Διχοτόμηση της Ευρώπης ετοιμάζει το Βερολίνο

Την ώρα που ο ευρωπαϊκός Νότος (Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία) σφυροκοπείται από τις αγορές και την κρίση χρέους, ξεκάθαρα είναι πλέον τα γερμανικά σχέδια, με γαλλική χείρα βοηθείας, για τη δημιουργία μιας Ευρώπης «δύο ταχυτήτων», που θα περιλαμβάνει μία μικρότερη ευρωζώνη, τον «σκληρό πυρήνα» του κοινού νομίσματος και τα περιφερειακά κράτη που δεν θα έχουν δημοσιονομική σύνδεση με τους ευρωπαίους εταίρους τους.

Στην ισχυρή ομάδα θα περιλαμβάνονται χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Φινλανδία και η Αυστρία, μεταξύ άλλων, ενώ στην «αδύναμη» η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και ίσως και η Ιρλανδία.

Οι συγκεκριμένες προθέσεις πηγάζουν από το Βερολίνο, με το Παρίσι να «αναγκάζεται» εξαιτίας των συνθηκών να ακολουθήσει τη γερμανική πλευρά, αφού η απειλή υποβάθμισης της γαλλικής οικονομίας, εξαιτίας της έκθεσης των γαλλικών τραπεζών στο ελληνικό χρέος, δεν αφήνει πολλά περιθώρια ελιγμών στον Σαρκοζί. Στο ζεύγος «Μερκοζί» εξάλλου, η ζυγαριά της ισχύος γέρνει προς τη Μέρκελ.

Η γερμανίδα καγκελάριος ζήτησε να γίνουν αλλαγές στη Συνθήκη της Ε.Ε., οι οποίες, ουσιαστικά θα επιτρέψουν στη γερμανική κυβέρνηση να παρεμβαίνει στους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών, προς την κατεύθυνση της αυστηρής λιτότητας που επιβάλλουν οι κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. Το επόμενο βήμα θα είναι μια μικρότερη Ε.Ε. με χώρες που θα μπορούν να διατηρήσουν το ευρώ και με τις υπόλοιπες να τίθενται εκτός. Eξάλλου, στις αρχές του περασμένου Σεπτεμβρίου, το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σε ρεπορτάζ με τίτλο «Διάσωση μέσω Διχασμού» αποτυπωνόταν η επιθυμία της Μέρκελ για αποδυνάμωση της Κομισιόν και ενίσχυση του Eurogroup, ώστε να αποτελέσει μια οικονομική κυβέρνηση της Ε.Ε., που θα συντονίζει την κοινή οικονομική πολιτική.

Σύμφωνα με πληροφορίες του περιοδικού, η καγκελάριος φαίνεται διατεθειμένη να εγκαταλείψει την ιδέα «της μιας Ευρώπης των 27», προκειμένου να ενισχύσει τη ζώνη του ευρώ, φυσικά, χωρίς τα ανεπιθύμητα υπερχρεωμένα μέλη που μένουν εκτός πειθαρχίας.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας και ηγέτης των Πρασίνων, Γιόσκα Φίσερ, ο οποίος παρά την αποδοκιμασία των πολιτικών της Μέρκελ μίλησε ξεκάθαρα για δημιουργία ομάδας των πιο ανεπτυγμένων χωρών της Ε.Ε. «Ας ξεχάσουμε την ΕΕ των 27! Δυστυχώς. Αλλά απλούστατα δεν βλέπω ότι αυτά τα 27 κράτη θα καταφέρουν να καταλήξουν από κοινού σε οποιαδήποτε αξιόλογη μεταρρύθμιση» τονίζει, κάνοντας λόγο για δημιουργία μιας ομάδας «πρωτοπορίας».

Παράλληλα, oι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες, του κόμματος της Μέρκελ (CDU), θέλουν να υιοθετηθεί μια στάθμιση των ψήφων στους κόλπους του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ώστε οι ψήφοι να έχουν ισχύ ανάλογη με αυτή της οικονομίας των 17 χωρών της ευρωζώνης, σύμφωνα με την εφημερίδα Financial Times Deutschland, «δείχνοντας» ουσιαστικά το περιθώριο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των πιο αδύναμων οικονομιών.

Ακολουθώντας τις γερμανικές γραμμές -με αποτέλεσμα να δέχεται σκληρή κριτική από τους συμπατριώτες του- ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί δήλωσε την Τρίτη ότι «η ομοσπονδιοποίηση δεν είναι εφικτή σε μια Ένωση που ευελπιστεί να απαρτίζεται από 34 ή 35 κράτη», στέλνοντας στον κάλαθο των αχρήστων κάθε σκέψη για ευρωπαϊκή ομοσπονδία, στα αμερικανικά πρότυπα, με γνώμονα την περαιτέρω ενοποίηση.

Ο γάλλος πρόεδρος επεσήμανε ότι, η Ευρώπη θα πρέπει να συμβιβαστεί με ένα πιο ρεαλιστικό μοντέλο όπου θα συνυπάρχουν ο σκληρός πυρήνας του ευρώ και αφετέρου μια πιο χαλαρή «συνομοσπονδία των μελών της Ενωσης», που δεν θα έχουν καμία αλληλεξάρτηση σε δημοσιονομικό επίπεδο. Άρα; Ευρώπη δύο ταχυτήτων.

Τις γαλλογερμανικές σκέψεις αποτύπωσε το βράδυ της Τετάρτης και το αποκλειστικό ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, το οποίο αποκάλυψε συζητήσεις μεταξύ Παρισιού, Βερολίνου και Βρυξελλών και αφορούν και την έξοδο χωρών από την ευρωζώνη, ενώ όσοι μείνουν θα προχωρήσουν σε ισχυρότερη οικονομική ενοποίηση, ιδιαίτερα σε δημοσιονομικό και φορολογικό επίπεδο. Αξιωματούχος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε στο πρακτορείο ότι «μπορούμε ακόμη να έχουμε το ευρώ μόνο που θα το μοιράζονται λιγότερες χώρες».

Στα σχέδια για Ευρώπη δύο ταχυτήτων δεν λείπουν και οι φωνές αποδοκιμασίας. Ευρωπαίος διπλωμάτης ανέφερε, σύμφωνα με την αναφορά του Reuters, ότι «ήδη έχουμε Ευρώπη των δύο ταχυτήτων. Κάτι τέτοιο (πυρήνας του ευρώ) θα έδινε αιχμή για νέες εντάσεις και ίσως πραγματικά να σήμαινε το τέλος της ΕΕ όπως την ξέρουμε».

Την ίδια άποψη είχε υιοθετήσει τον Φεβρουάριο και ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής, Τζορτζ Σόρος, ο οποίος είχε δηλώσει στη γαλλική οικονομική εφημερίδα Les Echos: «Αν η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων γίνει θεσμός, αυτό θα προκαλούσε τεράστιες εντάσεις στους κόλπους της Ένωσης ανάμεσα σε δανειστές και δανειζόμενους. Αυτός ο απολύτως προβλέψιμος κίνδυνος θα πρέπει να αποφευχθεί».

Ο ίδιος εκτιμά ότι ο τρόπος που αντιμετωπίζεται έως σήμερα η κρίση χρέους στην ευρωζώνη είναι κάθε άλλο παρά ο κατάλληλος καθώς καταδικάζει «σε μόνιμη μειονεκτική θέση τις υπερχρεωμένες χώρες».

Βαγγέλης Βιτζηλαίος

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση