Πότε και πως θα «πέσει» ο Ερντογάν;

Η Τουρκία βιώνει μία καταιγίδα. Πολιτική και οικονομική. Είχε προηγηθεί η καταιγίδα του Ερντογάν στον Στρατό και στο βαθύ κράτος των Κεμαλιστών. Σήμερα, όμως, η καταιγίδα είναι ικανή να απειλήσει στον μέγιστο βαθμό της γείτονα χώρα, εάν ο τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν συνεχίσει να εμμένει στην παραμονή του στην εξουσία.

Ο Ερντογάν, επιλέχθηκε, προετοιμάστηκε, προωθήθηκε και τοποθετήθηκε στην πρωθυπουργία από την Ουάσιγκτον, η οποία θέλησε να δημιουργήσει ένα ισλαμικό κράτος πρότυπο, το οποίο θα είχε δυτικά χαρακτηριστικά, ενώ ταυτόχρονα, αυτό το κράτος θα κατόρθωνε να τοποθετηθεί στην κορυφή των υπόλοιπων ισλαμικών κρατών και θα προετοίμαζε το έδαφος για τις περαιτέρω γεωπολιτικές κινήσεις των ΗΠΑ στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Το σχέδιο αυτό απέτυχε επειδή τελικά ο «εκλεκτός» Ταγίπ Ερντογάν θεώρησε πως μπορεί να γίνει από βεζύρης… σουλτάνος και να αναλάβει ο ίδιος την τύχη του… Αυτό ήταν το μοιραίο λάθος του, αφού πίστεψε πως από… υπάλληλος μπορεί να γίνει… αφεντικό και να συμπεριληφθεί ως ίσος μεταξύ των ολίγων ισχυρών του πλανήτη…

Τα πρώτα μηνύματα προς την τουρκική κυβέρνηση στάλθηκαν από την FED τον Μάιο του 2013. Αργότερα, στην επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, ο Ερντογάν πήρε το «μήνυμα» της ήρεμης αποχώρησής του μέσα από μία εξάωρη συνάντησή του με τον Μπάρακ Ομπάμα και στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης. Με την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη, βίωσε την αντίδραση του Γκεζί και της πλατείας Ταξίμ. Όμως, κατόρθωσε και έμεινε όρθιος, μέσα από μία πρωτοφανή άσκηση βίας των αστυνομικών αρχών.

Το τελευταίο «μήνυμα» στον τούρκο πρωθυπουργό ήρθε μέσα από την δημοσιοποίηση σειράς σκανδάλων διαφθοράς στελεχών της κυβέρνησής του, αλλά και του ίδιου του γιού του. Ο Ερντογάν, σήμερα συνεχίζει να παραμένει στην εξουσία, κοιτώντας και ελπίζοντας πως στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου θα μπορέσει να επανέλθει κραταιός στην θέση του, αφού αντέξει πρώτα στις «επιθέσεις φθοράς» που θα δεχτεί στο ενδιάμεσο δίμηνο…

Αν και η πολιτική επιρροή του ισλαμιστή πρωθυπουργού σε ένα σημαντικότατο τμήμα του τουρκικού λαού είναι δεδομένη, οι τακτικές επιλογές του Ερντογάν αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένες κι αυτό επειδή η Τουρκία αυτή τη στιγμή έχει «τεμαχιστεί» πολιτικά.
Έτσι, ο «χάρτης επιρροής» αυτή τη στιγμή δείχνει πως στην Τουρκία υπάρχουν κάποια «ρεύματα», τα οποία όμως είναι εγκλωβισμένα και δεν μπορούν να αποκτήσουν εκείνη την ισχύ που θα λειτουργήσει ως καταλύτης για μία ομαλή πολιτική εξέλιξη.

Ο Ερντογάν έχει να αντιμετωπίσει κυρίως το κίνημα Γκιουλέν, που το διοικεί ο ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος έχει σαν όνειρο τη δημιουργία μίας δυτικότροπης ισλαμικής Τουρκίας (συνάδει απόλυτα με τα σχέδια των ΗΠΑ για το ισλαμικό κράτος πρότυπο).

Ένα άλλο σημαντικό τμήμα του τουρκικού πληθυσμού (το οποίο προσδιορίζεται στα παράλια του Αιγαίου και στην Κωνσταντινούπολη) είναι υπέρ του μουσουλμανισμού, αλλά και υπέρ του δυτικού τρόπου ζωής. Αυτοί οι τούρκοι πολίτες (κυρίως νέοι άνθρωποι) ήταν εξάλλου εκείνοι που «σήκωσαν κεφάλι» στον Ερντογάν και βγήκαν στο πάρκο Γκεζί και στην πλατεία Ταξίμ, για να διαμαρτυρηθούν για τα αυστηρά ισλαμικά μέτρα του τούρκου πρωθυπουργού.

Οι Κεμαλιστές, πρώην βασικοί αντίπαλοι και εχθροί του ισλαμιστή Ερντογάν, επηρεάζουν ένα σημαντικό τμήμα του τουρκικού πληθυσμού, αλλά ενώ είναι η καλύτερη λύση για πολιτική συνεργασία του Ερντογάν, είναι σχεδόν αδύνατο να τους πείσει για κάτι τέτοιο, αφού ο ίδιος ο Ερντογάν τους πολέμησε αδυσώπητα και –πολλούς από αυτούς- τους έστειλε στην φυλακή.

Τέλος, είναι και οι Κούρδοι... Το μεγάλο πρόβλημα για κάθε τούρκο πρωθυπουργό, αλλά ακόμη μεγαλύτερο για τον Ερντογάν, αφού όλα δείχνουν πως έχει ωριμάσει ο χρόνος για τη δημιουργία ενός Κουρδικού κράτους, το οποίο θα απειλήσει την γεωγραφική ακεραιότητα της Τουρκίας, αλλά -διόλου απίθανο- να λειτουργήσει και ως ο αντικαταστάτης του "χωροφύλακα" της περιοχής. Έτσι, μία πολιτική συμφωνία με τους Κούρδους, θεωρείται σχεδόν αδύνατη, εκτός και εάν ο Ερντογάν προσφέρει πολλά περισσότερα από όσα μπορεί...

Με το τοπίο των πολιτικών συμμαχιών να είναι αρνητικό, ο Ερντογάν μπορεί να ελπίζει στις δημοτικές εκλογές, γνωρίζοντας όμως πάρα πολύ καλά πως μετά από εκείνη τη χρονική στιγμή τα πάντα για τον ίδιο θα είναι ρευστά, εκτός και εάν θελήσει να προχωρήσει σε ακραίες καταστάσεις (πολύ δύσκολα θα βρει ακόλουθους για κάτι τέτοιο, αφού προβλέπεται πως μέχρι τον Μάρτιο θα απωλέσει σημαντικό αριθμό βουλευτών του κόμματός του) για να κρυφτεί πίσω από αυτές.

Το βασικό ερώτημα για την Τουρκία και τον Ερντογάν, λοιπόν, δεν είναι το αν θα «πέσει» από την πρωθυπουργία, αλλά το πότε και το πώς θα συμβεί αυτό. Είναι γεγονός πως ο εκνευρισμός εκείνων που του ζήτησαν να αποχωρήσει ομαλά «αποδεχόμενος τη φωνή του λαού», γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος, αφού οι στρατηγικοί γεωπολιτικοί σχεδιασμοί επιβάλλουν και πιέζουν με χρονικά περιθώρια και δεν μπορούν να ανεχθούν παιχνίδια με την ματαιοδοξία του σημερινού τούρκου πρωθυπουργού, τον οποίο σαφέστατα θέλουν να «επαναφέρουν» στο μέλλον, αλλά με βάση το «ουδείς αναντικατάστατος» διαθέτουν και τα χρονικά περιθώρια για την προετοιμασία του επόμενου κατάλληλου ανθρώπου για την κατάλληλη στιγμή.

Πότε και πώς θα πέσει, λοιπόν, ο Ερντογάν;
Όσο καθυστερεί, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες η πτώση του να είναι ηχηρή και με ποινή φυλάκισης… Άλλωστε, το γνωρίζει και ο ίδιος, πως τα περιθώρια στενεύουν, οι συμμαχίες διαλύονται, οι φίλοι μετατρέπονται σε εχθρούς και πως θα βγούνε πολλά «όπλα» το επόμενο διάστημα για την επιτυχή αποκαθήλωσή του.
Ακόμη, όμως, και αν κατορθώσει να σταθεί όρθιος μέσα από τις δημοτικές εκλογές, κανείς δεν μπορεί να του εγγυηθεί πως δεν θα υπάρξει κάποιο στρατιωτικό πραξικόπημα (εγκεκριμένο άνωθεν) εις βάρος του. Και αυτή η πιθανότητα δεν είναι απλά σοβαρή, αλλά με βάση την πολιτική ιστορία της Τουρκίας αποτελεί σχεδόν στατιστική βεβαιότητα…

Το 2014 θα είναι η χρονιά της ηχηρής πτώσης του «σουλτάνου» Ερντογάν. Είναι σχεδόν βέβαιο πως το δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς που διανύουμε ο Ερντογάν θα αποτελεί παρελθόν για την Τουρκία και πιθανότατα θα παρατηρεί τις εξελίξεις μέσα από κάποιο κελί. Η επόμενη ημέρα, όμως, για την ευρύτερη περιοχή, θα είναι ημέρα όχι απλής ανησυχίας και αβεβαιότητας –όπως ισχύει σήμερα- αλλά μεγαλύτερης αναστάτωσης, αφού θα σηματοδοτηθεί η έναρξη διαδικασιών γιγαντιαίων διαστάσεων γεωπολιτικών αλλαγών…

Κωνσταντίνος

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση