληροφοριακό υλικό που μπορεί να φτάσει μέσω διαδικτύου σε κάθε γωνιά του κόσμου; Τα ίδια και σε δημοσιεύσεις; Ποιος διοικητής ή υποδιοικητής της υπηρεσίας έδωσε τέτοια άδεια; Ποιος πήρε τέτοια ευθύνη; Κι εάν δεν δόθηκε τέτοια άδεια, ελέγχθηκε η πράξη;

Και πόσο προκλητικό καταντά, όταν το ίδιο πρόσωπο συμμετέχει σε δημόσιες καλλιτεχνικές δραστηριότητες, να κυκλοφορούν οι φωτογραφίες του, να έχει και εμπορική δραστηριότητα, όντας εκτεθειμένος από όλες τις μεριές, αφού δεν χρειάζεται παρά στοιχειώδης έρευνα για να εντοπιστεί στα υπόλοιπα, με την ίδια ηλεκτρονική διεύθυνση να αποτελεί την τελική επαλήθευση! Φυσικά, δεν ιδρώνει το αυτί κανενός!

Όχι, δεν πρόκειται να παραβιάσουμε την πάγια τακτική να μην αναφέρουμε ονόματα, να μη δημοσιεύουμε φωτογραφίες κ.λπ. Το κίνητρο είναι μπας και κάποια ηγεσία, κάποια στιγμή, αντιληφθεί ότι αυτό είναι ζήτημα τιμής, προσωπικό και θεσμικό, να τελειώσει ως φαινόμενο. Όχι ότι αισιοδοξούμε βέβαια, δίνουν δείγματα γραφής οι άνθρωποι, σύντομα αντιλαμβάνεσαι εάν πρόκειται να γίνει κάτι ή όχι.

Εάν αυτά μπορεί να τα κάνει ένας δημοσιογράφος, πόσα περισσότερα μπορεί να κάνει μια καλά οργανωμένη και στελεχωμένη υπηρεσία πληροφοριών όπως για παράδειγμα η τουρκική MIT, η αμερικανική CIA, η ισραηλινή Mossad και άλλες; Και πόσο ανεγκέφαλος είναι αυτός που δίνει στη δημοσιότητα τα ονόματα των υπαλλήλων της υπηρεσίας; Η απάντηση είναι «πολύ», όμως το ζήτημα είναι ότι δεν τίθεται μόνο θέμα βλακείας, υπάρχει σαφές ζήτημα παραβίασης και της κείμενης νομοθεσίας (σε προστατεύει και από τους βλάκες…), με το οποίο όμως πάλι δεν ιδρώνει το αυτί κανενός!

Ας πάμε όμως και στο καλύτερο για να κλείσουμε το σημείωμα αυτό. Όταν μετακινείται κάποιο στέλεχος της υπηρεσίας στο εξωτερικό, χρειάζεται να μεταφέρει την οικοσκευή του. Ως γνωστόν επίσης, έδρα του υπαλλήλου θα είναι είτε η πρεσβεία είτε το προξενείο, εφόσον θα πάει ως μέλος της ελληνικής διπλωματικής αντιπροσωπείας. Η υπηρεσία αντικατασκοπείας στης χώρας είναι βέβαιο ότι θα επιχειρήσει να πληροφορηθεί ποια είναι τα στελέχη των δικών μας μυστικών υπηρεσιών που δρουν υπό διπλωματική κάλυψη.

Δεν τρέφουμε αυταπάτες για το πόσο δύσκολο είναι η έρευνα αυτή να φέρει αποτέλεσμα. Δε χρειάζεται όμως στην ουσία να διατυμπανίζουμε, λόγω βλακείας, την ιδιότητα του δικού μας ανθρώπου «καίγοντάς τον» με τον πιο γελοίο τρόπο, από τη στιγμή που θα πατήσει το πόδι του στη χώρα!

Η λογική λοιπόν θα έλεγε ότι εφόσον καλύπτεται από το υπουργείο Εξωτερικών ο πράκτορας, καλό θα ήταν να ζητά προσφορά από μεταφορικές εταιρίες που θα είχαν ελεγχθεί στοιχειωδώς (…) η δε πληρωμή να γίνεται από τον ίδιο τον υπάλληλο, ο οποίος με την προσκόμιση της επίσημης προσφοράς να παίρνει στο χέρι τα χρήματα και να εξοφλά τη μεταφορική.

Απευθύνοντας έκκληση στην κοινή λογική του μέσου αναγνώστη μας, πόσο λογικό είναι η μεταφορική να πηγαίνει μέσα στο κτίριο της ΕΥΠ και να πληρώνεται; Ποιος ηλίθιος επιτρέπει αυτό να συμβαίνει εδώ και χρόνια; Και πόσοι πρέπει να περάσουν από εκεί για να διορθωθεί αυτό το στοιχειώδες; Δεν μπορεί… κόλπο θα είναι. Ο εκπρόσωπος της αντικατασκοπείας από τα γέλια που θα ρίξει (λογικά, ίσως και να… ελέγχουν τον χώρο που θα καταλύσει ο δικός μας στην άλλη χώρα), θα πρηστεί το συκώτι του και θα σκάσει. Δεν εξηγείται αλλιώς. 

Παιδί του δημοτικού να βάλεις θα το καταλάβει. Ευτυχώς που δεν έχει υπάρξει ακόμα σκηνοθέτης να του μπει η διαβολεμένη ιδέα να γυρίσει τηλεοπτική σειρά. Θα έβγαζε πολύ γέλιο. Ενδεχόμενος – προτεινόμενος τίτλος… «τα ζωντόβολα».

Πηγή Defence-Point

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου