Η θεωρία των άκρων σε ανισορροπία

Γράφει ο Δημήτρης Δερμάτης

Πολιτικός Επιστήμονας

Δεν θα μπορούσα να διαφωνήσω με την θεωρία των άκρων, καθώς από επιστημονικής άποψης τεκμηριώνεται πάνω στην βάση της σκέψης ότι η ισορροπία στις κοινωνικές σχέσεις διασφαλίζεται μέσα από την διαδραστικότητα των δυο ακραίων ιδεολογιών του πολιτικού συστήματος, η αποτροπή του ενός προς το άλλο πολλές φορές εξισορροπεί την αίσθηση της κοινής γνώμης και οδηγεί στην επικράτηση των πιο μετριοπαθών, άρα δημοκρατικότερων επιλογών. Ακριβώς αυτή η προϋπόθεση, δηλαδή μια κοινωνική ισορροπία ανάμεσα στα δυο άκρα, ακροαριστερά-ακροδεξιά διασαλεύεται όταν η δράση της μιας πλευράς αποκτά ένοπλο χαρακτήρα ή αναβαθμίζεται σημαντικά, όπως εν προκειμένω, μέσα από την δημιουργία ομάδων πολιτών (παρα)στρατιωτικού τύπου. Οι συσχετισμοί δυνάμεων διαφοροποιούνται, ενώ αντίστοιχα η όποια ανισορροπία προκύπτει ενισχύεται ακόμα περισσότερο μέσα από την απαξιωτική στάση της πολιτικής ελίτ, η οποία οδηγεί στα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα πολλές φορές. Δηλαδή στην προσπάθεια μας να υποβαθμίσουμε κάτι στα μάτια της κοινής γνώμης ή ακόμα και να την χειραγωγήσουμε, να την οδηγήσουμε προς μια κάποια οπτική συνήθως καταφέρνουμε μόνο να "τρέφουμε" τον αντίπαλο μας και να θεριεύει.

Μια στυγερή δολοφονία όμως εδώ ενός νέου ανθρώπου, έστω πολιτικού αντιπάλου για εκείνους με ξεκάθαρα πολιτικά κίνητρα -κανείς δεν το αμφισβητεί πλέον- θα μπορούσε να αποτελέσει όχι απλώς ένα δράμα μιας τοπικής βεντέτας ή μια ακόμη περίπτωση όπου η σύγκρουση των ιδεών προκαλεί έναν θάνατο, αλλά την απαρχή μιας γενικευμένης αποσταθεροποίησης της ίδιας της κοινωνίας. Ένα σπίρτο στα θεμέλια του κοινωνικού ιστού και κατ' επέκταση της εθνικής ενότητας. Αφορμές αναζητούνται εκατέρωθεν ως τροφή πολιτικής εκμετάλλευσης, αυτό είναι δεδομένο. Η βία φέρνει βία, δεν δικαιολογεί η πρότερη την κατοπινή, αλλά την προκαλεί, διότι στην πολιτική όπου οι συναισθηματικές ροπές αφυπνίζουν τα πολιτικά ανακλαστικά της κάθε πλευράς και οι κοινωνικοί αυτοματισμοί υποθάλπουν αντίστοιχες συμπεριφορές καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο πολύ συχνά να προβλέψει κανείς τι μέλλει γενέσθαι. Συνεπώς απαιτείται στοχευμένη και κατασταλτική δράση του κρατικού μηχανισμού απέναντι στις παράνομες δραστηριότητες από όπου και αν προέρχονται, ώστε να καταπολεμηθεί όχι η δράση καθεαυτή, αλλά η επικίνδυνη φύση της και ο τρόπος που αυτή εκφράζεται. Πρόβλημα αποτελεί η βία και όχι η πολιτική συμμετοχή. Η τελευταία αντιθέτως αποτελεί θεμελιώδη αξία του δημοκρατικού πολιτεύματος ακόμα και για όσους δεν το σέβονται, αλλά στην πράξη το επικροτούν μιας και μετέχουν στις συστημικές του διαδικασίες (εκλογές, κοινοβουλευτικές διαδικασίες κλπ). Επομένως δεν τίθεται θέμα απαγόρευσης της Χρυσής Αυγής ή αναγόρευσής της σε εγκληματική οργάνωση, απαιτείται όμως η αυστηροποίηση του νομικού μας συστήματος, ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα αντίστοιχες πράξεις πολιτικής βίας στο μέλλον.

Παράλληλα κάτι άλλο στο οποίο θα ήθελα να σταθώ είναι το πλήθος κινδυνολογιών που ακούστηκε το τελευταίο διάστημα για πιθανότητες ακόμη και εμφυλιοπολεμικής διαμάχης στην χώρα μας όπως είχε συμβεί παλαιότερα ή όπως λαμβάνει χώρα σε γειτονικά κράτη. Το ερώτημα δεν πρέπει να είναι αν υπάρχει πιθανότητα να οδηγηθούμε σε εμφύλιο, κάτι τέτοιο άλλωστε φαντάζει απίθανο από κάθε άποψη γεγονός που θα δικαιολογήσω παρακάτω, αλλά πως θα αντιμετωπιστεί η γενικότερη ανομία που πηγάζει από την πολιτική αστάθεια και την κοινωνική ένταση. Η πολιτική δολοφονία αποτέλεσε την αφορμή για ένα ξέσπασμα της κοινωνίας, όμως μια γενικευμένη πολεμικού τύπου αναμέτρηση ανάμεσα σε παραστρατιωτικές ομάδες ακροδεξιών και σε αριστεριστές αυτή την στιγμή απέχει πάρα πολύ από την πραγματικότητα. Η έλλειψη μέσων, υποδομών, σχετικής προηγούμενης εμπειρίας επαναστατικών-αντάρτικων κινήσεων στην Ελλάδα και φυσικά η αδιαμφισβήτητη υπεροχή του Ελληνικού Στρατού, εγγυητή της ασφάλειας και της ειρήνης ενισχύουν σημαντικά αυτή την θέση.

Εκτός των άλλων, στην προσπάθεια μου να αναλύσω ένα κοινωνικό φαινόμενο, όπως αυτό της πολιτικά καθοδηγούμενης βίας δεν θα μπορούσα και δεν θα έπρεπε να αμελήσω σε καμία περίπτωση τις σημερινές πολιτικές συνθήκες του τόπου. Η σημαντικότερη(!) παράμετρος λοιπόν της πολιτικής ζωής της χώρας που δεν είναι άλλη από την τρόικα εκτιμώ πως δεν θα επέτρεπε επ' ουδενί να ξεφύγει η κατάσταση σε συνθήκες χάους ή ακόμη και ένοπλου αγώνα, διότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την άμεση απεμπλοκή της από την χώρα μας και θα καθιστούσε αυτομάτως εξαιρετικά επισφαλή την αποπληρωμή των δανείων. Στα ίδια επίπεδα κινείται και η κρατική εξουσία παρά την στάση της ορισμένες φορές να μην παίρνει ξεκάθαρη θέση, όχι για να μην διαταράξει τις ισορροπίες αλλά ακριβώς γιατί επιχειρεί να παίξει πολιτικά παιχνίδια εις βάρος του κοινωνικού συνόλου.

Η θεωρία των άκρων, μια πολιτική επινόηση του λεγόμενου δημοκρατικού τόξου για να είναι αποτελεσματική στην πράξη προϋποθέτει την διαφύλαξη μιας ισορροπίας δυνάμεων τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Το γεγονός αυτό καθεαυτό μου επιτρέπει σαφώς να κάνω μια ασφαλή εκτίμηση για την πορεία των πραγμάτων. Από την στιγμή που ανατρέπονται τα δεδομένα, ο μόνος παράγοντας που δύναται να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο είναι η κρατική εξουσία μέσω της κυβερνητικής πολιτικής. Από την άλλη όμως η πολιτική της κυβέρνησης (όχι μόνο αυτής, αλλά όλων των κυβερνήσεων του κόσμου) εμφορείται από κομματικά συμφέροντα και πολιτικές σκοπιμότητες οι οποίες δεν την αφήνουν να δράσει ορθολογικά· ένας λόγος παραπάνω τώρα καθώς σε λίγους πια μήνες πρόκειται να διεξαχθούν Ευρωεκλογές και Δημοτικές εκλογές και ποιος ξέρει ίσως αυτή η ανισορροπία οδηγήσει και σε έκτακτες Βουλευτικές στο άμεσο μέλλον. 

Ο δρόμος ανοιχτός, ζητείται απλώς πολιτική βούληση και στοιχειώδης σχεδιασμός.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση