Πώς βλέπουν οι Τούρκοι αναλυτές την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Ουάσιγκτον

Του Dorian Jones

Επιμέλεια Δημήτρης Μανής

Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αναμένεται αυτή την Πέμπτη να συναντηθεί με τον αμερικανό Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα στο Λευκό Οίκο, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στις ΗΠΑ. Οι δύο ηγέτες συμφωνούν ότι ο Πρόεδρος της Συρίας, Μπασάρ αλ Άσσαντ, πρέπει να απομακρυνθεί από την εξουσία, μετά από δύο χρόνια βίαιων συμπλοκών που είχαν σαν αποτέλεσμα 70 χιλιάδες άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.

      Ωστόσο, οι κ. Ομπάμα και Ερντογάν έχουν έντονες διαφωνίες στον τρόπο προσέγγισης της συριακής κρίσης και άλλων σημαντικών ζητημάτων στη Μέση Ανατολή.   Μετά τις βομβιστικές επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο στην πόλη Ρεϊνχαλί, ο τούρκος Πρωθυπουργός αναμένεται να πιέσει τις ΗΠΑ να αναλάβουν σκληρότερη στάση απέναντι στη Δαμασκό.

     Ο Σινάν Ουλγκέν, επικεφαλής του Ερευνητικού Κέντρου «Εντάμ» στην Κωνσταντινούπολη, υποστηρίζει ότι ο κ. Ερντογάν έχει συγκεκριμένα αιτήματα που θα παρουσιάσει στον Πρόεδρο Ομπάμα.   Όπως λέει: «Η Τουρκία θα προσπαθήσει να πείσει τις ΗΠΑ να επιδείξουν μια πιο παρεμβατική συμπεριφορά στη Συρία, όπως για παράδειγμα εφαρμογή Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων. Ένα τέτοιο γεγονός θα άλλαζε τον συσχετισμό δυνάμεων στο έδαφος. Πιστεύω ότι η τουρκική ηγεσία θα υποστηρίξει αυτό το επιχείρημα λέγοντας ότι εάν δεν συμβεί κάτι τέτοιο υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η συριακή κρίση να επεκταθεί σε γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία».   Ωστόσο, με την Ουάσιγκτον να είναι σε συνεργασία με την Μόσχα για την διοργάνωση συνεδρίου που θα έχει στόχο την επίτευξη ειρηνικής επίλυσης του συριακού προβλήματος, ορισμένοι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι οι προσδοκίες της Άγκυρας δεν είναι υψηλές για άμεση αλλαγή πολιτικής των ΗΠΑ.

     Ο Σινάν Ουλγκέν, όμως, υποστηρίζει ότι η τουρκική ηγεσία προσβλέπει στην περίοδο μετά τις παρούσες διπλωματικές προσπάθειες και τονίζει ότι «Θα πρέπει να δώσουμε μια ευκαιρία στις πολιτικές διεργασίες που είναι σε εξέλιξη από την Ρωσία και τις ΗΠΑ. Αλλά αν τελικά δεν υπάρξει πρόοδος τότε η Ουάσιγκτον θα πρέπει να αλλάξει τη στάση της στο θέμα της Συρίας. Αυτό θα είναι το μήνυμα που θα προσπαθήσει να περάσει ο κ. Ερντογάν στον Πρόεδρο Ομπάμα».

     Αναλυτές, προσκείμενοι στο κυβερνών κόμμα της Τουρκίας, τονίζουν ότι αναμένουν πως ο Μπαράκ Ομπάμα θα ζητήσει την βοήθεια του τούρκου Πρωθυπουργού στην διοργάνωση των διπλωματικών προσπαθειών. Ο κ. Ερντογάν θα πρέπει να πείσει την συριακή αντιπολίτευση να συμμετάσχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες που θα πραγματοποιηθούν στο συνέδριο που διοργανώνεται, δεδομένου ότι η Άγκυρα είναι ένας από τους βασικότερους υποστηρικτές των σύρων αντικαθεστωτικών και έχει εκφράσει και η ίδια την αντίθεση της σε συνομιλίες που θα συμμετέχει το καθεστώς Άσαντ ή οποιοσδήποτε άλλος από τους στενούς συνεργάτες του.

     Η Ουάσιγκτον, υποστηρίζουν οι αναλυτές αυτοί, αναμένεται να ζητήσει μια χαλάρωση στη στάση αυτή της Τουρκίας.   Η συριακή αντιπολίτευση αναμένεται να αποφασίσει εάν θα συμμετέχει στις συνομιλίες, σε συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη.

      Άλλο ένα σημείο έντασης στις συνομιλίες των κ. Ομπάμα και Ερντογάν αναμένεται να είναι οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ. Οι δύο χώρες που αποτελούν σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει κάποιες προσπάθειες αποκατάστασης των σχέσεων τους που διαταράχθηκαν μετά την επίθεση ισραηλινών κομάντο στο πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στην Λωρίδα της Γάζας το 2010.

     Η Ασλί Αϊντιντασμπάς, αρθρογράφος στην εφημερίδα «Μιλιέτ» για διπλωματικά θέματα, υποστηρίζει ότι ο Πρόεδρος Ομπάμα θα επιδιώξει περαιτέρω γεφύρωση των διαφορών Ισραήλ-Τουρκίας.   «Είναι ξεκάθαρο», τονίζει ο κ. Αϊντιντασμπάς «ότι το γεγονός πως το Ισραήλ ζήτησε συγνώμη για την επίθεση στο Μαβί Μαρμαρά επηρέασε θετικά τις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας. Σε αρκετές περιπτώσεις οι κ. Ομπάμα και Ερντογάν έχουν συνεργαστεί πολύ καλά, αλλά η ένταση στις σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ αποτελεί αγκάθι για την Ουάσιγκτον και περιορίζει τις δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών».

   Στην ατζέντα των συζητήσεων θα βρίσκεται επίσης και το θέμα του Ιράκ. Η αύξηση των βίαιων επεισοδίων μεταξύ των διαφόρων φατριών στο Ιράκ έχει δημιουργήσει εντάσεις μεταξύ Άγκυρας και Βαγδάτης, με τις κυβερνήσεις του κ. Ερντογάν από την μία πλευρά και του Νούρι Αλ Μαλίκι από την άλλη να αλληλοκατηγορούνται για πυροδότηση των επεισοδίων.

     Ο Σεμίχ Ιντίζ, διπλωματικός ανταποκριτής για την τουρκική εφημερίδα «Μιλιέτ» τονίσει ότι «Υπάρχει ένταση μεταξύ της κυβέρνησης Μαλίκι και της Άγκυρας και οι ΗΠΑ προσπαθούν να εξομαλύνουν την κατάσταση. Νομίζω ότι η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει να πείσει την τουρκική ηγεσία να είναι πιο ανοικτή απέναντι στην κυβέρνηση του Ιράκ και η Τουρκία θα προσπαθήσει να πείσει την Ουάσιγκτον να ασκήσει περισσότερες πιέσεις στον Μαλίκι να είναι πιο δίκαιος απέναντι στους σουνίτες μουσουλμάνους που ζουν στο Ιράκ».

     Η επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην Ουάσιγκτον αναμένεται να εμβαθύνει ακόμα περισσότερο τους στενούς δεσμούς και την συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, ωστόσο, αναλυτές τονίζουν ότι παρά το γεγονός πως υπάρχουν πολλοί κοινοί στόχοι των δύο χωρών στην περιοχή, παραμένουν και πολλές διαφορές. Το κατά πόσο η συνάντηση αυτή θα είναι επιτυχής θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά θα διαχειριστούν οι δύο πλευρές αυτές τις διαφορές τους.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση